Masa Tenisi Sporcularında Sporcu Öz Yeterliliğin Spora Bağlılık Düzeyine Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 9 - 17, 30.06.2024

Muhammet Kusan Sevgi Toklu Mehmet Derelioğlu Soner Çankaya

https://doi.org/10.51538/intjourexerpsyc.1351205

Öz

Bu çalışmanın amacı, masa tenisi sporcularında sporcu öz yeterliliğin spora bağlılık düzeyine etkisi ile bazı demografik bilgiler açısından sporcu öz yeterlilik ve spora bağlılık düzeylerini incelemektir. Araştırmada, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini masa tenisi sporcuları, örneklem grubunu ise bu sporcular arasından tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilen 157 sporcu oluşturmaktadır. Araştırmada, Sporcu Öz Yeterlik Ölçeği ve Spora Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. Ölçek toplam puanlarının cinsiyet, milli sporcu olma durumu ve istediği ekipman ile oynama durumuna göre farklılık gösterip göstermediği Bağımsız Örneklem T-Testi ile, gelir düzeyine durumuna göre farklılık gösterip göstermediği ise Tek Yönlü Varyans Analizi ile belirlenmiştir. Sporcuların sporcu öz yeterliliği ve spora bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin derecesi ve yönü Pearson korelasyon katsayısı ile ilişkinin denklemi ise basit doğrusal regresyon analizi ile belirlenmiştir. Araştırma bulguları, masa tenisi sporunu istediği ekipman ile oynama fırsatı bulan ve milli sporcularının profesyonel düşünce yeterliğinin daha yüksek olduğunu, sporcu öz yeterliğindeki artışın spora bağlılığını pozitif yönde etkileyeceğini göstermiştir. Sporda öz yeterlik, insanların olaylar karşısında düşünce ve davranışlarını önemli ölçüde etkileyen bir unsurdur. Sportif başarının, aile, antrenör veya arkadaşları tarafından sağlanan sosyal desteğin, mental dayanıklılığın arttırılması ve ulaşılabilir hedeflerin konulması sporcuların öz yeterlilik düzeyini arttıracak, buna bağlı olarak spora bağlılığın artması mümkün olacaktır. Dolayısıyla, uygun ekipman kullanımı, sporcuya rahat bir oyun ortamı sağlayarak daha fazla hareket özgürlüğü, daha iyi denge, daha az yaralanma riski ve daha fazla konfor oluşturabilmesi ve sportif performansı artırmak açısından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

masa tenisi, sporcu, spora bağlılık, öz yeterlilik

The Effect of Athlete Self-Efficiency on The Level of Sports Engagement in Table Tennis Athletes

Öz

The aim of this study is to examine the effect of athlete self-efficacy on sports commitment level in table tennis athletes and the levels of athlete self-efficacy and sports engagement in terms of some demographic information. Relational screening model was used in the study. The population of the research consists of table tennis athletes and the sample group consists of 157 athletes selected by random sampling method among these athletes. In the study, Athlete Self-Efficacy Scale and Sports Commitment Scale were used. Whether the total scores of the scale differ according to gender, national athlete status and playing with the desired equipment was determined by Independent Sample T-Test and whether they differ according to income level was determined by One-Way Analysis of Variance. The degree and direction of the relationship between athlete self-efficacy and sport commitment levels of athletes were determined by Pearson correlation coefficient and the equation of the relationship was determined by simple linear regression analysis. The findings of the research showed that the professional thinking competence of national athletes who have the opportunity to play table tennis with the equipment they want is higher, and the increase in athlete self-efficacy will positively affect sports commitment. Self-efficacy in sport is a factor that significantly affects people's thoughts and behaviors in the face of events. Increasing sportive success, social support provided by family, coaches or friends, increasing mental endurance and setting achievable goals will increase the self-efficacy level of athletes, and accordingly, it will be possible to increase commitment to sports. Therefore, the use of appropriate equipment is important in terms of providing a comfortable playing environment for the athlete, creating more freedom of movement, better balance, less risk of injury and more comfort and increasing sportive performance.

