Öğretmen Adaylarının Küresel Sorunlara İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 18, 82 - 97, 16.10.2022

Gözde Gürbüz , Mesut Aydın

https://doi.org/10.29129/inujgse.1165609

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının küresel sorunlara karşı görüşlerini incelemektir. Nitel araştırmaya ilişkin sorular şu şekildedir:
Küresel sorunlara ilişkin düşünceleriniz nelerdir?
Küresel sorunların çözümüne yönelik projelerde yer almak ister misiniz? Düşünceleriniz nelerdir?
Ürün satın alırken çevre dostu olup olmadığına dikkat eder misiniz? Düşünceleriniz nelerdir?
Farklı ülkelerdeki insanların yaşadığı sorunlara karşı duyarlı mısınız? Düşünceleriniz nelerdir?
Küresel sorunların çözümünde Sosyal Bilgiler dersinin önemi hakkında düşünceleriniz nelerdir?

Yöntem: Eğitim fakültesinde öğrenim gören Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının küresel sorunlara ilişkin görüşlerinin ortaya koyulacağı bu çalışmada nitel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır.

Bulgular: Bulgulara bakıldığında; öğretmen adayları küresel sorunlara ilişkin düşüncelerinde, sorunun kaynağının insan olduğunu, her geçen gün artarak devam ettiğini ve insan yaşamının her alanına yansıdığını belirtmişlerdir. Yer verilen sorunlar arasında küresel iklim değişikliği, terör, savaş, şiddet, çevre kirliliği, açlık ve kıtlık gibi sorunlar ön plana çıkmıştır. Adayların büyük çoğunluğu sorunların çözümüne yönelik projelerde yer almak istediğini belirtmiştir. Çevre dostu ürünleri satın alma davranışının ise nispeten daha düşük olduğu söylenebilir. Adaylar, farklı ülkelerde yaşayan insanların sorunlarına karşı oldukça duyarlıdır.

Sonuçlar ve Öneriler: Araştırma sadece öğretmen adayları ile sınırlı kalmayıp okullardaki öğretmen ve öğrencilere de uygulanabilir. Sosyal sorumluluk ile ilgili çalışmaların sayısı artırılarak daha geniş bir perspektiften değerlendirme yapılabilir.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Sosyal Bilgiler, Sosyal Bilgiler Öğretmen Adayları

Examınatıon Of Teacher Candıdates' Opınıons On Global Problems

Öz

Purpose: The purpose of this research is to examine the views of teacher candidates towards global problems. The questions regarding qualitative research are as follows:
What are your thoughts on global problems?
Would you like to take part in projects aimed at solving global problems? What are your thoughts?
Do you pay attention to whether the product is environmentally friendly or not? What are your thoughts?
Are you sensitive to the problems experienced by people in different countries? What are your thoughts?
What are your thoughts on the importance of Social Studies course in solving global problems?

Design & Methodology: A qualitative research was carried out in this study, in which the views of social studies teacher candidates studying at the faculty of education on global problems will be revealed. Phenomenology design, one of the qualitative research designs, was used.

Findings: Looking at the findings; In their thoughts on global problems, pre-service teachers stated that the source of the problem is human, it continues to increase day by day and it is reflected in every area of human life. Problems such as global climate change, terrorism, war, violence, environmental pollution, hunger and famine came to the fore among the problems mentioned. Majority of the candidates stated that they want to take part in projects aimed at solving problems. It can be said that the purchasing behavior of environmentally friendly products is relatively low. Candidates are very sensitive to the problems of people living in different countries.
Implications & Suggestions: The research is not only limited to teacher candidates, but can also be applied to teachers and students in schools. By increasing the number of studies on social responsibility, an evaluation can be made from a broader perspective.

