Kırgızistan'da E-Ticaret Uygulamaları ve Tüketicilerin Satın Alma Sürecinde Kanaat Önderlerinin Rolü

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 96 - 119, 30.06.2019

Aslı Yurdigül , Ayşe Nur Yılmaz

Öz

Bilişim teknolojileri alanında yaşanan gelişmeler, kısa sürede gündelik hayatın tüm alanlarına nüfuz ederek yeni kavram ve uygulamaların kullanıma girmesini sağlamıştır. Bu kavramlardan biri de mal ve hizmetlerin internet üzerinden, güvenli bir ortamda alışverişine imkân tanıyan e-ticaret ya da elektronik ticaret kavramıdır. E- ticaret uygulamalarının başlamasıyla birlikte alışveriş için gerekli olan fiziki sınırlar ortadan kalkarak tüketiciler, internet ağları üzerinden ekranda kendilerine sunulan mal ve hizmetleri satın almaya başlamışlardır. Ancak bu süreçte, tüketicilerin satın alma kararını etkileyen bir takım etkenler söz konusudur. Bu etkenler temelde kişisel, psikolojik ve sosyo-kültürel etkenler olarak ortaya çıkmaktadır. Bilişim teknolojileri alanında yaşanan gelişmeler, kısa sürede gündelik hayatın tüm alanlarına nüfuz ederek yeni kavram ve uygulamaların kullanıma girmesini sağlamıştır. Bu kavramlardan biri de mal ve hizmetlerin internet üzerinden, güvenli bir ortamda alışverişine imkân tanıyan e-ticaret ya da elektronik ticaret kavramıdır. E- ticaret uygulamalarının başlamasıyla birlikte alışveriş için gerekli olan fiziki sınırlar ortadan kalkarak tüketiciler, internet ağları üzerinden ekranda kendilerine sunulan mal ve hizmetleri satın almaya başlamışlardır. Ancak bu süreçte, tüketicilerin satın alma kararını etkileyen bir takım etkenler söz konusudur. Bu etkenler temelde kişisel, psikolojik ve sosyo-kültürel etkenler olarak ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmanın amacı ise e-ticaret uygulamalarında tüketicilerin satın alma sürecini etkileyen faktörlerden biri olarak kanaat önderlerinin rolünü ortaya koymaktır. Bu amaçla çalışmada, e-ticaret uygulamalarıyla birlikte tüketici davranışlarının nasıl ve ne yönde değiştiği; bu değişimi etkileyen faktörlerin neler olduğu; tüketicilerin satın alma sürecinde kimlerin nasıl bir rol oynadığı iki aşamalı akış kuramı bağlamında araştırılarak kanaat önderlerinin rolüne odaklanılmaktadır. Araştırmanın evrenini Orta Asya ülkelerinden Kırgızistan oluştururken örneklemini kolayda örneklem yoluyla belirlenen ve başkent Bişkek’te yaşayan 496 kişi oluşturmuştur. Kırgızistan’da e-ticaretin gelişimi ve günümüzdeki durumuna ilişkin de veriler sunan çalışma sonucunda Kırgızistan’daki tüketicilerin sosyo-demografik özelliklerine, e-ticaret alışkanlıklarına, e-ticaret sürecinde karşılaştıkları sorunlara, tüketicilerin satın alma sürecinde etkili olan kanaat önderlerine ve kanaat önderlerinin bu süreci nasıl yönlendirdiklerine dair bulgular elde edilmiştir. Çalışma, hem Kırgızistan’ın e-ticaret durumunu sunması hem de e-ticaretin gelişimiyle değişim gösteren Kırgızistan’daki tüketici davranışlarını incelemesi noktasında önem taşımaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Kırgızistan, e-ticaret, tüketici davranışları, satın alma, kanaat önderleri

E-Commerce Activities in Kyrgyzstan and the Role of Opinion Leaders in the Consumers Buying Process

