Arap Dili Öğretiminde Yüz Yüze ve Uzaktan Öğretimin Değerlendirilmesi

Yıl 2024, , 105 - 132, 01.06.2024

Yakup Kızılkaya , Lokman Cerrah , Murat Çiftli

https://doi.org/10.51802/istanbuljas.1460866

Öz

İletişim teknolojisindeki gelişmelerle birlikte dijital öğretim imkanları çeşitlenmiş ve uzaktan eğitim uygulamaları yaygınlaşmaya başlamıştır. Öğretimin bazı alanlarında sürdürülen uzaktan eğitim uygulamalarının alanı, pandemiyle birlikte genişlemiş ve eğitim uzaktan yapılmıştır. Böylece uzaktan eğitim uygulamaları, eğitim camiası ve toplum tarafından kabul görmeye ve benimsenmeye başlamıştır. Dahası pandemi sürecinde uzaktan eğitim uygulamalarının birçok avantajı fark edilmiştir. Bu nedenle yüz yüze eğitimin yanında uzaktan eğitimin belirli oranda uygulanması benimsenmiştir. İki öğretim modelinin bir arada uygulandığı modele hibrit veya harmanlanmış öğretim modeli adı verilmektedir. Uzaktan eğitim uygulamaları ve hibrit model, Arapça öğretimi alanında da sürdürülmektedir. Bu bağlamda bu çalışma, Arapça öğretimi alanında uzaktan eğitim ve yüz yüze eğitim uygulamalarını, öğrencilerin bakış açısından, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi zorunlu Arapça hazırlık sınıfı örneğinde araştırmaktadır. Bu araştırmayla birlikte Arapça öğretimi alanında uygulanacak hibrit eğitim modelinin geliştirilmesine ilişkin verilerin ve sonuçların elde edilmesi amaçlanmaktadır. Nitel bir yöntem izlenen çalışmada açık uçlu sorulardan oluşan anket tekniği kullanılmıştır. Öğrencilerden aldıkları eğitimi müfredatın aktarımı, dil becerilerinin kazandırılması, derste kullanılan yöntem, teknik, ölçme, değerlendirme ve etkinlikler bakımından değerlendirmeleri istenmiştir. Çalışmanın özgün yanı, araştırmayı Arapça öğretimi alanında yapmasıdır. Çalışmada elde edilen temel sonuç, dil eğitiminde esas model olarak yüz yüze eğitimin uygulanması, uzaktan eğitimin ise yardımcı model olarak daha çok ders etkinlikleri alanında kullanılması şeklinde ortaya çıkmıştır. Arapça dil becerilerinin geliştirilmesi açısından bu çalışmada ulaşılan sonuçların, dil becerilerini ayrıntılı inceleyecek daha sonraki çalışmalarda kullanılabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arap dili ve belagati, yabancı dil öğretimi, Arapça öğretimi, harmanlanmış öğrenme

Etik Beyan

Çalışma, Atatürk Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurul Başkanlığının 14.02.2022 tarihli ve 4/39 sayılı etik kurul kararı ile yapılmıştır.

Destekleyen Kurum

Bu çalışma “Arapça Öğretiminde Yüz Yüze ve Uzaktan Eğitim Uygulamalarının Değerlendirilmesi ve Harmanlanmış Öğretim Olanaklarının Geliştirilmesi” adı SAB-2022-10394 numarasıyla Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından desteklenmiştir.

Proje Numarası

SAB-2022-10394

The Evaluation of Face-to-Face and Distance Education in Teaching Arabic Language

