Husiler: Grup Kimliği, Teşkilatları ve Sosyo-Kültürel Tutumları

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 49, 39 - 54, 30.06.2022

Emirhan Tambağ , Belal Mansoor Alı Al-fakıh

https://doi.org/10.55918/islammedeniyetidergisi.1069137

Öz

Yemen'deki Husiler cemaati (Ensarullah), özellikle 2014 yılında Yemen'in kuzeyindeki güç dizginlerini kontrol etmeleri ile günümüzde küresel siyasi ve dini arenada ünlenen gruplardan biri olarak kabul edilmektedir. İş bu araştırma, Yemen'de neler olup bittiğine ışık tuttuğu, Husilerin konumu ve Yemen toplumundaki rolü hakkındaki belirsiz tabloyu, özellikle de bu konudaki Türkçe tezlerin ve makalelerin azlığından dolayı açıklığa kavuşturmayı amaçladığı için ziyadesiyle ehemmiyete haiz bulunmaktadır. Araştırma büyük ölçüde internetteki kitap, makale ve medya içeriği gibi kaynaklara dayanmaktadır. Ayrıca araştırmada, grubun muhaliflerinin görüşlerine değinilmeden önce, mevcut iddiaların ve bilgilerin aktarımı grubun kendi kaynaklarından yapılmış bunun yanında çalışmamızda bu grubun kimliğinin, oluşum sürecinin, liderlerinin, destekçilerinin, dini yönelimleri ve davranışlarının Yemen'deki Zeydi mezhebine bağlı olma iddiasına ne ölçüde karşılık geldiği de ele alınmıştır. Nihayetinde ise bu araştırmadan, bu grubun mahiyetini, Yemen toplumundaki konumunu, mevcut siyasetteki rolünü ve grubun iddialarının eylem ve davranışlarıyla ne ölçüde uyumlu olduğunu okuyucuya gösteren bir sonuca ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Husiler, Cemaat, Yemen, Zeydiyye, Ensarullah, Yemen Savaşı

الحوثيون: هوية الجماعة وتنظيمها ومكانتها الاجتماعية والثقافية

Öz

تعتبر جماعة الحوثيين (أنصار الله) في اليمن من الجماعات التي ذاع صيتها على الساحة السياسية والدينية العالمية في الآونة الحالية، لا سيما ومع سيطرتهم على مقاليد الحكم في شمالي اليمن عام 2014. وتكمن أهمية هذه الدراسة في كونها أتت لتسليط الضوء على ما يحصل في اليمن، وتوضيح الصورة المبهمة حول جماعة الحوثيين ومكانتها ودورها في المجتمع اليمني، لا سيما مع شح الرسالات والمقالات باللغة التركية في هذا المجال. وقد اعتمد البحث بدرجة كبيرة على المصادر الموجودة على شبكة الانترنت من كتب ومقالات ومحتوى اعلامي، كما تحرينا نقل الادعاءات والمعلومات حلول الجماعة من مصادر الجماعة نفسها قبل التطرق لآراء خصوم الجماعة. ونحن في هذه الدراسة قمنا بتناول هوية هذه الجماعة، وفترة تشكلها، وقادتها، ومنتسبيها، وتوجهها الديني، ومدى تلائم تصرفاتها مع ادعائها بانتسابها للمذهب الزيدي في اليمن، كما تطرقنا لتركيبة هذه الجماعة، ومصادرها المالية، وأهدافها والأدبيات التي تعتمد عليها. ومن هذا البحث وصلنا لنتيجة يتضح للقارئ من خلالها حقيقة هذه الجماعة، ومكانتها في المجتمع اليمني، ودورها في السياسية الحالية ومدى توافق ادعاءات الجماعة مع افعالها وتصرفاتها.

