Hikmet Kıvılcımlı as a “Complete Intellectual” with his Life and Works

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 2, 0 - 0, 17.09.2018

Canan Özcan

https://doi.org/10.14782/ipsus.460137

Cited By: 1

Öz

Hikmet Kıvılcımlı is one of the most important intellectuals in the political movement of Turkey in

general and particularly in the socialist movement. Up to now, the number of academic-scientific

studies that have been conducted on Kıvılcımlı, who is a highly productive and unique thinker, are

inadequate. This study aimed at overcoming this inadequacy. In this study, which deals with Kıvılcımlı

as an intellectual, we tried to explain what we mean by using intellectual as a concept. Thus, it was

possible to determine under which conditions Kıvılcımlı could be positioned as an intellectual.

Kıvılcımlı is a socialist who is supposed to contribute to Marxism and has studied many sources, both

local and international. He also tried to make polemics with other socialists to be able to contribute to

the development of Marxism. He thought that a good communist should not ignore matters which are

important for society like religion, and should believe that they can contribute to Marxism. Kıvılcımlı

is a productive theoretician, but it is not a topic that has been adequately addressed to date. Therefore,

in the next section of the article, the conditions, and people thought to be effective in the intellectual

development of Kıvılcımlı were discussed. Kıvılcımlı’s writings on history and religion formed the basis

of his theoretical work. For this reason, on these two issues were examined and attempted to include the

thoughts of those who seemed to have a similar approach to Kıvılcımlı, and similarities were presented.

In the next section, considering the important turning points, Kıvılcımlı’s life was examined and tried

to understand under what conditions he produced his works. In this article, the original writings of

Kıvılcımlı were used and the secondary sources as well as the documents obtained from the Kıvılcımlı’s

archive in the International Social History Institute (IISH) in the Netherlands were examined.