Öz

The developments of information technologies provided the usage of new terms and applications by passing through the all fields of daily life in a short time. One of these terms is e- commerce or electronic commerce, which enables the shopping of goods and services via the internet in a safe way. Using e-commerce applications, the consumers have started to buy the goods and services presented on screen over the networks by abolishing the physical limits that have been necessary for shopping. However, within this period, some factors that affect consumer’s the decision of buying are in a matter. The factors show up as personal, psychological and socio-cultural factors basically. The main point in this research is to reveal role of opinion leaders as one of the factors that affect the buying period of consumers in e-commerce applications. With this purpose this study focused on; how and in which way the consumers’ behaviors change by means of e-commerce applications, what are the factors that affect this change, the role of opinion leaders through investigating who play role in the period of consumers’ buying by using two-stage flow theory. The population of the research is one of the Central Asian country Kyrgyzstan; the sample is 496 people from capital city Bishkek, determined by the way of convenience sampling method. At the end of the research that submits data about the development of e-commerce in Kyrgyzstan and its current circumstance; some evidences related to socio-demographic features of consumers in Kyrgyzstan, their habits of e-commerce, the problems they face with in the period of e-commerce, the opinion leaders that are effective during the period of consumers’ buying and how these leaders can lead this process are obtained. The research is important both in terms of presenting ecommerce situation in Kyrgyzstan as well as the analysis of consumers’ behaviors in Kyrgyzstan, changing with the development of e-commerce. 

