BİR UÇAK YOLCULUĞUNDA KÜRESEL KÖYÜ YENİDEN İZLEMEK: YENİ İLETİŞİM VE ENFORMASYON TEKNOLOJİLERİ, KÜRESEL HABER VE KÜRESEL KAMUSAL ALANIN OLUŞUMU ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 4 - Cilt: 3 Sayı: 4, 49 - 79, 04.07.2016

Serhat Kaymas

Öz

Küreselleşme sürecinin kendisini yeniden gerçekleştirdiği ya da ürettiği ağlar / alanlar arasında yeni enformasyon ve iletişim teknolojileri özel bir konuma sahiptir. Bununla birlikte, yeni enformasyon ve iletişim teknolojilerinin küreselleşme süreciyle etkileşimi yalnızca büyük anlatılar üzerinden ekonomik ve politik uzamlarda değil mikro örnekleri üzerinden de çözümlenmelidir. Bu çalışmada; yeni iletişim ve enformasyon teknolojilerinin küresel kamusal alanı oluşturma biçimi ve pratiğine dair kapasitesi, dış habercilik üzerine gerçekleştirilen tartışma ile çözümlenecektir. Araştırma, Barselona-Düseldorf seferini gerçekleştirirken, haber okuyucularının hatırlayabileceği gibi, ikinci pilotun hatası sonucunda düşen Alman Germanwings Şirketi’nin işletmesindeyken düşen uçağa ilişkin haberlerin çözümlenmesi dış ya da küresel haber uygulaması içerisinde ele almaktadır. Araştırma, söz konusu uçağın 24 Mart 2015 tarihinde düşmesi ile birlikte başlayan haber öykülerinin bir haftalık dönemi (24-31 Mart 2015) ele alınmaktadır. Bu doğrultuda, küresel kamusal alanın oluşmasına dair örnekler eleştirel söylem analizi ve söylemler arası analiz yöntemi ile çözümlenmektedir. Araştırma, küresel kamusal alanın oluşturulma biçiminin çözümlenmesi ile ilgili bir çabayı da içerdiği için üç ülkenin gazetelerini ele almaktadır.  Türkiye’den Hürriyet, Vatan ve Milliyet, Amerika Birleşik Devletleri’nden USA Today ve The New York Times, İngiltere’den ise The Indepentent ve The Guardian’ın haberleri 24 Mart 2015-31 Mart 2015 tarihleri arasında değerlendirilmiştir. Çalışma, corpus dilbilim analizi ile haber fotoğraflarının çözümlenmesi ile gerçekleştirilmiştir. Küreselleşme sürecinin; ekonomik, siyasal ve kültürel alanlardaki bir yakınsama dönemi olduğu kadar haber söylemlerinin de ortak bir anlatıyı oluşturması çalışma sonucunda belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Küresel Haber, Haber Söylemi, Küresel Kamusal Alan, Corpus Dilbilim Analizi.