Anahtar Kelimeler

Hikmet Kıvılcımlı, Intellectual, Thesis of History, Vatan Party

Hayatı ve Eserleriyle “Komple Bir Entelektüel” Olarak Dr. Hikmet Kıvılcımlı

Öz

Kaynakça

• Ağcabay, Cenk, (2015) Dr. Hikmet Savaşçı Bir Hayat 1902-1971, İstanbul: Sosyal İnsan Yayınları. Atılgan, Gökhan, (2009) Sosyalist Soldan Kemalizme Olumlu Bakışlar (1920-1971): Nedenler, İmkanlar, Dönemler ve Bazı Sonuçlar, Praksis, Sayı: 21, Ankara: Dipnot Yayınları. Başkaya, Fikret (2006) Paradigmanın İflası, Resmi İdeolojinin Eleştirisine Giriş, Özgür Üniversite Yayınları, Ankara: Maki Basın Yayın. Belge, Murat, (1975) “Dr. Hikmet Kıvılcımlı’nın Tarih Tezi Üzerine”, Birikim Dergisi, S. 4. Belge, Murat, (1983) Tarihi Gelişme Süreci İçinde Aydınlar, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C.1, İstanbul. Bottomore, T. B. (1997) Seçkinler ve Toplum, Ankara: Gündoğan Yayınları. Cabanel, Patrick, “Jules Michelet”, Tarihçiler, Veronique Sales (drl.), Elif Bildirici (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları, 2016. Demir, Ahmet İshak, (2004) Cumhuriyet Dönemi Aydınlarının İslam’a Bakışı, İstanbul: Ensar Neşriyat. Demiralp, Oğuz, (2002) Entelektüeller ve Aydınlar, Entelektüeller Gerekli mi?, Cogito, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, Sayı:31, Bahar. Fatih ve İstanbul, C. 1, S. 2, İstanbul: İstanbul’un Fethi Derneği, 29 Temmuz 1953, http://www.oktayaras.com/fatih-ve-istanbul-cilt-1-sayi-2/tr/39348/rand/osmanli/0/1/3 Foucault, Michel, (2011) Entelektüelin Siyasi İşlevi, Çev.: Işık Ergüden – Osman Akınhay – Ferda Keskin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Genç, Ernur, (2007) Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Kimlik, Misyon ve Vizyonu Bağlamında Türk Aydını, Sakarya SBE Akademik İncelemeler Dergisi, Cilt 2, Sayı:1. Gouldner, Alvin W., (1993) Entelektüelin Geleceği, Çev.; Ahmet Özden-Nuray Tunalı, İstanbul: Eti Kitapları. İleri, Cemal Nuri, Taç Giyen Millet, Yayına Hazırlayan: Şennur Şenel, Ankara: Berikan Yayınları, 2010. Kale, Ahmet, (2014) Kıvılcımlı Külliyatı Ayrıntılı Bibliyografya, İstanbul: Bilim ve Gelecek Kitaplığı. Karaca, Emin, (2011) İnadın ve Direncin Adı: Dr. Hikmet Kıvılcımlı, Dr. Hikmet Kıvılcımlı’nın Hayatı, Mücadelesi ve Eserleri, İstanbul: Destek Yayınevi. Kıvılcımlı, Hikmet, (2008) Osmanlı Tarihinin Maddesi, İstanbul: Sosyal İnsan Yayınları. Kıvılcımlı, Hikmet, (2011) Fetih ve Medeniyet, Bir Tarih Tezinin Işığında Altında: İstanbul’un Fethi, İstanbul: Sosyal İnsan Yayınları. Kıvılcımlı, Hikmet, (2012) Günlük Anılar, İstanbul: Sosyal İnsan Yayınları. Kıvılcımlı, Hikmet, (2013a) Allah-Peygamber-Kitap, İstanbul: Bilim ve Gelecek Kitaplığı. Kıvılcımlı, Hikmet, (2013b) Yol: TKP’nin Eleştirel Tarihi, Yedek Güç: Milliyet (Doğu), İstanbul: Sosyal İnsan Yayınları. Kıvılcımlı, Hikmet, (2014a) İnkılapçı Münevver Nedir? Henri Barbüs, Kıvılcımlı Enstitüsü Derneği, 14.03.2018, http://www.kivilcimlienstitusu.org/wp-content/uploads/inkilapci_munevver_nedir_henri_barbus.pdf Kıvılcımlı, Hikmet, (2014b) Tarih-Devrim-Sosyalizm, Kıvılcımlı Enstitüsü Derneği, 14.03.2018. http://www.kivilcimlienstitusu.org/wp-content/uploads/tarih-devrim-sosyalizm.pdf Kıvılcımlı, Hikmet (2014c) Tarih Yazıları, 14.03.2018, http://www.kivilcimlienstitusu.org/wp-content/uploads/tarih_yazilari.pdf Kıvılcımlı, Hikmet (2014d) Komün Gücü, 14.03.2018, http://www.kivilcimlienstitusu.org/wp-content/uploads/komun_gucu.pdf Kıvılcımlı, Hikmet (2014e) Tarih Devrim Sosyalizm Işığında: İlkel Sosyalizmden Kapitalizme İlk Geçiş İngiltere, 14.03.2018, http://www.kivilcimlienstitusu.org/wp-content/uploads/ilkel_sosyalizmden_kapitalizme_ilk_gecis_-_ ingiltere.pdf Kundakçı, Suat Şükrü, (2005) Bir Ömür Bir Sohbet, Yayına Hazırlayan: Ersin Tosun, İstanbul: TÜSTAV Yayınları. Küçük, Yalçın, (1983) Cumhuriyet Döneminde Aydınlar ve Dergileri, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 1, İstanbul: İletişim Yayınları. Mardin, Şerif, (1983) İslamcılık, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, C. 8, İstanbul: İletişim Yayınları. Okur, Selahattin, Tanıklarla Kıvılcımlı Sohbetleri-5, Kıvılcımlı Enstitüsü Derneği, 09.04.2016. Said, Edward, (2013) Entelektüel, Sürgün, Marjinal, Yabancı, Çev.: Tuncay Birkan, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Sartre, Jean – Paul, (2015) Aydınlar Üzerine, Çev.: Aysel Bora, İstanbul: Can Yayınları. Tekin, H. Hüseyin, (2011) Güvenlik Dünyamızda Aydın, içinde Yüzyılların Akışı İçerisinde Münevverden Aydına, Sempozyum, 17-18 Aralık 2010, Mardin Valiliği Yayını, İstanbul. Tunçay, Mete, (1991) Türkiye’de Sol Akımlar –I (1908-1925), İstanbul: BDS Yayınları. Yılmaz, H. (1976) “Murat Belge’nin Kıvılcımlı Eleştirisinin Eleştirisi”, Emekçi Birikim’in Dr. Hikmet Kıvılcımlı Eleştirileri Üzerine, Ekim 1976, https://demirden-kapilar.blogspot.nl/1976/11/murat-belgeninkvlcml- elestirisinin.html IISH ARŞİVİ “Cennet”,” Allah önce kadındı” and other manuscripts on religion, 1960, Klasör no: 76, IISH, Kıvılcımlı Papers. Fegan, Latife, Dr’un Hayatı, Defter, s. 1-2, 23.11.1970, Kıvılcımlı Papers, IISH Arşivi, Dosya No: 352 Klasör No: 3722. Literary Works, Novels and Stories, Kıvılcımlı Papers, IISH Arşivi, Klasör No: 113-132. Topçuoğlu, İbrahim, Neden 2 Sosyalist Partisi 1946, TKP Kuruluşu ve Mücadelesinin Tarihi, 1914-1960, İstanbul: Eser Matbaası, 1976, s. 108-109, Kıvılcımlı Papers, IISH Arşiv, Klasör No: 3722, Dosya No: 350. 1929 İzmir Davası, (3 Mart 1929-26 Haziran 1929) Anadolu Gazetesi’nden Alınmış Notlar, Kıvılcımlı Papers, IISH Arşivi, Dosya No: 350, Klasör No: 3722.5.