Investigation of the Relationship between Coach and Club Management in Football Clubs in the Context of the Agency Theory

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 1 - 19, 31.12.2021

Hacı Şükrü Taştan Ali Davut Alkan

Öz

In this research, it is aimed to examine the club owner/manager-coach/coach disputes, which become more visible through club acquisitions, in football, one of the most watched and income-generating sports branches in the world today, with the agency theory approach, in order to find solutions to the problems experienced in practice. It is an exploratory research in terms of research method. In the qualitative research method, which is mostly used in exploratory research, document review and content analysis were made. The data were analyzed with the inductive approach and reported descriptively. In this context, the statements of the club management-coach, who were in conflict and were in the press, were examined with the purposeful sampling method. The research is important in terms of handling the disputes previously attributed to different reasons within the scope of organization theory with the agency theory approach. In the study, 39 disputes between the years 2010-2021 were examined. It has been determined that 50% of these disputes are sporting failures, 34% are administrative disagreements between the club management and coaches, 7.5% are not paid, 7.5% are player transfers. As a result, it is seen that a significant part of the disagreements are sportive failures and administrative disagreements between club management and coaches. The lack of payments to transfers, players and coaches is another reason for the few but existing disputes. It is seen that football club managements have terminated the contracts due to these problems with the coaches. This situation is very similar to the agency theory, the relationship between football club management and coaches.

Anahtar Kelimeler

Agency Theory, Football Clubs, Management

Vekâlet Teorisi Bağlamında Futbol Kulüplerinde Teknik Direktör-Kulüp Yönetimi İlişkisinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırmada pratikte yaşanmış sorun görülen olaylara çözüm üretmek için günümüzde dünyada en çok izlenen, gelir getiren spor dallarından biri olan futbolda, kulüp satın almaları yoluyla daha görünür hale gelen kulüp sahibi/yöneticisi-teknik direktör/antrenör anlaşmazlıklarının vekalet teorisi yaklaşımıyla incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma yöntemi bakımından keşfedici bir araştırmadır. Keşfedici araştırmalarda çoğunlukla kullanılan nitel araştırma yönteminde doküman incelemesi ve içerik analizi yapılmıştır. Elde edilen veriler tümevarım yaklaşımıyla analiz edilerek betimsel olarak raporlanmıştır. Bu çerçevede, amaçlı örneklem seçim yöntemiyle basında yer alan, anlaşmazlık yaşayan kulüp yönetimi-teknik direktör açıklamaları incelenmiştir. Araştırma, daha önce farklı gerekçelere bağlanan anlaşmazlıkların örgüt teorisi kapsamında vekâlet teorisi yaklaşımıyla ele alınması açısından önem arz etmektedir. Araştırma kapsamında 2010-2021 yılları arasında 39 anlaşmazlık incelenmiştir. Bu anlaşmazlıkların %50’sini sportif başarısızlıklar, %35’inin kulüp yönetimiyle teknik direktörler arasında yönetimsel anlaşmazlıklar, %7,5 ödemelerinin yapılmaması, %7,5 oyuncu transferleri kaynaklı olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak anlaşmazlıkların önemli bir kısmını sportif başarısızlıklar ve kulüp yönetimiyle teknik direktörler arasında yönetimsel problemlerin oluşturduğu görülmektedir. Transferler, oyuncu ve teknik direktörlere ödemelerin yapılmaması ise az ama var olan anlaşmazlıkların diğer bir nedenini ifade etmektedir. Futbol kulüp yönetimleri teknik direktörlerle yaşadıkları bu sorunlardan dolayı sözleşmeleri feshettiği görülmektedir. Bu durum vekâlet teorisiyle futbol kulüpleri yönetimleri ile teknik direktörler arasındaki ilişkiyle çok yönden benzeşmektedir

