Osmanlı Arnavutlarının ABD’de Sosyal, Siyasi ve Ekonomik Faaliyetleri (1870-1912)

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 45 - 62, 16.04.2021

Ali Aslan

Öz

Bu makale 1870 ve 1912 yılları arasında Osmanlı Arnavutlarının Amerika Birleşik Devletleri’ndeki
sosyal, ekonomik ve siyasi faaliyetlerini incelemektedir. 19. yüzyılın ikinci yarısından
itibaren dünyanın pek çok bölgesinden insanlar çeşitli nedenlerle ABD’ye göç etmişlerdir.
Osmanlı Arnavutları da başta ekonomik olmak üzere sosyal ve siyasi nedenlerle
ABD’ye göç etmişlerdir. Bu çalışma, Osmanlı Arnavutlarının ABD’ye göç etme nedenlerini,
Osmanlı yönetiminin bu duruma müdahalesini Osmanlı arşiv belgelerini de kullanarak
ortaya çıkarmaya çalışmaktadır. Ayrıca Arnavutların ABD’deki kültürel organizasyonları,
siyasi ve ekonomik faaliyetleri; göç komisyon raporları, arşiv belgeleri ve 1910-1920 nüfus
sayımlarından elde edilen verilerle incelenmektedir. Bu makalede Osmanlı Arnavutlarının
öncelikle ekonomik amaçlarla ABD’ye göç ettikleri daha sonra bir grup aydının mücadelesi
sonucunda milli bir bilinç edindikleri iddia edilmektedir. Ayrıca Osmanlı yönetiminin de
bu siyasi faaliyetlerden haber olduğu ve gelişmeleri dikkatle izlediği tespit edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arnavut Göçü, Göç, ABD, Osmanlı Devleti, Arnavutluk

Social Political and Economic Activities of Ottoman Albanians in the USA (1870-1912)

Öz

This article examines the social, economic and political activities of Ottoman Albanians in
the United States. From the late 19th century onwards, many people from different regions
of the world emigrated to the USA. Ottoman Albanians also emigrated to the USA for
social, political and predominantly economic motivations. This study highlights the reasons
for the emigration of Ottoman Albanians to the USA and Ottoman administration’s
attitude toward this process according to the evidence from Ottoman Archives. In addition,
the cultural organizations, political and economic activities of Ottoman Albanians in the
USA are examined through data obtained from Reports of the Immigration Commission,
Ottoman Archive and 1910-1920 census records. In this article it is claimed that Ottoman
Albanians emigrated to the USA primarily for economic purposes and then acquired
national consciousness as a result of Albanian intellectuals’ social and political struggles.
Additionally, it is revealed that the Ottoman administration was aware of these political
activities and followed the developments attentively.

