RISE AND PROGRESS OF KUWAITI THEATRE IN TWENTIETH CENTURY

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 35 - 69, 24.12.2018

Leyla Yakupoğlu Boran

Öz

As in other Arabian Gulf countries, the
movements of reform in Kuwait had started with renewing of education system. In
1912, by establishing of al-Madrasa al-Mubarakiya, it had been founded a modern
educational system in Kuwait. And also with opening of al-Ahmadiya Madrasa in
1921, al-Madrasa al-Qabaliyyah in 1937 and
al-Madrasa al-Sharqiyyah in 1939, period of modernism in Kuwait had taken a new
and rapid turn. In these schools which had modern methods, Kuwaiti
entellectuals had decided to form a theatre group for each school to raise awarenes
of people. Kuwaiti society who made acquaintance with theatrical activities by
way of school theatre groups had assimilated this literary genre in a short
time. The demand of Kuwaiti people had prepared a sufficient environment for
theatre to gain wide currency in Kuwait. Thus, a lot of theatre hall was opened
in the country under favour of Arab entellectuals’ encouragement, support and
works who came from other Arab countries to Kuwait. After then the theatrical
activities advanced in a while, these activities reached to a good level and
they set an example not only for Arabian Gulf countries but also for other Arab
countries.

            In this study, the
factors are considered which help the theatre to reveal in Kuwait. Also it is
informed about progress of the theatre by way of theatre groups which were
opened in Kuwait schools. By this article, it will be given information about
important personalities who contribute to Kuwaiti theatre and their Works in
this field, also it is aimed to present the progress period of theatre which
serves an important function in the advancement of literary development in
Arabian Gulf countries.

Anahtar Kelimeler

Kuwait, Theatre, al-Masrah al-Sha‘bi, al-Masrah al-Arabi, al-Masrah al-Khaliji

XX. Asırda Kuveyt’te Tiyatro Faaliyetlerinin Doğuşu Ve Gelişimi

Öz

XX. asırda diğer Arap ülkelerinde olduğu
gibi Körfez ülkelerinden biri olan Kuveyt’te de reform faaliyetlerinin ilk
olarak eğitim alanında kendini göstermeye başladığına tanıklık edilmektedir. 1912
yılında el-Mübârekiyye Medresesi’nin açılmasıyla düzenli bir eğitim sistemine
geçişin ilk adımlarını atan Kuveyt, 1921 yılında el-Ahmediyye, 1937’de
el-Kabeliyye ve 1939’da eş-Şarkıyye adlı medreselerin eğitim-öğretim
faaliyetlerine başlamasıyla daha hızlı bir modernleşme sürecine girmiştir. Modern
bir sistem üzerine kurulan bu okullarda Kuveytli aydınlar, halkı
bilinçlendirmek adına her bir okul bünyesinde birer tiyatro topluluğu
oluşturmaya karar vermiştir. İlk tiyatro faaliyetleriyle okul tiyatroları
kanalıyla tanışan Kuveyt toplumu, kısa bir süre sonra tiyatro türünü benimsemiş
ve bu ilgi, tiyatro türünün Kuveyt’te yaygınlık kazanmasına elverişli ortam
hazırlamıştır. Diğer Arap ülkelerinden Kuveyt’e gelen aydınların teşvik, destek
ve çalışmalarıyla da ülkede birçok tiyatro salonu açılmış ve kısa sürede hızlı
bir gelişim kaydeden tiyatro faaliyetleri, başta Körfez ülkeleri olmak üzere
diğer Arap ülkelerine de örnek teşkil edecek düzeye ulaşmıştır.

            Bu çalışmada,
tiyatronun Kuveyt’te ortaya çıkmasını sağlayan faktörler ele alınacak ve türün,
açılan tiyatro kulüpleri vasıtasıyla Kuveyt’teki gelişimi hakkında bilgi verilecektir.
Kuveyt’te tiyatroya katkı sağlayan şahsiyetler ve çalışmalarından bahsedecek
olan bu makale ile Körfez ülkelerinin edebî alanda ilerleme kaydetmesinde
önemli bir rol oynayan tiyatro türünün gelişim süreci ortaya konulmaya gayret
edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Kuveyt, Tiyatro, el-Mesrahu’ş-şa’bî, el-Mesrahu’l-Arabî, el-Mesrahu’l-Halîc, el-Mesrahu’l-Kuveytî

Kaynakça

• Abdulaziz er-Reşîd, Târîhu’l-Kuveyt, (Lübnan: Dâru mektebeti’l-hayât, 1978).
• Abdullah Hâlid el-Hâtim, Min Huna Bede’eti’l-Kuveyt, (Lübnan, el-Matba‘atu’l-asriyye, 2004).
• Abdullah Muhammed İsa el-Gazâlî, el-Medhal ila’s-sekâfe ve’l-edeb fi’l-Kuveyt, (Kuveyt: Mektebetu Dâri’l-Urûbe, 2011), s./p. 1-17.
• Adnân b. Sâlim b. Muhammed er-Rûmî, Ulemâu’l-Kuveyt ve A‘lâmuhâ, (Kuveyt: Mektebetu’l-menâri’l-İslâmiyye, 1999).
• Ahmed Ebû Matar, “Tecribetu mesrahi’l-Halîci’l-Arabî fi’l-Kuveyt: Dirâse merhaliyye”, Mecelletu Dirâsâti’l-Halîc ve’l-cezireti’l- Arabiyye, C.IV, sy.16, (Kuveyt: Kuveyt Üniversitesi Yayınları, 1978).
• Ali er-Râ‘î, “el-Mesrah fi’l-Kuveyt”, el-Mesrah fi’l-vatani’l-Arabî: İlmu’l-ma‘rife Dergisi Özel Sayısı, (Kuveyt: el-Meclisu’l-vatanî li’s-sekâfe ve’l-funûn ve’l-âdâb Yayınları, 1979), s./p. 337-362.
• Cerîdetu’r-Risâle, sy. I-V, (Kuveyt: y.y., 1961).
• Hâlid Su‘ûd ez-Zeyd, Udebâu’l-Kuveyt fî karneyn, C.I-III/III, (Kuveyt: Şeriketu’r-rebî’ân li’n-neşr ve’t-tevzî, 1982).
• Halîfe el-Vekayyân, es-Sekâfe fi’l-Kuveyt (Bevâkîr-İtticâhât-Riyâdât), (Kuveyt: Mektebetu’l-Kuveyti’l-vataniyye, 2014).
• Http://aawsat.com/home/article/385236/سيرة-المسرح-الكويتي (Çevirimiçi: 13.03.2017).
• Http://www.aljarida.com/ext/articles/print/1462109148588843500/ (Çevirimiçi: 13.03.2017).
• Muhammed Hasan Abdullah, el-Hareketu’l-edebiyye ve’l-fikriyye fi’l-Kuveyt, (Kuveyt: Râbıtatu’l-udebâi’l-Kuveytiyyîn Yayınları, 2014).