Anahtar Kelimeler

Vekâlet Teorisi, Futbol Kulüpleri, Yönetim

Kaynakça

• AA Spor, (2017). Valencia, teknik direktör Toral'ın görevine son verdi. https://www.aa.com.tr/tr/dunyadan-spor/valencia-teknik-direktor-toralin-gorevine-son-verdi/1579316 Erişim Tarihi: 10.07.2021.
• Alanyaspor, (2017). İmza aşamasında belirli konulardaki yaşanan anlaşmazlıklar https://www.alanyaspor.org.tr/Haber/kamuoyuna-duyurulur-1812017 Erişim Tarihi: 10.07.2021.
• Alonso-Gonzalez A, Alamo-Hernandez P and Peris-Ortiz M, (2017). Guardiola, Mourinho and Del Bosque: Three Different Leadership and Personel Branding Styles. Sports Management as an Emerging Economic Activity. Springer International Publishing.
• Altunışık R, Coşkun R, Bayraktaroğlu S ve Yıldırım E, (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (7. Baskı), Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Bakır M, (1999). Modern Yönetim Anlayışından Hareketle Spor Yöneticiliğinin Kapsamı. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 4(4), 73-80.
• Büyüköztürk Ş, (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (7.Basım), Ankara: Pegem Akademi. CNN Türk, (2018). Denizlispor'da yönetim ve teknik direktör arasında anlaşmazlık. https://www.cnnturk.com/spor/futbol/denizlisporda-yonetim-ve-teknik-direktor-arasinda-anlasmazlik Erişim Tarihi: 09.07.2021.
• Cumhuriyet, (2012). Transfer anlaşmazlığı koltuğundan etti https://www.cumhuriyet.com.tr/haber/transfer-anlasmazligi-koltugundan-etti-92643 Erişim Tarihi: 09.07.2021.
• Dolaşır S, Sunay H ve İmamoğlu AF. (2002). Türk Spor Yönetiminde İnsan Kaynakları Yönetimi Anlayışı. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 7(1), 40-55.
• Eisenhardt KM, (1989). Agency Theory: An Assessment and Review. Academy of Management Review. 14(1), 57-74.
• Ensonhaber, (2021). Süper Lig'den kovulan teknik direktörler. https://www.ensonhaber.com/galeri/207-super-ligden-kovulan-teknik-direktorler Erişim Tarihi:10.07.2021.
• Erturan Öğüt, EE ve İmamoğlu AF, (2011). Almanya ve Türkiye’deki Spor Kulüplerinin Karşılaştırmalı Analizi Türkiye’deki Spor Kulüplerinin Yapı ve İşleyişine Yeni Bir Yaklaşım. Spor Bilimleri Dergisi. 22(2), 54-68.
• Esen S, Or E ve Uslu T, (2019). Yıkım mı, Yaratıcı Yıkım mı? Futbolda Teknik Direktör Değişikliği ile Takım Performansı Arasındaki İlişkisinin İncelenmesi. Journal of Health and Sport Sciences. 2 (1), 7-15.
• Fama, EF, (1980). Agency Problems and the Theory of the Firm. Journal of Political Economy. 88(2), 288-307.
• Fama EF and Jensen MC, (1983). Seperation of Ownership and Control. Journal of Law and Economics. 26(2), 301-325.
• Fanatik, (2021). Ankaragücü'nde Mustafa Dalcı ile yollar ayrıldı https://www.fanatik.com.tr/ankaragucunde-mustafa-dalci-ile-yollar-ayrildi-2200607 Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Fotomaç, (2020a). Erzurumspor'da Hüseyin Çimşir'in görevine son verildi! https://www.fotomac.com.tr/erzurumspor/2020/12/21/son-dakika-bb-erzurumsporda-huseyin-cimsirin-gorevine-son-verildi Erişim Tarihi: 10.07.2021.
• Fotomaç, (2020b). Çaykur Rizespor'da Stjepan Tomas ile yollar ayrıldı. https://www.fotomac.com.tr/superlig/2021/01/17/son-dakika-caykur-rizesporda-stjepan-tomas-ile-yollar-ayrildi Erişim Tarihi: 10.07.2021.
