DAMIEN HIRST’ÜN “YAŞAYAN BİRİNİN ZİHNİNDE FİZİKSEL ÖLÜMÜN İMKÂNSIZLIĞI” İSİMLİ ÇALIŞMASININ VARLIK KAVRAMI BAĞLAMINDA ÇÖZÜMLENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 764 - 781, 29.06.2025

Deha Koç

Öz

Damien Hirst, çalışmalarını teknik yeterlikle icra etmiş olmasının yanı sıra, çağdaş estetik ve duyumsamaya ilişkin nitelikleri de eserleriyle bütünleştirmeyi başarmıştır. Bu araştırmada, sanatçının “yaşayan birinin zihninde fiziksel ölümün imkânsızlığı” isimli çalışmasındaki içeriksel yapı, düşünce tarihinin ontolojik ve fenomenolojik birikiminden yararlanılarak varlık kavramının ve daha özelde “dasein” kavramının merkeze alınması suretiyle çözümlenmiştir. Genelde varlık, ve daha özelde dasein kavramı, Hirst’ün görsel kurgusunun incelikleriyle ilişkilendirilmiştir. Sanatçının sanatsal üretimi, varlık felsefesinin düşünsel olanaklarından yararlanılarak ve eserlerindeki varoluşsal nitelikler öncelenerek ele alınmıştır. Hirst’ün eserleri, diğer tüm sanat eserleri gibi kendilerini, salt mantıksal tasarımlardan müteşekkil düşünmelere teslim etmeyeceğinden, çağdaş düşününün temellendirdiği fenomenal betimselliğin, ontolojiyle ayrılmaz bir bütünlükle kurgulamış birikimi de araştırma sürecinde dikkate alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Damien Hirst , Varlık , Oluş , Dasein , Ölüm.

Kaynakça

• 1- Arslan, A. (2018.a). İlkçağ Felsefe Tarihi – 1. - İstanbul İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• 2- Arslan, A. (2018.b). İlkçağ Felsefe Tarihi – 2. - İstanbul İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• 3- Arslan, A. (2018.c). İlkçağ Felsefe Tarihi – 3. - İstanbul İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• 4- Arslan, A. (2018.d). İlkçağ Felsefe Tarihi – 4. - İstanbul İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• 5- Arslan, A. (2018.e). İlkçağ Felsefe Tarihi – 5. - İstanbul İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• 6- Aristotales. (2017). Metafizik, (Çev. Y. Gurur Sev). İstanbul: Pinhan Yayınları.
• 7- Aruoba, O. (2018). De Ki İşte. İstanbul: Metis Yayınları.
• 8- Bataille, G. İç Deney. (2018). (Çev: M. Yakupoğlu). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• 9- Berger, J. (2018). O Ana Adanmış. (Çev: Y. Salman & M. Gürsoy Sökmen). İstanbul: Metis Yayınları.
• 10- Bora, A. (2020). “Martin Heidegger ve Aristotales’in sanat görüşlerinin incelenmesi”, Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:29
• 11- Çağmar, M. (2017). “Sanat Eserinde Hakikat: Martin Heidegger ve Walter Benjamin”, e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi, Sayı:2
• 12- Eroğlu, A. (2022). “Ontoloji Üzerine Bir Deneme Mevlana Örneği”, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 2
• 13- Hançerlioğlu, O. (2006). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi Yayınları.
• 14- Hartman, N. (2021). Aristotales Ve Hegel. (Çev: S. Günenç). Ankara: Fol Yayınları.
• 15- Heidegger, M. (2021).Varlık ve Zaman. (Çev: K. Ökten). İstanbul: Alfa Yayınları.
• 16- Karabulut, U. (2019). “Çağdaş Sanatta; Damien Hirst, Sarah Lucas ve Kiki Smith’in Çalışmalarında İğrençlik Kavramının İncelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Altınbaş Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
• 17- Kumbasar, İ. (2017). “Herakleitos ve Lao Tzu’nın Düşüncelerinin Logos ve Tao Kavramları Merkezinde Karşılaştırılması”, Felsefe Arkivi Dergisi, Sayı:46
• 18- Leppert, R. (2017). Sanatta Anlamın Görüntüsü. (Çev: İsmail Türkmen). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• 19- Schopenhauer, A. (2016). Ölümün Anlamı. (Çev: Ahmet Aydoğan). İstanbul: Say Yayınları.
• 20- Sartre, J. P. (2021). Varlık Ve Hiçlik. (Çev: T. Ilgaz & G. Çankaya Eksen). İstanbul: İthaki Yayınları.
• 21- Sıkar Genç, E. (2019). “Çağdaş Sanatta Ölüm Teması ve Damien Hirst’ün Yapıtlarına Ölüm Kavramı Üzerinden Çözümleyici Bir Yaklaşım, Yüksek Lisans Tezi, Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Hatay.
• 22- Yılmaz, M. (2015). Sanatın Felsefesi Felsefenin sanatı. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• 23- Yıldız, E. (2017). Sanattan Hakikate. İstanbul: Dergâh Yayınları.
• GÖRSEL KAYNAKÇA
• Şekil 1: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/6/6d/Hirst-Love-Of-God.jpg (Erişim Tarihi: 21.03.2025)
• Şekil 2: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Pieter_Claeszoon_-_Vanitas.JPG (Erişim Tarihi: 21.03.2025)
• Şekil 3: https://blog.artsper.com/en/a-closer-look/an-analysis-of-a-masterpiece-of-contemporary-art-the-physical-impossibility-of-death-in-the-mind-of-someone-living-by-d-hirst/ (Erişim Tarihi: 21.03.2025)