Examining Social Responsibility Activities Implemented in Workplaces Towards Society: The Mediating Role of Employees' Participation in Social Responsibility Activities

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 183 - 196, 27.09.2024

Bekir Değirmenci

https://doi.org/10.57116/isletme.1540014

Öz

This study was conducted to reveal the effects of social responsibility activities implemented in workplaces on employees and society. Quantitative research method was used within the scope of the study. The survey was applied to employees in the food and textile sector in Gaziantep province. Data were obtained from 212 employees who accepted to participate in the study voluntarily. SPSS v25, Amos v23 and Process Macro v3.3 statistical package programs were used in the analysis of the collected data. It was determined that social responsibility activities implemented in workplaces have a significant and positive effect on the participation of employees in social responsibility activities. On the other hand, it was determined that the participation of employees in social responsibility activities has a partial mediating effect on the relationship between participation in social responsibility activities implemented in workplaces and social responsibility activities implemented for employees in workplaces.

Anahtar Kelimeler

Social responsibility activities, employee participation in social responsibility activities, mediating effect, employees

İşyerlerinde Topluma Yönelik Uygulanan Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerinin İncelenmesi: Çalışanların Sosyal Sorumluluk Faaliyetlerine Katılımının Aracılık Rolü

Öz

Bu çalışma, işyerlerinde uygulanan sosyal sorumluluk faaliyetlerinin çalışanlara ve topluma yönelik etkilerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Çalışma kapsamında nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Anket, Gaziantep ilinde gıda ve tekstil sektörü çalışanlarına uygulanmıştır. Veriler, çalışmaya gönüllü olarak katılmayı kabul eden 212 çalışandan elde edilmiştir. Toplanan verilerin analizinde; SPSS v25, Amos v23 ve Process Macro v3.3 istatistik paket programları kullanılmıştır. İşyerlerinde uygulanan sosyal sorumluluk faaliyetlerinin, çalışanların sosyal sorumluluk faaliyetlerine katılımı üzerinde anlamlı ve pozitif bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Öte yandan, çalışanların sosyal sorumluluk faaliyetlerine katılımının, işyerlerinde uygulanan sosyal sorumluluk faaliyetlerine katılım ile işyerlerinde çalışanlarına yönelik uygulanan sosyal sorumluluk faaliyetleri arasındaki ilişkide kısmi aracılık etkisi olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal sorumluluk faaliyetleri, çalışanların sosyal sorumluluk faaliyetlerine katılımı, aracılık etki, çalışanlar