Öz

Due to the developments in communication technology, opportunities of digital education have diversified and applications of distance education have become widespread. The scope of distance education practices in some areas of education has expanded with the pandemic and education has been carried out remotely. Thus, distance education practices have begun to be accepted and adopted by the community of education and society. Moreover, many advantages of the applications of distance education have been noticed during the pandemic period. For this reason, it has been adopted to implement distance education to a certain extent in addition to face-to-face education. The model in which two teaching models are applied together is called hybrid or blended teaching model. Distance education practices and hybrid model are also continued in the field of teaching Arabic. In this context, this study investigates face-to-face and distance education practices in the field of teaching Arabic, from the students' perspective, using the compulsory Arabic preparatory class of Atatürk University Faculty of Theology, as an example. With this research, it is aimed to obtain data and results regarding the development of the hybrid education model to be applied in the field of teaching Arabic. A qualitative method was followed in the study, and a survey technique consisting of open-ended questions was used. Students were asked to evaluate the education they received in terms of the transfer of the curriculum, the acquisition of language skills, the methods, techniques, measurement, evaluation and activities used in the course. The unique aspect of the study is that it conducts the research in the field of teaching Arabic. The main result obtained in the study is that face-to-face education is used as the main model in language education, and distance education is used as an auxiliary model mostly in the field of course activities. It is thought that the results obtained in this study in terms of improving Arabic language skills can be used in subsequent studies that will examine language skills in detail.

Anahtar Kelimeler

Arabic language and rhetoric, foreign language teaching, teaching Arabic, blended learning