Anahtar Kelimeler

Kyrgyzstan, e-commerce, consumer’s rsbehaviors, buying, opinion leaders

Kaynakça

• Altunışık, R., Coşkun R., Bayraktaroğlu S., Yıldırım E., (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri – SPSS Uygulamaları. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Azattyk.org, (2017). Elektronnaia kommerciia v Kr perejivaet burnıy rost no otstaet ot drugih stran,https://rus.azattyk.org/a/28314857.html?fbclid=IwAR2xG5y75LZOthp7WF1BYGgOgkBi8R96WYO7yyX_xO7Gl9LSJHERtwUvXxk, Erişim Tarihi: 06.02.2019
• Balcı, A., (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Bearden, W., Etzel, M., (1982). “Reference group Influence on Product and Brand Purchase Decisions” Journal of Consumer Research.183-194.
• Bennett, W. L., Manheim, J. B., (2006). “The one-step flow of communication” American Academy of Political and Social Science. 608.
• Bozkurt, İ., (2000). İletişim Odaklı Pazarlama: Tüketiciden Müşteri Yaratmak. İstanbul: MediaCat Yayınları.
• Çelik, K., Kalaycı, C., (2003). Elektronik Ticarette Güvenlik ve Açık Anahtar Yapısı. Standart Dergisi. Sayı :494.
• Decker, S., (2007). “% 84 Trust User Rewiews Over a Critic” http://blog.bazaarvoice.com/2007/07/03/84-trust-user-reviews-over-a-criticmarketingsherpa/ , Erişim Tarihi: 10.03.2018
• DEİK (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu) (2012). Kırgızistan Ülke Bülteni, www.deik.org.tr, Erişim Tarihi:10.02.2019
• Dicaprio, A., Procak, J., (2016). Razvitie elektronnoi kommercii v Tsentrolnoi, Kursiv.kz, http://www.kursiv.kz/news/retail/razvitie-elektronnoj-kommercii-v-centralnoj-azii/, Erişim Tarihi: 12.01.2018
• Durmaz, Y., Bahar, R., (2011).“Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerinde Sosyolojik Faktörlerin Etkisinin İncelenmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma” Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. cilt:10, sayı:37
• Erdoğan, İ., Alemdar, K., (2005). Öteki Kuram, Kitle İletişim Kuram ve Araştırmalarının Tarihsel ve Eleştirel Değerlendirmesi. 2.Baskı. Ankara: Erk Yayınları.
• Ershova, T., Hohlov, Ju. (2006). Sostojanie i tekushhie zadachi razvitija informacionnogo obshhestva v Kyrgyzstane. 45–75.
• Escalas J. ve Bettman, J., (2005). Self-Construal, Reference Groups and Brand Meaning Journal of Consumer Research. sayı:3.
• Ferell, O. C., Pride, M. W., (2000). Marketing: Concept and Strategies. Hougton Mifflin Comp. Boston 98.
• Freedman, L., (2008). “Merchant and Costumer Perspective on Consumer Reviews and User- Generated Content”, http://www.e-tailing.com/content/?p=37, Erişim Tarihi: 08.03.2018
• Katz, E., Lazarsfeld, P. F., (1955). Personal Influence: The part played by people in the flow of mass communications. Glencoe. IL: The Free Press.
• Kemp, S., (2016). We are social. Digital Yearbook. January 2016. 16.03.2018 tarihinde http://www.slideshare.net/wearesocialsg/2016-digital-yearbook, Erişim Tarihi: 16.03.2018
• Kırçova, İ., Öztürk, P., (2000). “İnternette Ticaret ve Hukuksal Sorunlar ” Mega Ajans. Sayı 29.
• Kırgız Milli İstatistik Komitesi, (2015). İnformatsianno-kommunikatsionnie tehnologii Kyrgyzskoi Respubliki, www.stat.kg, Erişim Tarihi: 08.03.2018
• Kırgızistan Vergi Hizmeti Devlet Sitesi, (2016). http://sti.gov.kg, Erişim Tarihi:02.02.2018
• Knews, (2013). Mobilnik koshelek v Kr “Biznes İnfo”http://www.knews.kg/pr_articles/42403_mobilnyiy_koshelek_v_kr/, Erişim Tarihi: 25.02.2018 K-News,(2016).Budushee Elektronnoi Ekonomiki Kyrgyzstana,http://knews.kg/2016/04/budushhee-elektronnoj-ekonomiki-kyrgyzstana/ Erişim Tarihi:16.04.2018
• Koutroumpis, P., (2009). The Economic Impact of Broadband On Growth: A Simultaneous Approach. Telecommunications Policy. 33 (9). 471-485.
• Marangoz, M., (2007). “Ağızdan Ağıza İletişimin Müşterilerin Satın Alma Davranışlarına Etkileri: Cep Telefonu Pazarına Yönelik Bir Araştırma” Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt: 16. Sayı: 2. s.395-412.
• Özdamar, K., Odabaşı, Y., Hoşcan, Y., İftar, G., Özmen A., Uzuner, Y., (1999). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Ali Atıf Bir). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
• Özdemir, F., (2000). 21.Yüzyıl Ticaretinin Yeni Arenası Elektronik Ticaret. İzmir: İzmir Ticaret Odası. Yayın No:86.
• PRNewswire, (2015). “New Deloitte Study Shows Inflection Point for Consumer Products Industry: Companies Must Learn to Compete in a More Transparent Age” https://www.prnewswire.com/news-releases/new-deloitte-study-shows-inflection-point-html Erişim Tarihi:09.04.2018
• Savihatunova, R., (2015) Znachenie internet- ekonomiki s sovremennom biznese. Nauchnaia Biblioteka. KNU C.Balasagına.
• Sezgin, A., Şat, G., (2013). Dünya'da ve Türkiye'de E-ticaret Sektörü. Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Taşlıyan, M., (2006). Elektronik Ticaret. Kahramanmaraş: Sakarya Kitabevi.
• T.C. Gençlik ve Spor Bakanlığı, (2017). Gençlik Araştırmaları Dergisi. cilt:5 sayı:13.
• TÜSİAD, (2017). Dijitalleşen Dünyada Ekonominin İtici Gücü: E-ticaret.
• Vecherniy Bişkek (2018). Elektronnaia kommerciia v Kyrgyzstane nahoditsia na etape stanovleniia, https://www.vb.kg/doc/374699_elektronnaia_kommerciia_v_kyrgyzstane_nahoditsia_na_etape_stanovleniia.html, Erişim Tarihi:07.02.2019
• Vural, M., (2016). Girişimcilikte Yeni Bir Yaklaşım Olarak E-girişimciliğin Kırgızistan'da Uygulanma Olanaklarının İncelenmesi. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi. Doktora Tezi.
• Yalçın, B., (2009). Yöresel Ürünlerin Pazarlanmasında E-ticaretin Etkisinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. Yüksek Lisans Tezi.
• Yaylagül, L., (2006). Kitle İletişim Kuramları: Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.
• https://www.wto.org/ , Erişim Tarihi: 07.04.2018
• https://www.similarweb.com/ , Erişim Tarihi: 10.04.2018