• Fotomaç, (2021c). Gençlerbirliği teknik direktörü Mustafa Kaplan istifa etti! https://www.fotomac.com.tr/genclerbirligi/2021/01/31/genclerbirligi-teknik-direktoru-mustafa-kaplan-istifa-etti Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Fotomaç, (2020d). Kayserispor'da Bayram Bektaş'la yollar ayrıldı https://www.fotomac.com.tr/kayserispor/2020/11/01/son-dakika-kayserisporda-bayram-bektasla-yollar-ayrildi Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Fotomaç, (2020e). MKE Ankaragücü'nde Fuat Çapa ile yollar ayrıldı! https://www.fotomac.com.tr/ankaragucu/2020/11/22/mke-ankaragucunde-fuat-capa-ile-yollar-ayrildi Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Fotomaç, (2020f). Konyaspor Teknik Direktörü Bülent Korkmaz'ın sözleşmesi feshedildi https://www.fotomac.com.tr/konyaspor/2020/09/11/son-dakika-konyaspor-teknik-direktoru-bulent-korkmazin-sozlesmesi-feshedildi Erişim Tarihi: 09.07.2021.
• Fotomaç, (2020g). Trabzonspor Eddie Newton ile resmen yollarını ayırdı! https://www.fotomac.com.tr/trabzonspor/2020/10/31/trabzonspor-eddie-newton-ile-resmen-yollarini-ayirdi Erişim Tarihi: 09.07.2021.
• Goal.com (2021a). https://www.goal.com/tr/haber/galatasaray-baskani-mustafa-cengiz-fatih-terim-ile-calismayi/7egzsh8vjofk1er2k9lh444n2 Erişim Tarihi: 25.05.2021.
• Goal.com (2021b). https://www.goal.com/tr/haber/serie-a-sampiyonu-interde-antonio-conte-doenemi-sona-erdi/i30j3er2etyl1stu2ecf7dafm Erişim Tarihi: 09.07.2021.
• Gündüz B ve Kayhan M, (2017). Türkiye ve Avrupa’da Teknik Direktör Değişimi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi. Özel Sayı 1, 109-116. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbsebd/issue/33388/371517.
• Gürbüz S, Şahin F, (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (5.Basım), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Haberlerdenizli, (2021). Hakan Kutlu istifa etti. https://haberlerdenizli.com/hakan-kutlu-istifa-etti-34923.html Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Hürriyet, (2020). Son Dakika | Kasımpaşa, Mehmet Altıparmak ile yollarını ayırdı. https://www.hurriyet.com.tr/sporarena/son-dakika-kasimpasa-mehmet-altiparmak-ile-yollarini-ayirdi-41652395 Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Jensen M and Meckling W, (1976). Theory of the Firm: Managerial Behaviour, Agency Costs and Ownership Structure. Journal of Financial Economics. 3, 305-360.
• Keskin H, Akgün AE ve Koçoğlu İ, (2016). Örgüt Teorisi (1. Basım), Ankara: Nobel Yayın.
• Koçel T, (2014). İşletme Yöneticiliği (15. Basım), Ankara: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Meydan CH ve Çetin F, (2017). Vekâlet Kuramı. Örgüt Kuramları (H. Cenk Sözen ve H. Nejat Basım Ed.), ss. 157-178, Ankara: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Milliyet. (2021). https://www.milliyet.com.tr/skorer/son-dakika-fiorentina-gennaro-gattuso-ile-yollarini-ayirdi-6533378 Erişim Tarihi: 09.07.2021.
• Nakip M ve Yaraş E, (2017). Pazarlamada Araştırma Teknikleri ve SPSS Uygulamalar (4. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• NTV Spor, (2020a). Süper Lig haberleri: Denizlispor'da Prosinecki ile yollar ayrıldı. https://www.ntvspor.net/futbol/denizlispor-da-prosinecki-ile-yollar-ayrildi 5fbe28be9c9f160e0c6e062e Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• NTV Spor, (2019). Igor Tudor, Udinese'den ikinci kez kovuldu https://www.ntvspor.net/futbol/igor-tudor-udinese-den-ikinci-kez-kovuldu-5dbc41808fb94129944cbc57 Erişim Tarihi: 09.07.2021.
