UNIVERSITY THROUGH THE EYES OF DISABLED UNIVERSITY STUDENTS WITH EXPERIENCES AND NARRATIVES: THE CASE OF MUGLA-BILECIK

Yıl 2023, , 195 - 212, 16.10.2023

Ebru Açık Turguter , Sibel Ezgin Ağıllı

https://doi.org/10.29129/inujgse.1357450

Öz

Before the Enlightenment period, despite cultural differences, disadvantaged individuals were prone to exclusion, discrimination, or ill-treatment in societies in general. With the Enlightenment process, the importance of giving attention to humans came under discussion, and disadvantaged groups, especially disabled individuals, gradually began to acquire various rights in the progressing periods. However, despite many achievements in terms of rights, disabled individuals can still face discrimination and exclusion in various areas within society due to the presence of the concept of "ableism." The field of education is one of these areas. Indeed, education is particularly important for disabled individuals in terms of socialization, gaining employment opportunities, and avoiding deprivation and poverty. Building upon this significance, this study focuses on the problems encountered by disabled individuals actively pursuing education at Muğla Sıtkı Koçman University and Bilecik Şeyh Edebali University. The research was conducted using qualitative research techniques, specifically in-depth interviews. The data obtained from the interviews were interpreted through thematic analysis and field notes. As a result, it has been revealed that the perception of disability in the university has transformed on the basis of administrative staff, and the institutions have not yet kept up with this transformation. It has been concluded that although there are arrangements made by the institutions regarding accessibility, they are not sufficient, there are still students with access problems in the field of education, and therefore institutions should make improvements. On the other hand, it is understood that the awareness levels of the peers of disabled students about disability and accessibility are not sufficient

Anahtar Kelimeler

Disability, higher education, inclusive education

DENEYİMLER VE ANLATILARLA ENGELLİ ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GÖZÜNDEN ÜNİVERSİTE: MUĞLA-BİLECİK ÖRNEĞİ

Öz

Aydınlanma öncesi dönemlerde kültürel farklılıklar olmakla birlikte genel olarak toplumlarda dezavantajlı bireyler dışlanmaya, ayrımcılığa veya kötü muameleye maruz kalabilmekteydi. Aydınlanma süreciyle birlikte insana verilmesi gereken önem tartışılmaya açılmış, dezavantajlı gruplar özellikle engelli bireyler ilerleyen dönemlerde yavaş yavaş çeşitli haklar elde etmeye başlamışlardır. Ancak birçok hak kazanımına rağmen engelli bireyler, toplum düzleminde “sağlamcılık” anlayışının varlığı nedeniyle, çeşitli alanlarda ayrımcılığa, dışlanmaya maruz kalabilmektedirler. Eğitim alanı da bunlardan biridir. Nitekim eğitim özellikle engelli bireylerin sosyalleşmesi, iş bulma imkânı elde etmesi, yoksunluğa ve yoksulluğa düşmemesi için önemlidir. Bu önemden hareketle bu çalışmada, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi ve Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesinde aktif eğitim gören engelli bireylerin eğitim yaşamlarında karşılaştıkları sorunlara odaklanılmıştır. Araştırma, niteliksel araştırma tekniklerinden olan derinlemesine görüşmelerle yürütülmüştür. Görüşmelerden elde edilen veriler tematik analiz ve saha notları özelinde yorumlanmıştır. Sonuç olarak üniversitede engelli algısının idari personeller bazında dönüştüğü kurumlarınsa henüz bu dönüşüme ayak uyduramadığı ortaya çıkmıştır. Kurumların erişilebilirlikle ilgili yaptıkları düzenlemeler olmasına rağmen yeterli olmadığı, hala eğitim alanında erişim sıkıntısı yaşayan öğrencilerin olduğu, bu nedenle kurumların iyileştirme yoluna gitmeleri gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Diğer yandan engelli öğrencilerin akranlarının engellilik ve erişilebilirlikle ilgili farkındalık düzeylerinin yeterli olmadığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Engellilik, yükseköğretim, kapsayıcı eğitim

Kaynakça

• Albert B. & R. Hurst (2005). Disability and a human rights approach to development, disability knowledge and reseach (KAR), Briefing Paper, 2005. http://hpod.pmhclients.com/pdf/human-rights-approach.pdf, (10.04.2023). Arıkan, Ç. (2002). Sosyal model çerçevesinde özürlülüğe yaklaşım. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 2 (1), 11-25. Bagenstos, S. R. (2009). Law and the contradictions of the disability rights movement. New Haven, CT, USA: Yale University Press. Retrieved from http://www.ebrary.com. Bourdieu, P. & Passeron, J. C. (2014). Varisler: öğrenciler ve kültür. (Çev. Levent Ünsaldı). Ankara: Heretik Yayıncılık Burcu, E. (2002). Üniversitede Okuyan Özürlü Öğrencilerin Sorunları: Hacettepe-Beytepe Kampüsü Öğrencileri Örneği, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19(1):83-103.