TURKISH SCIENTISTS IN CURRENT CURRICULUMS OF PHILOSOPHY GROUP COURSES (SOCIOLOGY, PSYCHOLOGY, LOGIC): PROBLEMS AND SOLUTION SUGGESTIONS

Yıl 2016, Sayı: 9, 174 - 184, 01.08.2016

Faruk Manav

Öz

The purpose of this study is to determine whether the curriculums of the philosophy group courses (sociology, psychology, and logic) being implemented as of 2016-2017 mention the Turkish scientists that have contributed to the scientific areas of these courses. Within this framework, the curriculums pertaining to these three courses have been examined. The examination showed that the curriculums of the courses of sociology and psychology included only a brief introduction in the first units, and that the logic course did not include any introduction in any way. It was observed that the same situation was reflected to a significant extent in the textbooks prepared in accordance with the curriculums of the courses. In general, it was concluded that the three curriculums did not sufficiently introduce the Turkish scientists, and it was explained in detail, as a proposed solution to these problems in the curriculums, what should be done, which scientists should be mentioned, and why. It is considered that upon the fulfillment of the recommended arrangements, the curriculums will be more interesting, more helpful in conveying the cultural knowledge, and more fitting to give the students a sense of belonging to the area.

Anahtar Kelimeler

Philosophy group, sociology, psychology, logic, Turkish scientists.

ORTAÖĞRETİM FELSEFE GRUBU DERSLERİ (SOSYOLOJİ, PSİKOLOJİ, MANTIK) MEVCUT ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA TÜRK BİLİM İNSANLARI: SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, 2016-2017 itibarıyla uygulanmakta olan felsefe grubu dersleri (sosyoloji, psikoloji ve mantık) öğretim programlarında bu derslerin bilim alanlarına katkı sağlamış Türk bilim insanlarına yer verilip verilmediğini tespit etmektir. Bu kapsamda, üç derse ait olan öğretim programları incelenmiştir. Yapılan incelemede, sosyoloji ve psikoloji derslerine ait olan öğretim programlarında, yalnızca ilk ünitelerde kısa bir tanıtımın yapıldığı, mantık dersi öğretim programında ise hiçbir şekilde tanıtımın yapılmadığı görülmüştür. Derslerin öğretim programlarına göre hazırlanan ders kitaplarına da bu tablonun büyük ölçüde yansıdığı görülmüştür. Genel olarak üç programda da Türk bilim insanlarının yeterince tanıtılmadığı yargısına ulaşılmış ve programlardaki sorunlara çözüm önerisi olarak yapılması gerekenler ve hangi bilim insanlarına neden yer verilmesi gerektiği ayrıntılı olarak açıklanmıştır. İlgili öğretim programlarında önerilen düzenlemeler yapıldığında programların daha ilgi çekici, kültürel mirası aktarılmasına yardımcı, öğrencide alana karşı aidiyet oluşturma niteliklerine sahip olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Felsefe grubu, sosyoloji, psikoloji, mantık, Türk bilim insanları.

