Futbol ve Basketbol Sporcularının Zihinsel Dayanıklılık ile Yaratıcılık Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 38 - 46, 31.12.2022

Kadir Sevinç , İlker Özmutlu , Volkan Kapçak

https://doi.org/10.51538/intjourexerpsyc.1136456

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada futbol ve basketbol sporcularının zihinsel dayanıklılık ile yaratıcılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma grubunu, Tekirdağ ilinde aktif bir şekilde 182 (%42.7)’si kadın ve 244 (%57.3)’ü erkek olmak üzere toplam 426 sporcu oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Sporda Zihinsel Antrenman Ölçeği ve Yaratıcı Kişilik Özellikleri Ölçeği kullanılmıştır. Cinsiyet, spor branşı ve lisans durumu değişkenlerine ait verilerin analizinde Independent T-Testi uygulanmıştır. Futbol ve basketbol sporcularının lisans yılı değişkeninin analizinde One Way Anova testi uygulanmıştır. One Way Anova testi sonucunda anlamlı farklılıkların hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek için Post Hoc testlerinden Tukey yapılmıştır. Futbol ve basketbol sporcularının zihinsel dayanıklılık düzeylerinin ve yaratıcı kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin saptanması için Pearson Korelasyon analizi uygulanmıştır. Çalışma bulgularında futbol ve basketbol sporcularının zihinsel dayanıklılık düzeyleri ve yaratıcı kişilik özelliklerinde spor branşı değişkeninde anlamlı fark bulunmazken, cinsiyet, lisans durumu ve lisans yılı değişkenlerinde anlamlı farklar bulunmuştur. Çalışma bulguları doğrultusunda cinsiyetin, lisans durumunun ve lisans yılının futbol ve basketbol sporcularında zihinsel dayanıklılık ve yaratıcı kişilik özelliklerinin belirleyicileri arasında yer aldığı ve futbol ve basketbol sporcularının yaratıcı kişilik özellikleri arttıkça zihinsel dayanıklılık düzeylerinin de artacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

kontrol, devamlılık, motivasyon, kendine güven, risk alma

Investigation of Mental Toughness and Creativity Levels of Football and Basketball Athletes

Öz

This study aimed to examine the relationship between mental toughness and creativity levels of football and basketball players. The research group consists of 426 athletes, 182 (42.7%) female, and 244 (57.3%) male, actively in Tekirdag province. Personal Information Form, Mental Training Scale in Sports, and Creative Personality Traits Scale were used as data collection tools in the research. Independent T-Test was applied to analyze the data belonging to gender, sports branch, and undergraduate status variables. One Way Anova test was applied to analyze the undergraduate year variable of football and basketball players. Tukey, one of the Post Hoc tests, was used to determine which groups there were significant differences due to the One Way Anova test. Pearson Correlation analysis was applied to determine the relationship between the mental toughness levels and creative personality traits of football and basketball players. In the study findings, while there was no significant difference in the mental toughness levels and creative personality traits of football and basketball players in the sports branch variable, significant differences were found in gender, undergraduate status, and undergraduate year. In line with the study's findings, it was concluded that gender, undergraduate status, and undergraduate year are among the determinants of mental toughness and creative personality traits in football and basketball players. As the creative personality traits of soccer and basketball players increase, their mental toughness levels will also increase.