Kaynakça

• Aguinis, H., & Glavas, A. (2012). “What we know and don’t know about corporate social responsibility: a review and research agenda. Journal of Management, 38, 932–968.
• Akbaş Tuna, A., Özkara, Z. U., & Taş, A. (2019). Paydaş temelli kurumsal sosyal sorumluluk ölçeği’nin türkçeye uyarlanması çalışması. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 263-285. https://doi.org/10.26745/ahbvuibfd.542265
• Bowen, D. E., & Ostroff, C. (2004). Understanding HRM-firm performance linkages: The role of ‘strength’ of the HRM system. Academy of Management Review, 29, 203–221.
• Cao, Y., & Lee, K. (2023). Employee engagement in corporate social responsibility: disentangling the effects of values vs prestige. Journal of Managerial Psychology, 38(6), 449-463. doi: 10.1108/JMP-10-2022-0528.
• Çelik, Y., & Baran, M. (2017). Çalışanların işletmenin kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerine yönelik algısı ile iş tatmini arasındaki ilişki ve kimya/boya sektöründe bir araştırma. İş'te Davranış Dergisi, 2(1), 63-79.
• Çiftçioğlu, B. A., & Gök, B. (2018). Kurumsal sosyal sorumluluğun kurumsal itibara etkisi ve bir uygulama. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 183-196.
• De Roeck, K. and Farooq, O. (2018). Corporate social responsibility and ethical leadership: investigating their interactive effect on employees’ socially responsible behaviors. Journal of Business Ethics, 151(4), 923-939.
• Değirmenci, B. (2021). Kurumsal Sosyal Sorumluluğun Çevre Dostu Davranışlara Etkisinde Çalışanların Çevresel Bağlılığı Ile Iş Arkadaşlarının Çevre Duyarlılığının Aracılık, Ahlaki Yansımaların Düzenleyici Rolü (Yayınlanmış Doktora Tezi). Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Değirmenci, B. (2022). Çevresel Tutum ile Çevresel Sorumluluk İlişkisinin İncelenmesi: Yasal ve Ekonomik Sorumluluğun Aracılık Rolü. Alanya Akademik Bakış, 6(1), 1703-1718.
• Değirmenci, B. (2022). İşletmelerde Uygulanan Kurumsal Çevre Sorumluluğu Faaliyetlerinin Çalışanların Çevreci Davranış Performanslarına Etkisi, İşletme, 3(2), 57-71.
• Değirmenci, B. ve Aytekin, M. (2021). Çalışanların Çevreci Davranışları: Merinos A.Ş. Uygulaması (Kavram-Teori-Uygulama). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Değirmenci, B. ve Aytekin, M. (2021). Çalışanların Çevreye Bağlılıkları Ve Çevre Dostu Davranışlar İlişkisi: Kurumsal Sosyal Sorumluluk Algısının Aracılık Rolü. Balkan & Near Eastern Journal Of Social Sciences (Bnejss), 7(2), 25-38.
• Demir, Ö. (2014). Sivil Toplum Kuruluşları, “Sosyal Girişimcilik”, “Kurumsal Sosyal Sorumluluk” ve “Sosyal İşletme”. The Journal Of Academic Social Science(6), 347-356.
• Devinney, T. M. (2013). Is Microfoundational Thinking Critical To Management Thought And Practice? Academy of Management Perspectives, 27, 81–84.
• Farooq, M., Farooq, O., & Jasimuddin, S. M. (2014). Employees Response To Corporate Social Responsibility: Exploring The Role Of Employees’ Collectivist Orientation. European Management Journal, 32(6), 916-927.
• Farooq, O., Rupp, D.E. and Farooq, M. (2017). The Multiple Pathways Through Which Internal And External Corporate Social Responsibility Influence Organizational Identification And Multifoci Outcomes: The Moderating Role Of Cultural And Social Orientations. Academy of Management Journal, Vol. 60 No. 3, pp. 954-985.
• Freeman R E (1994) The Politics of Stakeholder Theory: Some Future Directions, Business Ethics Quarterly, 4 (4), 409–421.
• Gürbüz, S. (2019). Sosyal Bilimlerde Aracı, Düzenleyici ve Durumsal Etki Analizleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Jones, D.A. (2010). Does Serving The Community Also Serve The Company? Using Organizational Identification And Social Exchange Theories To Understand Employee Responses To A Volunteerism Programme. Journal of Occupational and Organizational Psychology, Vol. 83 No. 4, pp. 857-878.
• Morgeson, F. P., Aguinis, H., Waldman, D. A., & Siegel, D. (2013). Extending Corporate Social Responsibility Research To The Human Resource Management And Organizational Behavior Domains: A Look To The Future. Personel Psychology, 66, 805–824.
• Nishii, L. H., Lepak, D. P., & Schneider, B. (2008). Employee Attribution Of The ‘Why’ Of HR Practices: Their Effects On Employee Attitudes And Behaviors, And Customer Satisfaction. Personnel Psychology, 61, 503–545.
• Ong, M., Mayer, D.M., Tost, L.P. and Wellman, N. (2018). When Corporate Social Responsibility Motivates Employee Citizenship Behavior: The Sensitizing Role Of Task Significance. Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol. 144, pp. 44-59.
• Shen, J. and Zhang, H. (2019). Socially Responsible Human Resource Management and Employee Support for External CSR: Roles of Organizational CSR Climate and Perceived CSR Directed Toward Employees. Journal of Business Ethics, Vol. 156 No. 3, pp. 875-888.
• Şimşek, G. ve Altun, F. (2021). Kurumsal Sosyal Sorumluluğun Işyerinde Sosyal Hizmet Bağlamında Değerlendirilmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 32(3), 1061-1077. doi: 10.33417/tsh.868998
• Slack, R. E., Corlett, S., & Morris, R. (2015). Exploring Employee Engagement With (Corporate) Social Responsibility: A Social Exchange Perspective On Organisational Participation. Journal of Business Ethics, 127, 537-548.
• Zhao, H., Zhou, Q., He, P. and Jiang, C. (2021). How And When Does Socially Responsible HRM Affect Employees’ Organizational Citizenship Behaviors Toward The Environment? Journal of Business Ethics, Vol. 169 No. 2, pp. 371-385.