• NTV Spor, (2020b). Gençlerbirliği Mert Nobre ile yolları ayırdı. https://www.ntvspor.net/futbol/genclerbirligi-mert-nobre-ile-yollari-ayirdi-5faad9359c9f160e0c6db389 Erişim Tarihi: 10.07.2021.
• NTV Spor, (2021). Erzurumspor'da Yılmaz Vural dönemi kısa sürdü. https://www.ntvspor.net/futbol/erzurumspor-da-yilmaz-vural-donemi-kisa-surdu-609712ddd2bce02ff4668db5 Erişim Tarihi: 09.07.2021.
• Patton QM, (1987). How to Use Qualitative Methods İn Evaluation. Newsbury Park, London, New Delhi: Sage Publications.
• Sabah, (2021a). Süper Lig'de bir istifa daha! İrfan Buz Kasımpaşa'dan ayrıldı. https://www.sabah.com.tr/spor/futbol/2020/11/27/super-ligde-bir-istifa-daha-irfan-buz-kasimpasadan-ayrildi Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Sabah, (2021b). Son dakika: Göztepe'den İlhan Palut açıklaması! İstifa... https://www.sabah.com.tr/spor/futbol/2021/01/10/son-dakika-goztepeden-ilhan-palut-aciklamasi-istifa Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Sözcü, (2021a). Süper Lig’de 31 haftada 28 teknik adam değişti! İstikrarsızlık. https://www.sozcu.com.tr/spor/futbol/super-ligde-31-haftada-28-teknik-adam-degisti-istikrarsizlik-6336359/ Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Sözcü, (2021b). Erzurumspor’da şoke eden karar! İsmail Kartal ile yollar ayrıldı https://www.sozcu.com.tr/spor/futbol/erzurumsporda-soke-eden-karar-ismail-kartal-ile-yollar-ayrildi-6340473/ Erişim Tarihi: 10.07.2021.
• Sporx, (2021a). Kayserispor Samet Aybaba ile yollar ayrıldı. https://www.sporx.com/kayserisporda-samet-aybaba-ile-yollar-ayrildi-SXHBQ905524SXQ Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Sporx, (2021b). Konyasporda İsmail Kartal ile yollar ayrıldı. https://www.sporx.com/konyasporda-ismail-kartal-ile-yollar-ayrildi-SXHBQ912308SXQ Erişim Tarihi: 10.07.2021.
• Sporx, (2021c). https://www.sporx.com/valencia-teknik-direktor-toralin-gorevine-son-verdi-SXHBQ800541SXQ Erişim Tarihi: 09.07.2021.
• Sunay H ve Kaya B, (2019). Türkiye, İtalya, Fransa ve İspanya Spor Sistemlerinin Spor Kulübü Yapılanması Düzeyinde Karşılaştırılması. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 17(2), 75-91.
• Transfermarkt, (2019). Al Ittihad ile anlaşmazlık Slaven Bilic için tazminat kararı. https://www.transfermarkt.com.tr/slaven-bilic-icin-tazminat-karar%C4%B1-/view/news/360595 Erişim Tarihi: 10.07.2021.
• Transfermarkt, (2021). Denizlispor'da Yalçın Koşukavak istifa etti. https://www.transfermarkt.com.tr/denizlisporda-yalc%C4%B1n-ko%C5%9Fukavak-istifa-etti/view/news/378985 Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Ülgen H ve Mirze SK, (2014). İşletmelerde Stratejik Yönetim (7. Basım), Ankara: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
• Van Ours J and Van Tuijl M, (2016). In-season head-coach dismissals and the performance of professional football teams. Economic Inquiry. 54(1), 591-604.
• Yaşar OM ve Sunay H, (2018). Futbol Antrenörlerinin İş Doyumlarının ve Örgütsel Bağlılıklarının İncelenmesi. Journal of Human Sciences. 15(2), 952-969.
• Yenişafak, (2020). Antalyaspor resmen açıkladı: Tamer Tuna ile yollar ayrıldıhttps://www.yenisafak.com/spor/antalyasporda-tamer-tuna-ile-yollar-neden-ayrildi-3572851 Erişim Tarihi: 11.07.2021.
• Yorulmazlar MM, (2021). Futbol Antrenörleri Piyasasında İstihdam. Spor Eğitim Dergisi. 5(2), 55-65.