A STUDY TO EVALUATE VALIDITY AND RELIABILITY OF CHILD PARENT RELATIONSHIP SCALE FOR FATHERS WHO HAVE CHILDREN IN PRESCHOOL PERIOD

Yıl 2015, Sayı: 3, 30 - 40, 01.04.2015

Halil Uzun Gülen Baran

Öz

This research tests validity and reliability of Child Parent Relationship Scale which developed by Pianta (1992) to evaluate the relation between child and parents, originally has 30 items and 3 factors, for Turkish fathers who have children in preschool education. In this context, language, content and structure validity and also reliability studies has been made. To gather all datas for validity and reliability, language validity provided scale applied to 150 fathers who have 4-6 years old child in a National Education Ministry pre-school education institution in Kilis. Confirmatory and exploratory factor analysis, The Cronbach’s Alpha internal consistency and test-retest methods were used to analyse datas. The total of Cronbach’s Alpha internal consistency of Tukish form of the scale found .71, for first factor (Positive aspects) .76, 2. factor’s (incompatiblity) internal consistency found ,61 and 3. factor’s (Conflicts) found .62. As a result of statistical analysis, adapted form of scale is formed with 23 items and 3 factors.

Anahtar Kelimeler

Father Child Relationship, Child- Parent Relationship Scale, Validity- Reliability

ÇOCUK EBEVEYN İLİŞKİ ÖLÇEĞİ’ NİN OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE ÇOCUĞU OLAN BABALAR İÇİN GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Öz

Bu araştırma Pianta ’nın (1992) ebeveyn çocuk ilişkisini değerlendirmek amacıyla geliştirdiği, orijinali 30 madde ve üç faktör olan Çocuk Ebeveyn İlişki Ölçeği’nin (Child Parent Relationship Scale) okul öncesi dönemde çocuğu olan Türk babalar için geçerlik güvenirliğini test etmektir. Bu çerçevede ölçeğin dil geçerliği, kapsam geçerliği, yapı geçerliği ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizleri için gereksinim duyulan verileri elde etmek için, dil geçerliği gerçekleştirilen form Kilis ilinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okul öncesi eğitim kurumlarında eğitim alan 4-6 yaş aralığında çocuğu olan 150 babaya uygulanmıştır. Verilerin analizinde, doğrulayıcı ve açımlayıcı faktör analizi, iç tutarlılık katsayısı (Cronbach Alfa), test tekrar test teknikleri kullanılmıştır. Yapılan istatistiksel analizler sonucu ölçekteki maddelerin toplamı için Cronbach alpha güvenirlik katsayısı .71, 1.faktörün (Olumlu İlişkiler) güvenirlik katsayısı .76, 2. faktörün (Uyumsuzluk) güvenirlik katsayısı .61, 3. faktörün (Çatışma) güvenirlik katsayısı ise .62 olarak bulunmuştur. Ölçeğin babalar için uyarlanan formu 23 madde ve üç faktörden oluşmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çocuk İlişkisi, Çocuk-Ebeveyn İlişki Ölçeği, Geçerlik-Güvenirlik

Kaynakça

• Akgün, E. ve Yeşilyaprak, B. (2010). Çocuk Anababa İlişki Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Balikesir University Journal of Social Sciences Institute, 13(24): 44-53.
• Aral, N.; Kandır, A.; ve Yaşar, M.C. (2000). Okul öncesi eğitim 1. Baskı. Ya-Pa Yayın ve Pazarlama San. ve Tic. A.S., Kaptan Ofset, 159 s. , İstanbul.
• Aydın, M. Z. (2008). Çocuğun Eğitiminde Ailenin Önemi, V.Aile Şurası, Aile Destek Bildirileri, Ankara.
• Bayram, N. (2010). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Büyüköztürk, Ş. (2006). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. PegemA Yayınları,
• Çokluk, Ö.; Şekercioğlu, G.ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik Spss ve Lirsel Uygulamaları. Pegem Akademi yayınları, Ankara.
• Doğan, M. C. (2003). Türkiye’de Öğretmenlik Mesleğinin Sorunları ve Öğretmen Adaylarının Mesleğe İlişkin Görüşleri. Burak Yayınevi. İstanbul.
• Dönmezer, İ. (2009). Ailede İletişim ve Etkileşim. Hegem Yayınevi, Ankara.
• Erdoğdu M.Y. (2007) Ana-Baba Tutumları ve Öğretmen Davranışları İle Öğrencilerin Akademik Başarıları Arasındaki İlişkiler, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14. 33-46
• Geçtan, E. (1993). Çağdaş Yaşam ve Normal Dışı Davranışlar. 7. Basım, Remzi Kitabevi İstanbul.
• Gizir, Z. ve Baran, G. (2003) Anaokuluna Devam Eden Dört-Beş Yaş Çocuklarında Sosyal Davranışların Gelişimi İle Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2(25); 118-133.
• Karadayı, F. (2001). Gençlerin Babalık Rolüne ilişkin Tutumları Kendi Babalarının Davranışı Ve Sosyo Demografik Faktörlerle ilişkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(8).165-188
• Kıraç, E. (2008). Aile Eğitimi ve Önemi, V.Aile Şurası, Aile Destek Bildirileri, Ankara.
• Koçak, A. A. (2004). Baba Destek Programı Değerlendirme Raporu. AÇEV Yayınları.
• Kostelnik, M.; Soderman, A.K. ve Whiren, A.P (2004) Developmentally Appropriate Curriculum Best Practices in Early Childhood Education. Pearson Education Inc., Newjersey.
• Lamb, M. E. (1987). The Father’s Role: Cross-Cultural Perspectives . Lawrence Erlbaum. New Jersey
• Lynn, D. B. (1974). The father: His role in child development . Monterey, California
• Myers, R. (1996). Hayatta Kalan Oniki, Erken Çocukluk Eğitimi Programlarının Güçlendirilmesi, (Çev.:R.Ağış Bakay, E.Ünlü), AÇEV, Yayın no:5, İstanbul.
• Ömeroğlu, F. (1996). Okulöncesi Dönemde Çocuğun Terbiyesinde Annenin Rolü ve Annelerin Çocuk Yetiştirme Tutumları. Doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Öner, N. (2006). Türkiye’de kullanılan Psikolojik Testler. 2. Baskı. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. İstanbul.
• Özdal, F., ve Aral, N. (2005). Baba Yoksunu Olan ve Anne-Babası ile Yaşayan Çocukların Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2). 255-267.
• Özyürek, A. (2004). Kırsal Bölge ve Şehir Merkezinde Yaşayan Anne-Babaların Çocuk Yetiştirme Tutumlarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilileri Enstitüsü, Ankara
• Özyürek, A., ve Şahin, F. T. (2005). 5 ve 6 Yaş Grubunda Çocuğu Olan Ebeveynlerin Tutumlarının İncelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2).19-34.
• Pianta R. C. (1992). Child-Parent Relationship Scale. University of Virginia
• Schermelleh-Engel, K.; Moosbrugger, H., ve Muüller, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Method of Psychological Research, 8(2), 23–74.
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayın Dağıtım,
• Tezbaşaran A. (1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara
• Yavuzer, H. (1995a). Yaygın Anne-baba Tutumları. Ana-Baba Okulu, 5. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Yavuzer H. (1995b). Ana-Baba ve Çocuk, 8. Baskı . Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Young, M. E. ve Mundial, B. (1996). Early Child Development: Investing In The Future. World Bank. Washington, D.C.