Azerbaycan Ekonomisinde İstikrar Faktörü ve Aliyevler Dönemi

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 51 - 57, 05.02.2019

Kadir Sancak

Öz

Sovyetler
Birliği’nin dağılması ile birlikte bu devleti meydana getiren on beş cumhuriyet
bağımsızlıklarını ilan etmiş ve uluslararası toplumun yeni üyeleri olarak
sistemdeki yerlerini almışlardır. Bununla birlikte bağımsızlıkla başlayan süreç
söz konusu ülkelerin birçoğu için oldukça sancılı başlamış ve ekonomiden
siyasete pek çok sorunla boğuşmak durumunda kalmışlardır.

Bağımsızlık
sonrası döneme sancılı başlayan ülkelerden biri de Azerbaycan olmuştur.
Bağımsızlıkla birlikte Azerbaycan’da siyasal istikrarsızlığın hakim olduğu bir
dönem başlamıştır. Bağımsızlık ilanının gerçekleştirildiği 18 Ekim 1991
tarihinden Haydar Aliyev’in Cumhurbaşkanı seçildiği 3 Ekim 1993 tarihine kadar
olan iki yıllık zamanda geçici dönemlerle birlikte dört ayrı cumhurbaşkanı
görev yapmıştır. İki yıllık bu süre sonunda Azerbaycan’da ekonomi dibe vurmuş,
enflasyon binli rakamlara çıkmıştır. Azerbaycan’ın bu istikrarsız durumu Haydar
Aliyev’in iktidara gelmesi ile birlikte değişmeye başlamış ve yaşanan
istikrarla birlikte başta ekonomi olmak üzere birçok alanda önemli gelişmeler
sağlanmıştır. 2003 yılında yönetimi babasından devralan İlham Aliyev, genel
anlamda babasının takip ettiği politikayı devam ettirerek Azerbaycan’ı çok daha
ileri noktalara taşımıştır.

Bu bildiride
uzun soluklu baba ve oğul Aliyevlerin iktidarları ile sağlanan siyasal
istikrarın Azerbaycan’ın ekonomik gelişimine katkıları ve kötü gidişin nasıl
tersine döndürüldüğü anlatılacaktır. Devamında ise oğul Aliyev’in babasının
politikalarını genel anlamda devam ettirerek söz konusu istikrarlı yapının
getirisini maksimize etmeye çalışmasına değinilecektir.

Anahtar Kelimeler

Azerbaycan, İstikrar, Haydar Aliyev, İlham Aliyev

Stability Factor in The Economy of Azerbaijan and Aliyev Period

Öz

Following the disintegration of the Soviet
Union, fifteen republics claimed their independence, as they had constituted
the union, and took their places in the system as new members of the
international arena.  The process, which
started with independence, started actually very painful for many of these countries
and they had to struggle many issues from economy to politics. Azerbaijan has
been one of the countries which started the independence process with problems.
With independence period, a political instability has been experienced in
Azerbaijan. In addition to economic problems, the effects of the massacres,
made by Armenians, gave rise to public dissatisfaction towards the government
so that long-running governments could not be established in Azerbaijan. The
political instability of Azerbaijan changed by Haydar Aliyev and he remained in
power for 10 years. With this political stability, a new era started in
Azerbaijan and many important developments were experienced in many areas,
especially in economics. With the elections, held in 2003, İlham Aliyev took
over the power from his father and led Azerbaijan to many important levels as
basically following the policies, his father determined.

In this abstract, the effects of long-running
political stability, established by father-son Aliyev’s power, on the development
of Azerbaijan will be emphasized. Additionally, negative results, which are
stemmed from political instability, will be analyzed, moreover, how the
retrogressive condition, which is led by political instability in a country,
might be reversed with political stability to be established, will be
explained. In the following part, it will be mentioned that how son Aliyev
tries to maximize the return of political stability in Azerbaijan as mainly
following his father’s policies.

Anahtar Kelimeler

Azerbaijan, Stability, Haydar Aliyev, İlham Aliyev

Kaynakça

• Aras, O. N. (2003-2004), Azerbaycan Ekonomisi ve Dönüşüm Süreci, Akademik Araştırmalar Dergisi, 19, 1-15.Arslan, Ü. (2011) Siyasi istikrarsızlık ve ekonomik performans: Türkiye örneği, Ege Akademik Bakış, 11(1). 73-80. Cafersoy, N., (2001). Elçibey dönemi Azerbaycan dış politikası, Ankara: Asam yayınları.Çelikpala, M., (2012). Son yirmi yılda Türkiye’nin Azerbaycan, Gürcistan ve Ukrayna’ya yönelik dış politikası ve bu ülkelerdeki faaliyetleri, İ. Aydıngün ve Ç. Balım (Ed.), Bağımsızlıklarının yirminci yılında Azerbaycan, Gürcistan ve Ukrayna, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını. Dikkaya, M. ve Demirci, O., (2013a). Azerbaycan’ın küresel ekonomiye eklemlenmesinde Haydar Aliyev’in rolü, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 22, 185-193.Dikkaya, M. ve Demirci, O., (2013b). Petrol doğal gaz ve ötesi: Modern Azerbaycan’da İlham Aliyev döneminin ekonomi politiği, Ç. Erhan (Ed.) Kafkasya’nın yükselen yıldızı İlham Aliyev döneminde Azerbaycan, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları. Karahan, H. ve Karagöl, E. T., (2014). Ekonomik performansın temel taşı: Siyasi istikrar, SETA Perspektif, 41(Mart), 1-5.Mardanov, S., (2013). Azerbaycan dış politikasının temelleri, Ç. Erhan (Ed.) Kafkasya’nın yükselen yıldızı İlham Aliyev döneminde Azerbaycan, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları. Şanlısoy, S. (2010), Politik istikrarsızlık-ekonomik süreç politikaları etkileşimi, Sosyoekonomi, 2010-2, 191-214.Şanlısoy, S. ve Gök, R., (2010). Politik istikrarsızlık-ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği (1987-2006), Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 101-125.Tokluoğlu, C., (2012). Azerbaycan, İ. Aydıngün ve Ç. Balım (Ed.), Bağımsızlıklarının yirminci yılında Azerbaycan, Gürcistan ve Ukrayna, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayını.