ANALYSIS OF CRITICAL THINKING SKILLS OF HIGH SCHOOL STUDENTS’ FROM THE POINT OF SOME VARIABLES

Yıl 2015, Sayı: 5, 58 - 69, 01.08.2015

Ali Rıza Erdem Galip Genç

Öz

Development of critical thinking skills has been considered as an important purpose at the entire education stages, from primary to university educations. In this study, the level of critical thinking tendencies of high school students from Bayındır, a district of İzmir province, was investigated. Data were obtained by applying “Critical Thinking Tendency” scale, reported by Akbıyık (2002). Students from the district of İzmir province, Bayındır, constituting the research’s population. Since it was impossible to attain the whole population, 450 students were taken to sampling by the proportional cluster sampling method. “SPSS (Statistical Packages for Social Sciences) for Windows” software was used to evaluate the data. The Cronbach’s Alpha reliability co-efficient of the measurement tool is r=0,57. According to the results of this study, it was concluded that most of the high school students have critical thinking tendency and class distinction has an important effect.

Anahtar Kelimeler

Critical thinking skill, high school student, variable, opinion

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Öz

Eleştirel düşünme becerisinin geliştirilmesi, ilköğretimden üniversiteye kadar bütün eğitim kademelerinde önemli bir amaç olarak görülmektedir. Bu çalışmada İzmir ilinin Bayındır ilçesindeki lise öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin düzeyi araştırılmıştır. Veriler Akbıyık (2002) tarafından geliştirilen “Eleştirel Düşünme Eğilimleri” ölçeği uygulanarak elde edilmiştir. Araştırmanın evrenini İzmir ilinin Bayındır ilçesindeki lise öğrencileri oluşturmaktadır. Evrenin tamamına ulaşmak mümkün olmadığından lise öğrencilerinden oranlı küme örnekleme yöntemiyle 450 lise öğrencisi örnekleme alınmıştır. Verilerin çözümlenmesinde “SPSS (Statistical Packages for Social Sciences) for Windows” paket programı kullanılmıştır. Ölçme aracının iç tutarlılığı Cronbach's Alpha güvenirlik katsayısı r= 0, 57’dir. Bu çalışmanın bulgularına göre lise öğrencilerinin çoğunluğunun eleştirel düşünme eğilimine sahip oldukları ve sınıf farklılıklarının önemli bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eleştirel düşünme becerisi, lise öğrencisi, değişken, görüş

Kaynakça

• Akar, C. (2007). İlköğretim öğrencilerinde eleştirel düşünme becerileri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Akbıyık, C. (2002). Eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Akbıyık, C. & Seferoğlu, S.S. (2006). Eleştirel düşünme eğilimleri ve akademik başarı, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (32), 90-99
• Akıllı, N. (2012). İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve yaratıcılık düzeylerinin değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Ay, Ş. Ve Akgöl, H. (2008). Eleştirel düşünme gücü ile cinsiyet, yaş ve sınıf düzeyi, Kuramsal Eğitimbilim, 1 (2), 65-75, 2008
• Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının eleştirel düşünmeye ilişkin görüşlerinin belirlenmesi, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 12, Sayı 3, Ağustos 2011, Sayfa 93-108
• Gülveren, H. (2007). Eğitim fakültesi öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ve bu becerileri etkileyen eleştirel düşünme faktörleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İzmir.
• Hazer, N.(2011). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin eleştirel düşünme yeterlilik düzeyleri (Malatya İli Örneği). Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
• Kaloç, R. (2005). Ortaöğretim kurumu öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ve eleştirel düşünme becerilerini Etkileyen etmenler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karadeniz, A. (2006). Liselerde eleştirel düşünme eğitimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi, 17. Baskı, Nobel Yayınları, Ankara
• Kayagil, S.& Erdoğan A. (2011). Bazı değişkenlerin ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini yordama gücü. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 321-334.
• Koç, C. (2011). Aktif öğrenmenin okuduğunu anlama ve eleştirel düşünme üzerindeki etkileri, CÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 35 (1), 28-37.
• Korkmaz, Ö. (2009). Eğitim fakültelerinin öğrencilerin eleştirel düşünme eğilim ve düzeylerine etkisi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7 (4), 879-902.
• Korkmaz, Ö. Ve Yeşil, R. (2009). Öğretim kademelerine göre öğrencilerin eleştirel düşünme düzeyleri, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 10, Sayı 2, Ağustos 2009 Sayfa 19-28
• Kurnaz, A. (2007). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde beceri ve içerik temelli eleştirel düşünme becerileri, erişi ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya
• Şahinel, S., (2006). Eleştirel düşünme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Ten Dam, G., Volman, M. (2004). Critical thinking as a citizenship competence: teaching strageties. Learning and Instruction, 14: 4, 359-379.
• Torun, N. (2011). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimleri ile duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Turan, G. (2014). Beşinci sınıf öğrencilerinin sınıf atmosferi algıları ile eleştirel düşünmeye karşı tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayımlanmamış Yükseklisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Yağcı, R. (2008). Sosyal bilgiler öğretiminde eleştirel düşünme: ilköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler öğretiminde öğretmenlerin eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek için uyguladıkları etkinliklerin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.