Anahtar Kelimeler

Globalization, Social studies, Social studies teacher candidates

Kaynakça

• Alnıaçık, Ü. (2010). Çevreci yönelim, çevre dostu davranış ve demografik özellikler: üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 14(20). ss. 507-532
• Aydemir, C. ve Kaya, M. (2007). Küreselleşme kavramı ve ekonomik yönü. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (e-dergi). 6 (20). ss. 260-282
• Azer, H. (2019). Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 7. Ankara: Ekoyay Yayıncılık
• Başer, E. H. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel sosyal sorumluluk düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Kütahya
• Bayram, H. ve Dikensoy, Ö. (2006). Hava kirliliği ve solunum sağlığına etkileri. Tüberküloz ve Toraks Dergisi. 54(1). ss. 80-89 Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2021). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
• Dere, İ. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ‘iyi vatandaş’ kavramı hakkındaki metaforik algıları. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 20(1).ss. 434-456
• Dökmen, Ü. (2003). İletişim çatışmaları ve empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık
• Durmuş, S. ve Çolak, K. (2021). 8. sınıf öğrencilerinin gözünden küresel sorunlar. lnternational Journal of Geography and Geography Education. (44). ss. 145-160 . DOI: 10.32003/igge.897622
• Erbay, R.ve Tulgar, D. (2017). Sürdürülebilir kalkınmada bir ekonomik model olarak sanayiye entegre olmuş kooperatifler. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi. 3. ss. 143-147
• Erten, S. (2005). Okul öncesi öğretmen adaylarında çevre dostu davranışların araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 28 (28). ss. 91-100 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/hunefd/issue/7808/102424
• Gürdoğan-Bayır, Ö., Göz, N. L. ve Bozkurt, M. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarına göre sosyal bilgiler dersinde küresel vatandaşlık. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 4(2).ss. 145-162
• İçen, M. ve Akpınar, E. (2012). Küresel vatandaşlık eğitiminin uluslararası sorunların çözümündeki rolü. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 5(2). ss. 277-290
• İlkılıç, C. ve Behçet, R. (2006). Hava kirliliğinin insan sağlığı ve çevre üzerindeki etkisi. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları. ss. 66-72
• Karabağ, Ş. G. (2003). Öğretilebilir ve bilişsel bir beceri olarak tarihi empati. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara
• Kaya, F. (2017). Coğrafi potansiyelleri temelinde türkiye jeopolitiği ve dünya siyasetindeki yeri. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 3(2). ss. 1-14
• Koluman, S. (2011). İlköğretim 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler öğretim programında yer alan küresel bağlantılar öğrenme alanına yönelik öğretmen görüşleri.(Yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Balıkesir
• Liu, X., Vedlitz, A., Stoutenborough, J.W. ve Robinson, S. (2015). Scientists’ views and positions on global warming and climate change: A content analysis of congressional testimonies. Climatic Change. 131(4). ss. 487–503. https://doi.org/10.1007/s10584-015-1390-6
• MEB. (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar). Ankara Osler, A. ve Starkey, H. (2003). Learning from cosmopolitan citizenship: theoretical debates and young people’s experiences. Educational Review. 55(3). ss. 243-254
• Özkan, H. H. (2006). Popüler kültür ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi. 14 (1). ss. 29-38
• Özkan, S. (2020). Sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersine ilişkin tutumları ve küresel vatandaşlık görüşleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Zonguldak
• Özmen, F. (2015). Öğretmen adaylarının zihin haritalarında günümüz dünya sorunları. (Yüksek lisans tezi) Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Sağlam, M., Vural, L. ve Akdeniz, C. (2011). Küreselleşmenin türkiye'deki ilköğretim sosyal bilgiler öğretim programı ve ders kitaplarında görülen yansımaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 10 (35).ss. 1-15. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/esosder/issue/6149/82562
• Şahin, E. (2019). Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 5. Ankara: Anadol Yayıncılık
• Şeyihoğlu, A., Sever, R., ve Özmen, F. (2018). Sosyal bilgiler ve coğrafya öğretmen adaylarının zihin haritalarında günümüz dünya sorunları. Marmara Coğrafya Dergisi. (37). ss. 1-15. DOI: 10.14781/mcd.386035
• Taş, H. (2017). Sosyal sorumluluk projelerinde yer almanın üniversite öğrencileri üzerindeki etkilerine ilişkin öğrenci görüşleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya
• Tepecik, B. (2008). Sosyal bilgiler dersinde sorumluluk değerinin kazandırılmasına ilişkin öğretmen görüşleri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi. Eskişehir
• Topkaya, Y. (2016). Küresel vatandaşlık bilinci üzerinde sosyal bilgiler öğretim programında yer alan değerlerin etki boyutu. Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 6 (11).ss. 238-252 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/kilissbd/issue/24637/260673
• Tünkler, V. (2020). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin küresel, çokkültürlü eğitime ve küresel vatandaşlık eğitimine yönelik bakış açıları. Milli Eğitim Dergisi. 49 (226). ss. 255-290
• Tüysüz, S. (2019). Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 4. Ankara: Tuna Matbaacılık
• Ulaşan, E. (2020). 4. sınıf öğrencilerinin çevre eğitimi öz yeterliliği ve çevre okuryazarlığı ilişkisinin incelenmesi. Journal Of European Education, 10(1 - 2), 53-66. Retrieved from http://www.eujournal.org/index.php/JEE/article/view/293
• Yeşilyurt, E. (2019). İşbirliğine dayalı öğrenme yöntemi: Tüm teknikleri kapsayıcı bir derleme çalışması.Turkish Studies Educational Sciences. 14(4). ss. 1941-1970
• Yıldırım, C., Kaplan, F., Kuru, H. , Yılmaz, M. (2019). Sosyal Bilgiler Ders Kitabı 6. Ankara: MEB Yayınları
• YÖK, (2018) Sosyal bilgiler öğretmenliği lisans programı https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Sosyal_Bilgileri_Ogretmenligi_Lisans_Programi09042019.pdf adresinden 25 Mart 2022 tarihinde alınmıştır.