Anahtar Kelimeler

الحوثيون ، الجماعة ، اليمن ، الزيدية ، أنصار الله ، الحرب اليمنية

Kaynakça

• Abdulazim, M. (2012, Mart 6). Zeydî Alimlerinden Birisi Husiler ve Tehlikesi Hakkında Konuşuyor. https://www.youtube.com/watch?v=z-u8QyfuGkg . Sa‘da, Yemen.
• Al Jazeera Mubasher. (2017, Nisan 18). İklim Sebe Üniversitesinde Husiler'in Okul Kitaplarında Yaptıkları Değişimleri İnceleme Çalıştayı. https://www.youtube.com/watch?v=-x_EdHK6XLE . Yemen: Al Jazeera Mubasher.
• aljazeera.net. a (2015, Mart 15). BM Güvenlik Konseyi'nin Yemen Hakkındaki 2216 Sayılı Kararı. Haziran 10, 2020 tarihinde aljazeera.net: https://www.aljazeera.net/encyclopedia/events/2015/4/15/قرار-الأمم-المتحدة-رقم-2216-بشأن-اليمن adresinden alındı.
• aljazeera.net. b. (2015, Mart 1). Abdulmelik el-Husî. Haziran 9, 2020 tarihinde aljazeera.net: https://www.aljazeera.net/encyclopedia/icons/2015/3/1/عبد-الملك-الحوثي adresinden alındı.
• aljazeera.net. (2018, Mayıs 21). Haşimiler Ülkenin Mali Kaynağının %20'sini Alıyor Onlar Kimdir? Haziran 11, 2020 tarihinde aljazeera.net: https://www.aljazeera.net/news/reportsandinterviews/2018/5/21/هاشميو-اليمن-لهم-20-من-موارد-البلاد،-فمن adresinden alındı.
• aljazeera.net. (2019, Ekim 2). İran Husilere Destek Verdiğini İlk Defa Açıkladı. Haziran 10, 2020 tarihinde aljazeera.net: https://www.aljazeera.net/news/politics/2019/10/2/إيران-تقر-لأول-مرة-بدعم-الحوثيين adresinden alındı.
• almanar.com.lb. (2015, Mart 5). Amerikaya Ölüm İsraile Ölüm İslama Zafer... Ensarullah. Haziran 3, 2020 tarihinde almanar.com.lb: http://archive.almanar.com.lb/article.php?id=1134274 adresinden alındı.
• alrased.net. (2006, Mayıs 11). el-Harb fi Sa‘da min Evvel Sayha ila Ahir Talka (Kitap Özeti). Nisan 25, 2020 tarihinde alrased.net: http://alrased.net/main/articles.aspx?selected_article_no=5464 adresinden alındı.
• ansarollah.com. (2017, Eylül 30). Zulme Karşı Bir Devrim Aşura. Haziran 11, 2020 tarihinde ansarollah.com: https://www.ansarollah.com/archives/113870 adresinden alındı.
• ansarullah.com. (2017, Eylül 30). İmam Hüseyin'in Şehâdeti'nin İhyâsı İçin Sa'da Şehrinde Yapılan Kalabalık Bir Yürüyüş. Haziran 5, 2020 tarihinde ansarullah.com: https://www.ansarollah.com/archives/113850 adresinden alındı.
• BBC World Service. (2014, Eylül 27). How Yemen's capital Sanaa was seized by Houthi rebels. Haziran 11, 2020 tarihinde BBC News: https://www.bbc.com/news/world-29380668 adresinden alındı.
• belqees.tv. (2020, Şubat 18). San'a Okullarında ki Yeni Düzenleme Öğrencileri Velayet Kasemi Yapmaya Zorluyor. Haziran 10, 2020 tarihinde belqees.tv: www.belqees.tv/yemen/تعميم-جديد-بمدارس-صنعاء-يلزم-الطلاب-بأداء-صرخة-الولاية.html adresinden alındı.
• Bulut, H. İ. (2019). İslam Mezhepleri Tarihi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
• ed-Devseri, N. (1432). el-Hareketu'l Husiyye Dirase Menheciyye Şamile. Daru's Sahveti'l A'lemiyye.
• el- Husi, A. (2014, Eylül 23). Abdulmelik el-Husi'nin Halk Devriminin Başarılı Olduğuna Dair Açıklaması. https://www.youtube.com/watch?v=4BfPmbr2VhM . Yemen: Kunu Ensârallah Kanalı.
• el-Bennûs, A. (2020, Nisan 10). Davaişu's Su'udiyye ve Afafi'l İmârat. Haziran 9, 2020 tarihinde ansarollah.com: https://www.ansarollah.com/archives/332481 adresinden alındı.
• el-Bukmî, R. (2015). Bedruddin el-Husi ve Arauhu'l Akadiyye. Mekke: Camiatû Ümm el-Kura.
• el-Haşidi, H. A. (tarih yok). Sıdamiyye el-Fikr el-Husi li'l Müctemea'l Yemenî. Mecelletu'l Müntedâ .
• el-Husi, A. (2018, Eylül 16). Cihaddan Geri Kalıp Oturmak. https://www.youtube.com/watch?v=rx2FKniqCKs. Yemen: el-Kavlu's Sedîd Kanalı.
• el-Husi, A. a (2018, Ağustos 29). Seyyid Abdulmelik el-Husi'nin Gadir-i Hum Bayramındaki Hz. Ali'nin Velayetini Anma Söylevi. Nisan 20, 2020 tarihinde almasirah.net: https://www.almasirah.net/post/28037/(-نص-فيديو-)-كلمة-السيد-عبدالملك-بدرالدين-الحوثي-في-ذكرى-عيد-الغدير-يوم-ولاي adresinden alındı.
