An Assesment on The Socio-Economic Life of The 13th and 14th Centuries Artukids

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 25 - 32, 05.02.2019

Hüseyin Erkan Bedirhanoğlu

https://doi.org/10.23834/isrjournal.480856

Öz

By ruling more than three centuries over the
region called as Jazeera, Artuqids established three emirates and constructed a
peaceful and prosperous administration despite the unending political turmoil
of the mentioned geography. By embracing a policy prioritizing political
compromise and balance, they ensured peoples of the region live in peace and
thus made them contribute considerably to the economical, cultural and artistic
production of these territories, and led them to leave an unerasable heritage.

Leaps toward increasing economic prosperity of
people such as abolition of heavy taxes, increase in the number of
accommodation facilities through maintaining the order and safety of trade
routes, bazaars and fairs, construction and improvement of cities,
reinforcements for international trade and domestic production precipitated a
regional economic revival and provided a basis for the region to gain
importance as a commercial center.

Anahtar Kelimeler

Artuqids, Trade, Agriculture, Economic Structure

XIII ve XIV. Yüzyıl Artuklularında Sosyo-Ekonomik Hayat Üzerine Bir Değerlendirme

Öz

Cezire adı
verilen bölgede üç yüzyıldan fazla, üç ayrı beylik halinde varlık gösteren
Artuklular, bahse konu coğrafyanın bitmek bilmeyen siyasi karmaşasına rağmen
barış ve refah dolu bir yönetim inşa etmiştir. İzledikleri uzlaşmacı ve denge
siyasetini önceleyen politikalar sayesinde, idareleri altındaki halkların barış
içinde yaşayarak bu coğrafyanın iktisadi, kültürel ve sanatsal üretime ciddi
katkıda bulunmasını sağlamış ve arkalarında izleri kolay kolay silinmeyecek bir
miras bırakmalarına vesile olmuşlardır.

Ağır
vergilerin kaldırılması, ticari yolların, pazar ve panayırların güvenliğinin
sağlanarak konaklama imkânlarının arttırılması, şehirlerin imar ve inşası,
uluslararası ticaretin ve yerli üreticinin teşvik edilmesi gibi tedbirlerle
halkın ekonomik refahının artmasına yönelik atılımlar, ekonominin canlanmasına
ve bölgenin bir ticari merkez olarak önem kazanmasına zemin hazırlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Artuklular, Ticaret, Tarım, Ekonomik Yapı

Kaynakça

• KaynakçaAttar, Aygün (2006). Artuklular döneminde Mardin. Ortadoğu Araştırmaları Dergisi, Elazığ: Fırat Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Merkezi, cilt 4, sayı 1, s. 1-17. Bayram, Sadi (2007). Arşivlerde kayıtlı Mardin’de yapılmış en eski vakıflar: İmam Zeynel Abidin’in 1158 m. Tarihli ve Artukoğulları’ndan Kutbuddini İlgazi İbni Melik Necmeddin İbni Emir Timurtaş 1178 M. Tarihli Vakfiyeleri. Makalelerle Mardin 1, Haz. İbrahim Özcoşar, İstanbul: Mardin Tarihi İhtisas Kütüphanesi, s. 283-291.Çantay, Gönül (2008). Yollar, göçler ve Mardin Kale-şehri. I. Uluslararası Artuklu Sempozyumu Bildirileri, ed. İbrahim Özcoşar, c. 2, Mardin: Mardin Valiliği, s. 167-178. Çevik, Adnan (2002). XI-XIII. Yüzyıllarda Diyar-ı Bekr Bölgesi Tarihi, Basılmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü: İstanbul.Danık, Ertuğrul (1995). Ortaçağ’da Harput, 11-15. Yüzyıllarda. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi: Ankara El-Hamevi (1955). Şihabuddin Ebu Abdullah Yakut, Mu’cemu’l-Buldan, Beyrut, 1955, c. V.Erpolat, Mehmet Salih (2008). Artuklulardan Osmanlılara İntikal Eden Vakıflar. I. Uluslararası Artuklu Sempozyumu Bildirileri, ed. İbrahim Özcoşar, c. 2, Mardin: Mardin Valiliği, s. 453-464. Gül, Muammer (2008). Artuklu Ekonomisi ve Kaynakları. I. Uluslararası Artuklu Sempozyumu Bildirileri, ed. İbrahim Özcoşar, c. 2, Mardin: Mardin Valiliği, s. 434-452. Polo, Marco (1971). Marco Polo Seyahatnamesi I, haz. Filiz Dokuman. İstanbul: Tercüman Yayınları.Kallek, Cengiz. Meks. TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 28, s. 583-584.Nayır, Şeyhmus (2010). Artukluların Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Hayatı. Basılmamış Yüksek Lisans tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Özer, M. Halis (2008). Artuklular Devletinde Önemli Ticaret Yolları ve İktisadi Hayata Etkileri. I. Uluslararası Artuklu Sempozyumu Bildirileri, ed. İbrahim Özcoşar, c. 2, Mardin: Mardin Valiliği, s. 471-480.Özmen, Mehmet Emin (2007). Anadolu Selçuklularının Artuklular ile İlişkileri. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.Tuncer, Orhan Cezmi (2001), “Diyarbakır-Mardin ve Diyarbakır-Urfa Yolu,” s. 113-126, http://dergipark.gov.tr/download/article-file/28601.Turan, Osman (2013). Doğu Anadolu Türk Devletleri Tarihi. (10. Baskı), İstanbul: Ötüken Neşriyat.Urfalı Mateos, Urfalı Mateos Vekayinamesi (952-1136) ve Papaz Grigor’un zeyli (1136-1162), Türkçe’ye çeviren Hrand D. Andreasyan; notlar Edouard Dulaurer, Mükrimin Halil Yinanç (1962), Ankara: Türk Tarih Kurumu. Urfalı Mateos, Urfalı Mateos Vekayinamesi (952-1136) ve Papaz Grigor’un Zeyli (1136 -1162), çev. Hrand D. Andresyan (1987), Ankara. Usta, A. (2002). Artuklular. Türkler, c. 6, s. 810-831.Yediyıldız, Bahaeddin (2012). Vakıf. TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 42, s. 479-486.Yeniçeri, Celal. Mezalim. TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 29, s. 515-518.