The Abbasid House of Wisdom: Between Myth and Reality

Yıl 2023, Sayı: 49, 177 - 182, 31.01.2023

İsmail E. Erünsal

https://doi.org/10.26570/isad.1235848

Öz

Abbâsî dönemi ilim ve kültür hayatından bahseden bütün araştırmalarda bu dönemin en önemli ilim merkezinin Bağdat Beytülhikmesi olduğu belirtilir. Abbâsîler devrinde bir süre ilmî faaliyetlerin etrafında yoğunlaştığı Beytülhikme, Hârûnürreşîd tarafından Bağdat’ta kurulmuş, oğlu Me’mûn tarafından da geliştirilmiştir. Anlaşıldığı kadarıyla bu dönemde Beytülhikme, çeşitli dillerden tercüme faaliyetlerinin yürütüldüğü merkez haline gelmiştir. Kaynaklardaki bazı kayıtlardan anlaşıldığına göre, muhtemelen sarayın bir bölümünde yer alan Beytülhikme’de tercüme faaliyetleri dışında halifenin ulema ve üdebâ ile yaptığı sohbetler de gerçekleştirilmekteydi.

Anahtar Kelimeler

Abbâsîler, Beytülhikme, Bağdat

Kaynakça

• Abdülazîz Sâlim, “Mecâmi‘ ilmiyye İslâmiyye ve mektebât ala gırâri Mektebeti’l-İskenderiyye”, el-Müerrihu’l-Arabî, 49, Bağdad 1414-15/1994-95: 44-54.
• Cübûrî, Yahyâ Vehîb, el-Kitâb fi'l-hadâreti'l-İslâmiyye, Beyrut: Dârü'l-garbi'l-İslâmî, 1998.
• İbn Batta, el-İbâne an şerîati'l-fırkati'n-nâciye ve mücânebetü'l-fırakı'l-mezmûme, nşr. Rızâ b. Na‘sân Mu‘tî, I-II, Riyad: Dârü’r-râye, 1415/1994.
• İbn Hallikân, Vefeyâtü'l-a‘yân, nşr. İhsan Abbas, I-VIII, Beyrut 1994.
• Makrîzî, el-Mevâiz ve'l- i‘tibâr, I, Beyrut 1418.
• İkriş, Abdurrahman b. Hamed, “Mine’l-hizâne ile’l-mektebe: Mukārebe li-te’sîli’l-ıstılâh”, Mecelletü Câmiâti’l-İmâm Muhammed b. Su‘ûd el-Islâmiyye, 35, Riyad 1422/2001, s. 483-587.
• Serhân, Mansûr Muhammed, el-Mektebât fi’l-usûri’l-İslâmiyye, Menâme/Bahreyn: Mektebetü Fahrâvî, 1417/1997.
• Vâkıdî, Fütûhu'ş-Şâm, nşr. Abdüllatîf Abdurrahman, I-II, Beyrut 1417/1997.
• Zehebî, Târîhu’l-İslâm: sene 631-640, nşr. Ömer Abdüsselâm Tedmürî, Beyrut 1417/1997.