• el-Husi, H. (1422). Yevmu'l Kudsi'l A'lemî. Sa'da.
• el-Husi, H. B. a (2002). es-Sarha fî Vechi'l Müstekbirîn. Sa'da.
• el-Husi, H. B. b (2002). Tefsirû Surati'l Mâide. Sa'da.
• el-Husi, H. B. c (2002). Mesu'liyyetu't Tâlibi'l İlm. Sa'da, Yemen.
• el-Husi, H. B. d (2002). Kur'an Yolunda Dersler. Haziran 11, 2020 tarihinde thagafaqurania.com: https://www.thagafaqurania.com/archives/category/الشهيد-القائد/المقروءة adresinden alındı.
• el-Husi, Y. B. (2010, Ocak 11). Sa'da Harbi. Kadıyye ve Hivâr. https://www.youtube.com/watch?v=676abisbMdU . (C. Ahmed, Röportajı Yapan) Al Hiwar TV.
• el-İsfahani, R. (2018). Müfredat Kur’an Kavramları Sözlüğü. (Y. Türker, Çev.) İstanbul: Pınar Yayınları.
• el-Kibsi, M. b. (2009). el-Furuku'l Vadihati'l Behiyye beyne'l Firak el-İmamiyye ve beyne'l Firkati'z Zeydiyye.
• el-Maliki, H. (1430). el-Husiyyun en-Neş'e el-Akida el-Ahdaf. Mekke: Camiatû Ümm el-Kura.
• el-Mesîrah TV. (2016, Kasım 18). Bir Husi Hüseyn Bedrüddin'in Kitapları Allah'ın Vahyindendir Diyor. https://www.youtube.com/watch?v=-OMas5sQF_Q . Yemen: el-Mesîrah TV.
• es-Sercâni, R. (2009, Eylül 16). Kıssatu'l Husiyyîn. Nisan 28, 2020 tarihinde Kıssatu'l İslâm: https://www.islamstory.com/ar/artical/27790/قصة_الحوثيين_بقلم_د_راغب_السرجاني adresinden alındı.
• eş-Şevkâni, M. b. (1413). İrşadu'l Gabi ila Mezheb Ehli'l Beyt fî Sahabi'n Nebi. Riyad: Daru'l Menâr.
• Husi bir Hatip Muaviye Amr b. As ve Ebu Hureyre'ye Sövüyor ve Onların İslam Ümmetinden Olmadığını Söylüyor. (2018, Aralık 2). https://www.youtube.com/watch?v=_EZ_3pg5wXs . Yemen: es-Sirru'l Vâhîd Kanalı.
• İrna Ajansı. (2019, Eylül 1). İran Makamları Husilerin Büyükelçisini Kabul Etti. Haziran 11, 2020 tarihinde ar.irna.ir: https://ar.irna.ir/news/83460802/ظريف-يتسلم-نسخة-من-اوراق-اعتماد-السفير-اليمني-لدى-طهران adresinden alındı.
• Kur'an Müttefiği Hüseyin el-Husi Belgeseli. (2020, Mart 10). https://www.youtube.com/watch?v=qGSzdNdtt3I . Şebeketu'l Furkân es-Sakafiyye Kanalı.
• Lecnetû Ulemai'z Zeydiyye. (2004). Beyanu'l Ulemai'z Zeydiyye Havl el-Fikr el-Husi. Mecelletu'l Münteda (88-89).
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. (D. K. Osman Akınhay, Çev.) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• minorityrights.org. (2018, Ocak). Zaydi Shi’a. Haziran 11, 2020 tarihinde minorityrights.org: https://minorityrights.org/minorities/zaydi-shias/ adresinden alındı.
• Sahifetu's Sevra. (2019, Aralık 3). Direniş ve Yenilenme Başarısı Yaz Okulları Merkezi. Haziran 11, 2020 tarihinde ansarollah.com: https://www.ansarollah.com/archives/261534 adresinden alındı.
• Salmoni, B. A., Loidolt, B., & Wells, M. (2010). Regime and Periphery in Northern Yemen: The Huthi Phenomenon. Santa Monica: Rand Corporation.
• Schenker, D. (2010, Şubat 22). Who's Behind the Houthis? Haziran 4, 2020 tarihinde washingtoninstitute.org: https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/whos-behind-the-houthis adresinden alındı.
• Sekafetu'l Kur'aniyye. (1441, Ramazan 30). Kur'an Yürüyüşü Lideri Seyyid Abdulmelik Ümmeti ve Yemen Halkını Ramazan Bayramını Kutluyor ve Cepheye Yardıma Çağırıyor. Haziran 10, 2020 tarihinde Sekafetu'l Kur'aniyye: https://www.thagafaqurania.com/archives/37211 adresinden alındı.
• Sevra Net. (2018, Nisan 25). Mehdi el-Meşşat, Sammâd Sonrası Yüksek Siyasi Meclisin Başına Getirildi. Haziran 1, 2020 tarihinde Sevra Net: http://althawrah.ye/archives/519667 adresinden alındı.
• United Nations Security Council. (2017). Final report of the Panel of Experts on Yemen. Panel of Experts on Yemen.
• Yaman, F. (2016). İslam Toplumlarında Şiddet Yanlısı Radikalleşme Nedenleri Üzerine Bir İnceleme. Milel ve Nihal: İnanç, Kültür, ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi , XIII (2), 32-61.
• zaidiah.com. (2014, Ocak 31). es-Seyyidu'l Allâme Bedruddin el-Husi. Haziran 8, 2020 tarihinde zaidiah.com: http://www.zaidiah.com/scholars/29 adresinden alındı