İş Yaşamında Psikolojik Şiddetin Bir Başka Boyutu: İnanç Özgürlüğü İhlali

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 45, 47 - 68, 15.06.2020

Mustafa Gümüş

Öz

İnanç özgürlüğü hem uluslararası sözleşmelerde hem de birçok ülkenin anayasasında ve ilgili kanunlarında bulunmaktadır. İnanç özgürlüğünü bir hak olarak tanımlamak ve tanımak dışında bu hakkın sınırlamaları ve ihlalleri bağlamında birçok ülkede sorunlar yaşanmaktadır. Örneğin ülkemizde hem kamusal alanda hem de çalışma hayatında “başörtüsü, sakal ve inanç yükümlülüklerini yerine getirme, dini inancını ifade hürriyeti, dini bayramlarda resmî tatil tanımlaması” bağlamında değerlendirilebilecek birçok husus uzun zamandır
tartışılagelmiştir. Bu açıdan bakıldığında kişinin inanç hürriyetine karşın çalışma hayatında gördüğü ayrımcılık, yasaklar vb. olgular çerçevesinde bir çeşit psikolojik şiddet görmektedir. Bu durum iş barışının bozulması ve ayrımcılık yasağının ihlali anlamına gelmektedir ve bir çok kez bireyin çalışma hayatından dışlanması ve çalıştığı iş yerine karşı aidiyetinin azalması sonucunu doğurmaktadır.

Anahtar Kelimeler

islam, inanç, özgürlük, müsamaha, şiddet, psikolojik, insan hakları

Kaynakça

• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğü, “İşyerlerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Bilgilendirme Rehberi” (Ankara, MTR Medya 2014)
• Danıştay Sekizinci Dairesi, E: 2002/2543, K: 2002/4767, K.T.: 15.10.2002
• Göktürk, Gamze Yeşim ve Sefa Bulut, “Mobbing: İşyerinde Psikolojik Taciz” Abant İz- zet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 2012-1 Sayı: 24, (2012)
• İHAM, Kurtulmuş V. Türkiye, 65500/01, 24.01.2006. (Kabul Edilemezlik Kararı).
• İLO Sözleşmeleri Açısından Mobbing, https://mobbingsozluk.com/ilo-sozlesmele- ri-acisindan-mobbing.html (24.11.2019).
• İnanç Özgürlüğü Girişimi, Hak Ve Eşitliğin Peşinde Türkiye’de İnanç Özgürlüğü Hakkını İzle- me Raporu Ocak 2016- Mart 2019, https://inancozgurlugugirisimi.org/wp-con- tent/uploads/2019/07/report_turkey_web.pdf (30.11.2019).
• Karahanoğulları Özlem Erdem, “Danıştay Kararlarında Din, Vicdan Ve Düşünce Özgürlüğü” (Yüksek Yargı Kurumlarının Avrupa Standartları Bakımından Rollerinin Güçlendirilmesi Ortak Projesi Kapsamında Düzenlenen “Din, Vicdan Ve Düşünce Özgürlüğü”, “İfade Özgürlüğü” Ve “Toplantı Ve Dernek Kurma Özgürlüğü” Konulu Yuvarlak Masada Sunulmuştur, Ankara, Aralık1- 3 Aralık 2010), https://www.anayasa.gov.tr/media/3622/karahanogullaridi- nozgurlugu.pdf (30.11.2019).
• Mobbing, Bezdiri Sözcük Anlamları, https://www.sozluk.gov.tr (24.11.2019).
• Mobbing, http://tr.wikipedia.org/wiki/mobbing (24.11.2019).
• Özgür, Ergün Kayabaş ve Mehmet Kütküt, “Türkiye’de Din Veya İnanç Temelinde Ayrımcılığın İzlenmesi Raporu,” (İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi İnsan Hakları Hukuku Uygulama Ve Araştırma Merkezi Yayınları, 2011)
• Palabıyık, Burak Buğra, Yargı Kararları Işığında Mobbing Ve İspatı, ( Ankara: Seçkin Yayı- nevi, 2019),
• TİHEK, Türkiye İnsan Hakları Ve Eşitlik Kurumu Kurul Kararı, Tarih: 15.10.2018 / 62, Karar No: 2018/97, https://www.tihek.gov.tr/upload/file_edi- tor/2019/06/1560779685.pdf (30.11.2019).
• Tutar Hasan ve Ferhat Uslu, Mobbing Hukuku, s.261. Ayrıca Bkz; Murat Şen, Türkiye Cumhuriyeti’nin Onayladığı İş Ve Sosyal Güvenlik Hukuku Alanındaki Çok Taraflı Uluslararası Sözleşmeler, (Ankara: Tühis Yayın No:41,2003),
• Tutar, Hasan ve Ferhat Uslu, Mobbing Hukuku, Ankara: Adalet Yayınevi, 2018.
• Türkiye Barolar Birliği, İnsan Hakları Merkezi Türkiye’de Din Ve Vicdan Özgürlüğü: Sorunlar, Tespitler Ve Çözüm Önerileri, (Ankara, Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 313, 2016)
• Yangın, Dilek Dulay, “İşyerinde Dini Sembollerin Kullanımı Karar İncelemesi,” Çalış- ma ve Toplum Dergisi, No 3, 2019.
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Esas No. 2014/664 Karar No. 2014/4313 Tarihi: 12.02.2014, http://www.calismatoplum.org/sayi45/xyz/7_40.pdf (30.11.2019).
• Yargıtay 9. Hukuk Dairesi Esas Numarası: 2016/32606 Karar Numarası: 2017/21996 Karar Tarihi: 21.12.2017 Legalbank, Elektronik Hukuk Bankası, https:// proxy.uludag.deep-knowle-dge.net/musesessionıd=0212zsww0/museproto- col=https/musehost=legalbank.net/musepath/belge/y-9-hd-e-2016-32606- k-2017-21996-t-21-12-2017/3008103 (30.11.2019).