Anahtar Kelimeler

table tennis, athlete, engagement to sport, self-efficiency

Kaynakça

• Altintaş, A., & Akalan, C. (2008). Zihinsel antrenman ve yüksek performans. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 39-43. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000131
• Aykora, A. F., & Dinçer, U. (2022). Spor bilimlerinde öğrenim gören lisans öğrencilerinin spora bağlılık düzeyleri ve akademik başarılarının incelenmesi. Uluslararası Dağcılık ve Tırmanış Dergisi, 5(1), 1-8. https://doi.org/ 10.36415/dagcilik.1132538
• Aytaç, K. Y., Yetiş, Ü., & Öz, K. A. (2022). Spor lisesi öğrencilerinin bazı değişkenlere göre öz yeterlilik düzeylerinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 5(Özel Sayı 2), 953-965. https://doi.org/10.38021/asbid.1209485
• Bandura A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological, 191- 215.
• Böke, H., Doğan, A. & Kartal, M. (2019). Gençlik merkezine devam eden bireylerin öz yeterlilik düzeylerinin araştırılması. Journal of Global Sport and Education Research, 2 (1), 45-56. https://dergipark.org.tr/en/pub/jogser/issue/46564/570771
• Çankaya, S., Kusan, M., Erim, V., Çakıcı, H.A. & Cebe, M. (2021). Üniversite öğrencilerinin genel aidiyet durumu ve spora bağlılık düzeyleri. Hagıa Sophıa 3. International Conference on Multidisciplinary Scientific Studies Sözel Sunulmuş Bildiri, İstanbul.
• Cvetkovic, N., Nikolic, D., Pavlovic, L., Djordjevic, N., Golubovic, M., Stamenkovic, S. & Velickovic, M. (2014). Soci o-economic status of parents and their children sports engagement. Facta universitatis, series: Physical Education and Sport, 179-190. https://doi.org/10.38021/asbid.1209485
• Daban, M. (2019). Spor liderlerinin sporcu motivasyonlarına ve takım başarılarına etkileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Eyüboğlu, E. (2012). Spor yapan ve yapmayan 12-14 yaş arası ergenlerin öz yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Haliç Üniversitesi.
• Feltz, D. L., & Lirgg, C. D. (2001). Self-efficacy beliefs of athletes, teams, and coaches. Handbook of Sport Psychology, 2(2001), 340-61.
• Guillén, F., & Martínez-Alvarado, J. R. (2014). The sport engagement scale: An adaptation of the Utrecht Work Engagement Scale (UWES) for the sports environment. Universitas Psychologica, 13(3), 975-984. https://www.proquest.com/docview/1771625242?pq-origsite=gscholar&fromopenview=true&sourcetype=Scholarly%20Journals
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Nobel Yayınevi.
• Kayhan, R. F. , Bardakçı, S., & Caz, Ç. (2020). Spora Bağlılık Ölçeği’ni Türkçe’ye uyarlama çalışması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(3), 2905-2922. https://doi.org/10.15869/itobiad.676854
• Kelecek, S., & Koruç, Z. (2018). Futbolcuların güdüsel yönelim ve spora bağlılık düzeylerinin sporcu tükenmişliğini belirlemedeki rolü̈. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 3(2), 103-116. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3653694
• Kocaekşi, S., & Özbay Yıldırım, I. (2020). Güreşçilerde zihinsel dayanıklılık, öz yeterlik inancı ve sportif kendine güven düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6 (2) , 392-406. https://dergipark.org.tr/tr/pub/intjces/issue/59193/820150
• Koçak, Ç. V. (2020). Athlete Self-Efficacy Scale: Development and psychometric properties. Baltic Journal of Health and Physical Activity, (1), 41-54. https://doi.org/10.29359/BJHPA.2020.Ek.1.05
• Koçak, O. U. (2021). Taekwondo sporcularının öz yeterlilik ve duygusal zekâ düzeylerinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
• Kristensen, J. A. (2013). Motivation and athlete engagement. A cross-sectional study in youth ice hockey players [Unpublished master dissertation]. Norwegian School of Sport Sciences,
• Lonsdale, C., Hodge, K., & Jackson, S. A. (2007). Athlete engagement: II. developmental and initial validation of The Athlete Engagement Questionnaire. International Journal of Sport Psychology. https://psycnet.apa.org/record/2008-02698-008
• Özdemir, İ. (2019). Oyun eğitiminin üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluş ve öz yeterlilik inançlarına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Özen G., (2014). 8-10 yaş çocuklarda doğum ağırlığının bazı fiziksel uygunluk parametreleri üzerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İnönü Üniversitesi.
• Özkan, G. (2019). Üniversite öğrencisi kadın futbolcuların toplumsal cinsiyet algıları ile sporcu öz yeterlilik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
• Pastorelli, C., Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Rola, J., Rozsa, S., & Bandura, A. (2001). The structure of children's perceived self-efficacy: A cross-national study. European Journal of Psychological Assessment, 17(2), 87. https://doi.org/10.1027/1015-5759.17.2.87
• Peke, K. (2020). Oryantiring katılımcılarının spora bağlılıkları ve zihinsel dayanıklılıklarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Polat, A., & Kaynak, K. (2022). Kadın voleybolcuların spora bağlılıkları ile prososyal ve antisosyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ulusal Kinesyoloji Dergisi, 3(2), 38-47. https://doi.org/10.5281/zenodo.7481761
• Şimşek, S. (2022). Üst düzey voleybolcularda öz yeterlik psikolojik iyi oluş tükenmişlik ve başarı ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aksaray Üniversitesi.
• Siyahtaş, A., Tükenmez, A. G. A., Avcı, Ö. G. S., Yalçınkaya, Ö. G. B., & Çavuşoğlu, S. B. (2020). Bireysel ve takım sporu yapan sporcuların spor bağlılık düzeylerinin incelenmesi. Social Mentality and Researcher Thinkers Journal. https://doi.org/10.31576/smryj.581
• Toklu, O., ve Kaplan, T. (2010). Tenis antrenörlerinde liderlik özellikleri ve öz yeterlilik arasındaki ilişkinin belirlenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Tutar, H. (2016). Örgütsel davranış (Örgüt teorileri ve çağdaş yaklaşımlar açısından). Detay Yayıncılık, 224-232
• Uluç, E. A., & Akçakoyun, F. (2021). Bocce sporcularının hedef yönelimlerinin spora bağlılıkları üzerindeki rolü: Çanakkale İli Örneği. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 424-437. https://doi.org/10.38021/asbid.1034025
• Uzgur, K., Pekel, H. A., & Aydos, L. (2021). Rekreasyonel koşucuların spora bağlılık düzeylerinin incelenmesi. Aksaray University Journal of Sport and Health Researches, 2(1), 62-82.
• Yamaner, F., Uzunlar, H., & Efdal, A. (2019). Spor Bilimleri fakültesi öğrencilerinin spora bağlılık düzeyi ile sporun yaşam becerilerine olan etkileri arasındaki ilişki düzeyinin belirlenmesi, 11. Uluslararası Spor Camiası Sempozyumu Tam Metinleri, 23-31.
• Yerlikaya, G. (2019). Bisikletçilerin sporcu bağlılıklarının incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.