Anahtar Kelimeler

Albanian Migration, Migration, USA, Ottoman Empire, Albania

Kaynakça

• Reports of the Immigration Comission Abstract of Reports of the Immigration Comission with Conclusions and recommendations and Views of Minority, Vol. 1. (1911). Washington Government Printing Office.
• Reports of the Immigration Comission Abstract of Reports of the Immigration Comission with Conclusions and recommendations and Views of Minority Vol. 2. (1911). Washington Government Printing Office.
• Reports of the Immigration Commission, Immigrants in Industries, Part 2: Iron and Steel Manufacturing, Vol. 1, (1911). Washington Government Printing Office.
• Reports of the Immigration Commission Immigrant in Industries Part 3: Cotton Goods Manufacturing in the North Atlantic States, Part 4: Woolen Worsted Goods Manufacturing, (1911). Washington, Government Printing Office.
• Reports of the Immigration Commission, Immigrants in Industries, Part 8:Leather and Manufacturing, Part 9: Boot and Shoe Manufacturing, Part: 10 Glove Manufacturing, (1911). Washington Government Printing Office.
• Ağanoğlu, H., Yıldırım S. B., Yıldıztaş, M. (Haz.). (2008). Osmanlı Arşiv Belgelerinde Arnavutluk, İstanbul: Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı.
• Ahmet Şerif. (1999). Arnavutluk’ta Suriye’de Trablusgarp’ta Tanin.(II. Cilt). (Haz. M. Ç. Börekçi). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
• Bali, R. N. (2004). Anadolu’dan Yeni Dünya’ya Amerika’ya İlk Göç Eden Türklerin Yaşam Öyküleri, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bolat, Cahide. (2000). Redif Teşkilatı (1834-1876), Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi.
• Clayer, N. (2013). Arnavut Milliyetçiliğinin Kökenleri, Avrupa’da çoğunluğu Müslüman Bir Ulusun Doğuşu, (Çev. A. Berktay). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Comission. (1913). The People of Eastern Orthodox Churches, The Seperated Churches of the East and Other Slavs. Sprigfield, Massachusetts.
• Constantine, A. C. (1919). Albania, Past and Present. New York: Macmillan Company.
• Çadırcı, Musa. (2008). Tanzimat Sürecinde Türkiye: Askerlik. Ankara: İmge.
• Demo, C. A. (1960). The Albanians in America: The First Arrivals. Boston. Federal Writers’ Project. (1939). The Albanian Struggle in the Old World and New. New York: Amy Press.
• Genç, H. İ., Bozkurt, M. (2010). Osmanlı’dan Brezilya ve Arjantin’e Emek Göçü ve Göçmenlerin Sosyo- Ekonomik Durumu (1850-1915). Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. Cilt. XXVIII, Sayı I. ss. 71-103.
• Gounaris, B. C. (1989). Emigration from Macedonia in the early Twentieth Century. Journal of Modern Greek Studies, 7(1), John Hopkins University Press, ss.133-153.
• Hristov, P. (2015). The Balkan Gurbet: Traditionals Patterns and New Trends, İçinde H. Vermeulen ve M. Baldwin,- E., R. V. Boeschoten (Ed.), Migration in the Southern Balkans from Ottoman Territory to Globalized Nation States, IMISCOE. New York, Dordrecht, London: Springer Open, ss. 31-46.
• Kuzucu, K. (2012). Layihalar Işığında Bağımsızlık Sürecinde Arnavutluk’un Sosyal ve Siyasal Durumu (1860-1908). Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi. XII (2). ss. 323-324.
• Nagi, D. L. (1989). The Albanian- American Odyssey, A Pilot Study of the Albanian Community of Boston, Massachusetts, New York: AMS Press.
• Nizamoğlu, Y. (2013). Yanya Vilayetinin Durumuna Dair Hazırlanan Layihalar ve Sonuçları. OTAM. 33. ss.197-228.
• Roucek, J. S. (1945). Albanian Americans İçinde: Brown, F. J., Roucek J. S. (Ed.), One America The History, Contributions and Present Problems of Our Racial and National Mino Minorities, New York: Prentice- Hall, Inc.
• Salihi, R. (2007). Making Nation Abroad: The Role of Migrant Colonies in the Establishment of Albania, Basılmamış Doktora Tezi, Degree of Doctor of Philosophy, The University of Texas at Arlington.
• Sarıçelik, P. K. (2018). Osmanlı Arşiv Belgeleri Işığında XIX. ve XX. Yüzyılda Balkanlar’da Çekirge Felaketi. İçinde Prof. Dr. Z. Gölen, Prof. Dr. Z. Çetin, Doç. Dr. A. Temizer (Ed.) Osmanlı Dönemi Balkan Ekonomisi. Ankara: Gece Kitaplığı. ss. 283-309.
• Skendi, S. (1967). The Albanian National Awakening 1878-1912. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
• Spahiu, A. (2018). Fan Noli’s American Years Notes on a Great American Albanian. (Trans. Getoar Mjeku). (2. Ed.). Houston, Texas: Jalifat Publishing.
• The Pan- Epirotic Union. (1919). Statement of the Natives of Korytsa and Kolonia, Members of the Pan- Epirotic Union in America in Reply to the Declaration of the Pan- Albanian Federation in America. December, Boston, Massachusetss.
• Trix, F. (2001). Albanians in Michigan. East Lansing: Michigan State University Press.
• Turna, N. (2003). 19. YY’den 20. YY’ye Osmanlı Topraklarında Seyahat, Göç ve Asayiş Belgeleri Mürur Tezkereleri. İstanbul: Kaknüs Tarih.
• Yalman, A. E. (1970). Yakın Tarihte Görüp Geçirdiklerim, Cilt 1, (1889- 1918). İstanbul: Yenilik Basımevi.