Kaynakça

• Akpolat, Y. (2008). Behice (Sadık) Boran (1910-1987). Çağatay Özdemir (Der.) Türkiye'de Sosyoloji (İsimler-Eserler) I içinde (821-861). Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Altın, H. (2010). Ziya Gökalp’in Eğitim Tarihimiz Açısından Önemi. History Studies, 2 (2), 493-509. <http://www.historystudies.net/dergi/tar201512cf77a.pdf> adresinden erişildi. E.T. 09/11/2016.
• Aşan, E. (2016a). Ortaöğretim Sosyoloji. Ankara: Ekoyay Eğitim Yayıncılık.
• Aşan, E. (2016b). Ortaöğretim Psikoloji. Ankara: Ekoyay Eğitim Yayıncılık.
• Bayraktar, L. (2007). Mehmet İzzet Düşüncesinde İnsaniyete Açılan Pencere: Milliyet. Uluslararası humansciences.com/ojs/index.php/ijhs/article/download/208/191> adresinden erişildi. E.T. 09/11/2016. Bilimleri Dergisi, 4 (1), 1-7.
• Bayraktar, L. (2008). İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu (1886-1978). Çağatay Özdemir (Der.) Türkiye'de Sosyoloji (İsimler-Eserler) I içinde (405-438). Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Bayraktar, L. (2016). Cumhuriyet Döneminde Türkiye'de Felsefe. Ankara: Aktif Düşünce Yayınları.
• Berkes, N. (2015). Türk Düşününde Batı Sorunu. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Bolay, S. H. (1999). Felsefe Yapmak ve Necati Öner. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 40 (1), 15-19.
• Bulut, Y. (2012). Aşk Ahlakı’ndan Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi’ne: Türk Sosyolojisi’nde Hilmi adresinden erişildi. E.T. 09/11/2016.
• Konferansları, (46), 119-151.
• Cansız Aktaş, M. (2015). Nitel Veri Toplama Araçları. Mustafa Metin (Edit.) Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde (337-371). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çağlayan, S., Korkmaz, M. ve Öktem, G. (2014). Muzaffer Şerif'in Hayatı ve Eserleri. Eğitim ve Öğretim <http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/15.caglayan.pdf> adresinden erişildi. E.T. 07/11/2016. Dergisi, 3 (1), 153-159.
• Çüçen, A.K. (1999). Modern Türkiye'de Mantık Çalışmaları. Felsefe Dünyası, (30), 45-49.
• Değirmencioğlu, M. C. (2002). Mehmet İzzet (1891-1930) ve Ulusalcı Sosyal Felsefesi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Ergün, M. (2008). "Prens" Sabahattin Bey’in Eğitim Üzerine Düşünceleri. Kuramsal Eğitimbilim, content/uploads/2015/11/Prens.pdf> adresinden erişildi. E.T. 09/11/2016. (2), 1-9.
• Gerrig, R. J. ve Zimbardo, P. G. (2015). Psikoloji ve Yaşam Psikolojiye Giriş (Çev. Gamze Sart, Çev. Edit. Asil Ali Özüdoğru). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Gürsoy, Ş. ve Çapcıoğlu, İ. (2006). Bir Türk Düşünürü Olarak Ziya Gökalp: Hayatı, Kişiliği ve Düşünce Yapısı Üzerine Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 47 (2), 89-98. <http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/59/561.pdf> adresinden erişildi. E.T. 09/11/2016.
• İdin, Ş. ve Yalaki, Y. (2016). Türkiye’deki Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitaplarında Yer Verilen Türk-İslam Bilim İnsanlarının İncelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 30 (2), 37-52. adresinden erişildi. E.T. 18/11/2016.
• Kaçmazoğlu, H. B. (2015). Türk Sosyoloji Tarihi Üzerine Araştırmalar. İstanbul: Doğu Kitabevi.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2005). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Kahya, E. (1993). Ortaöğretimde Bilim Tarihinin Önemi. Felsefe Dünyası, (9), 25-32.
• Karavelioğulları, N. (2016). Ortaöğretim Mantık Ders Kitabı. Ankara: Semih Ofset Matbaacılık.
• Kılıç, R. (1998). Erol Güngör'ün Ahlak Anlayışı. Felsefe Dünyası, (27), 38-53.
• Kocadaş, B. (2008). Türkiye'de Toplumbilimin Öncülerinden: Hilmi Ziya Ülken. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1 (1), 80-95.
• Korkmaz, A. (2008). Mümtaz Turhan (1908-1968). Çağatay Özdemir (Der.) Türkiye'de Sosyoloji (İsimler-Eserler) I içinde (703-738). Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Laçin Şimşek, C. (2011). Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı ve Kitaplarında Türk-İslam Bilginlerine Yer Verilme Durumu. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 8 (4), 154-168. adresinden erişildi. E.T. 07/11/2016.
• Laçin Şimşek, C. ve Şimşek, A. (2010). Türkiye’de Bilim Tarihi Öğretimi ve Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Yeterlilikleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (2), 169- 198. adresinden erişildi. E.T. 15/11/2016.
• Laçin Şimşek, C., Balkan Kıyıcı, F. ve Atabek Yiğit, E. (2013). Müze Ziyaretinin Öğretmen Adaylarının Düşüncelerine Etkisinin İncelenmesi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, itory/sayilar/Sayi4_04MuzeZiyareti.pdf> adresinden erişildi. E.T. 15/11/2016. 115-148.
• Manav, F. (2015). Cumhuriyetten Günümüze Ortaöğretim Felsefe Dersi Öğretim Programlarında Türk Düşüncesi ve 2009 Programına Yeni Bir Ünite Önerisi Olarak "Türk Düşüncesi". Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3 (19), 173-180. adresinden erişildi. E.T. 15/11/2016.
• MEB. (2006). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72> adresinden erişildi. E.T. 22/11/2016. MEB. (2007). Ortaöğretim 9. Sınıf Tarih Dersi Programı. <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72> adresinden erişildi. E.T. 16/11/2016. MEB. (2009a). Ortaöğretim Sosyoloji Dersi Öğretim Programı. <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72> adresinden erişildi. E.T. 26/01/2016.
• MEB. (2009b). Psikoloji Dersi Öğretim Programı. <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim- programlari/icerik/72> adresinden erişildi. E.T. 29/06/2016.
• MEB. (2009c). Mantık Dersi Öğretim Programı. <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim- programlari/icerik/72> adresinden erişildi. E.T. 26/01/2016.
• MEB. (2011). Coğrafya Dersi Öğretim Programı (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar). <http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72> adresinden erişildi. E.T. 22/11/2016.
• Myers, D. G. (2015). Sosyal Psikoloji (Çev. Edit. Serap Akfırat). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Öner, N. (1960). Tanzimattan Sonra Türkiye'de İlim ve Mantık Anlayışı II İlim ve Mantık Anlayışında Yenilik Hareketleri. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7 (1), 131-174. <http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/1693/18060.pdf> adresinden erişildi. E.T. 18/11/2016.
• Özgelen, S. ve Öktem, Ö. (2013). Bilimin Doğası ve Tarihi Dersinde Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilimin Tarihi ile İlgili Bilgilerinin Gelişimi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi adresinden erişildi. E.T. 16/11/2016. 9 (1), 11-23.
• Özşirin, N., Karagüzel, Ş., Arsoy, H., Anbarpınar, Ö., Ertürk, A., Ünal, K., ve Özcan, E. (2016). Ortaöğretim Sosyoloji Ders Kitabı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Özyılmaz, Ö. (2013). Türk Milli Eğitim Sisteminin Sorunları ve Çözüm Arayışları. Ankara: Pegem Akademi.
• Topses, M. D. (2011). Niyazi Berkes'in Sosyoloji Anlayışı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ünder, H. (2013). Teo Grünberg ve Türkiye'deki Lise Mantık Eğitiminde Reform. Zekiye Kutlusoy (Der.) Tutarsızlığın İz Sürücüsü Dilde/Düşüncede Teo Grünberg'e Armağan içinde (135-147). Ankara: İmge Kitabevi.
• Vergili, A. (2008). Hilmi Ziya Ülken (1901-1974). Çağatay Özdemir (Der.) Türkiye'de Sosyoloji (İsimler-Eserler) I içinde (597-627). Ankara: Phoenix Yayınevi. ders-kitaplari/duyuru/11971> adresinden erişildi. E.T. 05/11/2016.