Proje Numarası

SAB-2022-10394

Kaynakça

• Akçakoca, Yusuf. “Pandemi Dönemi Arapça Öğretiminde Seviye Sorunu -Gramer Örneği.” 1. Pandemi Sürecinde Yabancı Dil Öğretimi Uluslararası Kongresi 19-20 Haziran 2021. Editör Mahmud Kaddum. İstanbul: Hiperyayın, 2021.
• Akdemir, Ömür. “Yükseköğretimimizde Uzaktan Eğitim.” Yükseköğretim ve Bilim Dergisi 1, no. 2 (2011): 69-71. https://doi.org/10.5961/jhes.2011.011
• Akyüz, Yusuf. “Arapça Öğretiminde Drama Tekniği.” Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2014.
• Arslan, Melike vd. Pandemi Sonrası Dönemde Açık Öğrenme ve Uzaktan Eğitim. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları, 2021.
• Atatürk Üniversitesi. “Pandemi Sonrası Uzaktan Eğitim Yol Haritası.” Erişim 24 Mart 2022. https://egitimedevam.atauni.edu.tr/wp-content/uploads/2021/09/Atatu%CC%88rk-U%CC%88niversitesi-Pandemi-Sonrasi-Uzaktan-Eg%CC%86itim-Yol-Haritasi_O%CC%88g%CC%86retim-Elemani.pdf
• Aydemir, Melike. Uzaktan Eğitim Program, Ders ve Materyal Tasarımı. Konya: Eğitim Yayınevi, 2018.
• Bozkurt, Aras. “Türkiye’de Uzaktan Eğitimin Dünü, Bugünü ve Yarını.” Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi 3, no. 2 (2017): 85-124.
• Can, Ertuğ. “Coronavirüs (covid-19) Pandemisi ve Pedagojik Yansımaları: Türkiye’de Açık ve Uzaktan Eğitim Uygulamaları.” Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi 6, no.2 (2020): 11-53.
• Özcan, Murat. Kuramdan Uygulamaya-Arapça Dil Becerilerinin Öğretimi. Editör Gürkan Dağbaşı. İstanbul: Akdem, 2018.
• Dereli, Muhammet Vehbi. “Küresel Salgın Döneminde Uzaktan Eğitimle Arapça Öğretimi-NEÜ İlahiyat Fakültesi Hazırlık Sınıfı Örneği.” Olağandışı Dönemlerde Ahlak Ve Vicdan Ekseninde Değişim Süreklilik ve Sürdürülebilirlik içinde ed. Prof. Dr. Muhiddin Okumuşlar vd. 2 cilt. (Konya: Sebat Ofset Matbaacılık, 2021).
• Dolmacı, Mustafa ve Ahmet Dolmacı. “Eş Zamanlı Uzaktan Eğitimle Yabancı Dil Öğretiminde Öğretim Elemanlarının Görüşleri: Bir Covid 19 Örneği.” Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 18, no. 2 (2020): 706-732. https://doi.org/10.37217/tebd.783986
• Eroğlu, Aysun ve Alpaslan Okur. “Yabancı Dil Olarak Türkçeyi Uzaktan Öğretenlerin Uzaktan Öğretime İlişkin Metaforik Algıları.” RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 10 (2021): 325-338. https://doi.org/10.29000/rumelide.1011455.
• Graham, Charles R. “Blended Learning Systems Definition, Current Tends and Future Directions.” The Handbook of Blended Learning: Global Perspectives. 3-21. Editör Curtis J. Bonk ve Charles R. Graham. San Francisco: Pfeifer, 2006.
• Gündüzöz, Soner. “Arapça Öğretiminde Başvurulacak Bazı Yöntem Ve Teknikler: Pedagojik Bir Değerlendirme.” Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 29, no. 29 (2010): 35-53. https://doi.org/10.17120/omuifd.71352.
• Hebebci, Mustafa Tevfik ve Ertuğrul Usta. “Türkiye’de Harmanlanmış Öğrenme Eğilimleri: Bir Literatür Çalışması.” Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 19 (2015): 195-219. https://doi.org/10.14520/adyusbd.23061
• İşman, Aytekin. Uzaktan Eğitim. Ankara: Pegem Akademi, 2011.
• Karabacak, Kerim. “Lisansüstü Bilimsel Araştırma Teknikleri (BAT) Dersinin Uzaktan Öğretimi’ne İlişkin Uzaktan Öğretim Öğrencilerin Görüşleri.” VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu Bildiriler Kitabı içinde, Editör İsmail Güleç vd., 75-84. Sakarya: Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yayınları, (2013).
• Kırık, Ali Murat. “Uzaktan Eğitimin Tarihsel Gelişimi ve Türkiye’deki Durumu.” Marmara İletişim Dergisi / Marmara University Journal of Communication 21 (2014): 73-94. https://doi.org/10.17829/midr.20142110299.
• Yüksek Öğretim Kurumu. Küresel Salgında Eğitim ve Öğretim Süreçlerine Yönelik Uygulamalar Rehberi. Erişim 24 Mart 2022. https://www.yok.gov.tr/Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2021/K%c3%bcresel%20Salg%c4%b1nda%20E%c4%9fitim%20ve%20%c3%96%c4%9fretim%20S%c3%bcre%c3%a7lerine%20Y%c3%b6nelik%20Uygulamalar%20K%c4%b1lavuzu%202021.pdf
• Öncü, Ali ve Recep Kırcı. “Covid 19 Pandemi Sürecinde İlahiyat Arapça Hazırlık ve Lisans Öğrenimi Gören Öğrencilerin Deneyimleri Hakkında Bir Durum Çalışması.” Turkish Academic Research Review 6, no. 5 (2021): 1414-1446.
• Seggie, Fatma Nevra ve Yasemin Bayyurt. Nitel Araştırma Yöntem, Teknik, Analiz ve Yaklaşımları. Ankara: Anı Yayıncılık, 2015.
• Şen Yaman, Gül. “Arapça Öğretiminde Uzaktan Eğitim Uygulamalarına Yönelik Akademisyen Görüşleri.” Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 1. Uluslararası Yabancı Dil Eğitimi Sempozyumu Özel Sayısı (2022): 79-114.
• Toker Gökçe, Asiye. “Küreselleşme Sürecinde Uzaktan Eğitim.” Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 11 (2008): 1-12.
• Tümen Akyıldız, Seçil. “Pandemi Döneminde Yapılan Uzaktan Eğitim Çalışmalarıyla İlgili İngilizce Öğretmenlerinin Görüşleri (Bir Odak Grup Tartışması).” RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 21 (2020): 679-696. https://doi.org/10.29000/rumelide.835811
• Uluyol, Çelebi ve, Şirin Karadeniz. “Bir Harmanlanmış Öğrenme Ortamı Örneği: Öğrenci Başarısı ve Görüşleri.” Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi Haziran 6, no. 1 (2009): 60-84.
• Ünsal, Haluk. “Yeni Bir Öğrenme Yaklaşımı: Harmanlanmış Öğrenme.” Milli Eğitim Dergisi 40, no. 185 (2010): 130-137.
• Yılmaz, Hacı. “Kuramdan Uygulamaya Arapça Dil Becerilerinin Öğretimi.” Eskiyeni 38 (2019): 171-173.
• Yüksek Öğretim Kurulu. Yükseköğretim Kurumlarında Uzaktan Öğretime İlişkin Usul ve Esaslar. Erişim 24 Mart 2022. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Uzaktan_ogretim/yuksekogretim_kurumlarind a_uzaktan_ogretime_iliskin_usul_ve_esaslar.pdf