Anahtar Kelimeler

control, continuity, motivation, self-confidence, risk taking

Kaynakça

• Almak, M. N., & Çebi, M. (2020). Ulusal voleybol hakemlerinin empati eğilimlerinin belirlenmesi. Journal of International Social Research, 69(1). http://dx.doi.org/10.17719/jisr.2020.4055
• Altıntaş, A., & Koruç, P. B. (2016). Sporda Zihinsel Dayanıklılık Envanteri’nin psikometrik özelliklerinin incelenmesi (SZDE). Spor Bilimleri Dergisi, 27(4), 163-171. https://doi.org/10.17644/sbd.311985
• Connaughton, D., & Hanton, S. (2008). Mental toughness in sport: Conceptual and practical issues. In Advances in applied sport psychology (pp. 327-356). Routledge. https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9780203887073-15/mental-toughness-sport-conceptual-practical-issues-declan-connaughton-sheldon-hanton
• Connaughton, D., Wadey, R., Hanton, S., & Jones, G. (2008). The development and maintenance of mental toughness: Perceptions of elite performers. Journal of Sports Sciences, 26(1), 83-95. https://doi.org/10.1080/02640410701310958
• Eroğlu, B., & Eroğlu, A. K. (2016). Research on problem solving skills of orienteering athletes in terms of some variables. In SHS Web of Conferences (Vol. 31, p. 01008). EDP Sciences. https://doi.org/10.1051/shsconf/20163101008
• Farrokhi, A., Kashani, V., & Motasharei, E. (2011). Comparison of mental toughness of contact and noncontact men and women athletes in different skill levels. Motor Behavior (Research on Sport Science), 3(8), 71-86. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=297352
• Findlay, L. C., & Bowker, A. (2009). The link between competitive sport participation and self-concept in early adolescence: A consideration of gender and sport orientation. Journal of Youth and Adolescence, 38(1), 29-40. https://doi.org/10.1007/s10964-007-9244-9
• Fraenkel, J.R., & Wallen, N. E.(2006). How to design and evaluate research in education (6th ed.). McGraw-Hill International Edition. 45-49.
• Garmezy, N. (1991). Resiliency and vulnerability to adverse developmental outcomes associated with poverty. American Behavioral Scientist, 34(4), 416-430. https://doi.org/10.1177/0002764291034004003
• Gevişen, İ.K. (2020). Kapalı alan ve açık alan rekreasyonel etkinliklere katılan bireylerin psikolojik dayanıklılık ve yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Bartın Üniversitesi.
• Gould, D., & Carson, S. (2008). Life skills development through sport: Current status and future directions. International Review of Sport and Exercise Psychology, 1(1), 58-78. https://doi.org/10.1080/17509840701834573
• Hansen, D.M., & Larson, R.W. (2007). Amplifiers of developmental and negative experiences in organized activities: Dosage, motivation, lead roles, and adult-youth ratios. Journal of Applied Developmental Psychology, 28(4), 360-374. https://doi.org/10.1016/j.appdev.2007.04.006
• Hunter, A. J. (2001). A cross-cultural comparison of resilience in adolescents. Journal of Pediatric Nursing, 16(3), 172-179. https://doi.org/10.1053/jpdn.2001.24180
• Jacelon, C. S. (1997). The trait and process of resilience. Journal of Advanced Nursing, 25(1), 123-129. https://doi.org/10.1046/j.1365-2648.1997.1997025123.x
• Jones, G., Hanton, S., & Connaughton, D. (2007). A framework of mental toughness in the world’s best performers. The Sport Psychologist, 21(2), 243-264. https://doi.org/10.1123/tsp.21.2.243
• Karasar, N., 2009. Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• MacMillan, I. C., & McGrath, R. G. (1997). Discovering new points of differentiation. Harvard Business Review, 75(4), 133+. https://link.gale.com/apps/doc/A20025368/AONE?u=anon~9b648cdd&sid=googleScholar&xid=5b1e144e
• Masum, R. (2014). A mixed method analysis of mental toughness in elite and sub-elite male and female tennis players in Pakistan. Advances in Social Sciences Research Journal, 1(6), 110-122. https://doi.org/10.14738/assrj.16.555
• Masten, A. S., Best, K. M. ve Garmezy, N. (1990). Resilience and development: Contributions from the study of children who overcome adversity. Development and Psychopathology, 2(4), 425-444. https://doi.org/10.1017/S0954579400005812
• Nicholls, A. R., Levy, A. R., Polman, R. C., & Crust, L. (2011). Mental toughness, coping self-efficacy, and coping effectiveness among athletes. International Journal of Sport psychology, 42(6), 513-524. https://psycnet.apa.org/record/2012-03633-001
• Nicholls, A. R., Polman, R., Levy, A., & Backhouse, S. H. (2009). Mental toughness in sport: Achievement level, gender, age, experience and sport type differences. Personality and Individual Differences, 47(1), 73–75. https://doi.org/10.1016/j.paid.2009.02.006
• Orhan, S. (2018). Bireysel sporcular ve takım sporcularında duygusal zeka ve zihinsel dayanıklılık ilişkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Kılıçaslan, U. (2015). Spor lisesi ile diğer liselerde öğrenim gören öğrencilerin bazı motorik özelliklerinin karşılaştırılması: Trabzon ili örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Lee, K. H. (2005). The relationship between creative thinking ability and creative personality of preschoolers. International Education Journal, 6(2), 194-199. https://eric.ed.gov/?id=EJ854970
• Tükenmez, M. (2009). Toplum bilim ve spor. Kaynak Yayınları.
• Yazıcı, A. (2016). Profesyonel basketbol oyuncularında zihinsel dayanıklılık ve duygusal zekânın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Yıldıran, İ., Yetim, A., & Şenel, Ö. (1996). Farklı cinsiyetteki lise öğrencilerinin beden eğitimi dersinden beklentileri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 52-59. https://dergipark.org.tr/en/pub/gbesbd/issue/27895/296960
• Yılmaz, M. (2019). Lise öğrencilerinde yaratıcı kişilik ile beş faktör kişilik özellikleri arasındaki ilişkiler [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Nişantaşı Üniversitesi.
• Özmutlu, İ., & Erhan, S.E. (2020). Bilimsel spor araştırmaları. Efe Akademi.
• Özmutlu, İ., & Eroğlu, B. (2019). Çocuk ve oyun, çocuklar için spor eğitimi. Gazi Kitabevi, 201.
• Sağlam, A.F. (2021). Spor yapan bireylerin zihinsel dayanıklılık ile yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hitit Üniversitesi.
• Sheard, M., Golby, J., & Van Wersch, A. (2009). Progress toward construct validation of the Sports Mental Toughness Questionnaire (SMTQ). European Journal of Psychological Assessment, 25(3), 186. https://doi.org/10.1027/1015-5759.25.3.186
• Şahin, F., & Danışman, Ş. (2017). Yaratıcı kişilik özellikleri ölçeği: Güvenilirlik ve geçerlik çalışması. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 747-760. https://dergipark.org.tr/en/pub/joiss/issue/32387/360217
• Şahinler, Y. (2019). Sporcuların zihinsel dayanıklılıkları ve başa çıkma stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
• Şahinler, Y. & Ersoy, A. (2019). Sporcuların zihinsel dayanıklılıklarının farklı değişkenlere göre incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 5(2), 168-177. https://doi.org/10.24289/ijsser.558658
• Wagnild, G. M., & Young, H. M. (1993). Development and psychometric. Journal of Nursing Measurement, 1(2), 165-17847. https://cyberleninka.org/article/n/255719.pdf