Poems Attributed to Jinns in Arabic Literature (Jahiliyyah-Islamic Period)

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 183 - 204, 22.12.2022

Nevzat Hafis Yanık , Muhammet Emin Uzunyaylalı

https://doi.org/10.51802/istanbuljas.1145989

Öz

Jinn occupied an important place in the Arab imagination. The imagination of mythological universe that the Arabs constructed with the jinn influenced both the poetry of the Jahiliyye (Ignorance) and the Islamic period, and many poems claimed to belong to the poets who spoke with the inspiration they received from the jinn or belong directly to the jinn were narrated. It was believed that there was a jinn who inspired and taught poetry to each of the famous poets of the Age of Ignorance. These poets, on the other hand, spoke up confirming this established belief, and mentioned the jinn they made friends with and inspired them, in their poems. Jinns, whose functions and purpose of creation were clearly revealed by Islam, preserved their form in the pagan Arab culture and maintained their influence on poetry and poets in the Islamic period, and continued to take place in the literature with many poems attributed to them.

Anahtar Kelimeler

Jinn, Jinn’s Poems, Jahiliyyah (Ignorance) and Islamic Period

Arap Edebiyatında Cinlere Nispet Edilen Şiirler (Câhiliye-İslâmî Dönem)

Öz

Cinler, Arap muhayyilesinde önemli bir yer işgal etmiştir. Arapların cinlerle kurguladıkları mitolojik evren tasavvuru hem Câhiliye hem de İslâmî dönem şiirini etkilemiş, cinlerden aldıkları ilhamla söz söyleyen şairler yahut cinlere ait olduğu iddia edilen birçok şiir kaynaklarda rivâyet edilmiştir. Câhiliye dönemi meşhur şairlerinin her birine ilham veren ve şiir öğreten bir cin olduğuna inanılmış, söz konusu şairlerse çekinmeden bu yerleşik inancı teyit eder nitelikte sözler söylemiş, dostluk yaptıkları ve kendilerine ilham veren cinlerden şiirlerinde söz etmişlerdir. İslâmiyet’in yaratılış gayesi ve fonksiyonlarını açıkça ortaya koyduğu cinler, putperest Arap kültüründeki biçimini korumaya devam eder bir nitelikle şiir ve şairler üzerindeki etkilerini İslâmî dönemde de sürdürmüş ve kendilerine nispet edilen birçok şiirle literatürde yer almaya devam etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Cinler, Cin Şiirleri, Câhiliye ve İslâmî Dönem, Jinn, Jinn’s Poems, Jahiliyyah (Ignorance) and Islamic Period

Kaynakça

• Abdulkerim Ubeydât, Âlemu’l- Cin fi Tav’i’l- Kitâb ve’s-Sunne, Dâru Kunuzi İşbiliyye, Riyad 2005.
• Ebû Abdillâh Muhammed b. Sellâm b. Ubeydillâh b. Sâlim el-Cumahî el-Basrî, Tabâkâtu Fuhûli’ş-Şuârâ, I-II, Dâru’l-Medenî, Cidde, tsz.
• Ebû Âmir Ahmed b. Abdilmelik b. Ahmed b. Şüheyd el-Eşcaî el-Kurtubî, et-Teva-âbi‘ ve’z-Zevâbi, thk. Butrus el-Bustânî, Mektebetu Sâdır, Beyrut 1951.
• Ebû Bekr Ahmed b. Huseyn b. Alî el-Beyhakî, Delâilu’n-Nubuvve ve Marifetu Ahvâli Sâhibi’ş-Şerîa‘, I-VII, Dâru’l-Kutubi’l- ‘Ilmiyye, Beyrut 1988.
• Ebu’l-Fazl Cemâluddîn Muhammed b. Mukerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Ruveyfiî İbn Manzûr, Lisânu’l-Arab, thk. Yusuf Hayyât, I- XV, Dâru Lisâni’l-Arab, Beyrut, tsz.
• Ebu’l-Fazl Celâluddîn Abdurrahmân b. Ebî Bekr b. Muhammed el-Hudayrî es-Suyûtî eş-Şâfiî, Laktu’l-Mercân fî Ahkâmi’l-Cân, Mektebetu’l-Îmân, Kahire 2007.
• Ebu’l-Fidâ’ İmâduddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn Umer b. Kesîr b. Dav’ b. Kesîr el-Kaysî el-Kureşî el-Busrâvî ed-Dımaşkî eş-Şâfiî, es-Sîretu’n-Nebeviyye, thk. Mustafa Abdulvâhid, I-IV, Dâru’l- Ma‘rife li’t-Tıbâa‘ ve’n-Neşr, Beyrut 1976.
• Ebû Ğays Muhammed Hayruddîn b. Mahmûd b. Muhammed b. Alî b. Fâris ez-Ziriklî ed-Dımaşkî, el- A‘lâm, I-VIII, Dâru’l-İ‘lm li’l-Melâyin, Beyrut 2002.
• Ebu’l-Meâlî Cemâluddîn Mahmûd Şükrî b. Abdillâh b. Mahmûd el-Âlûsî, Bulûğu’l-Ereb fî Ma‘rifeti Ahvâli’l- Arab, I-III, Dâru’l- Kutubi’l-Mısriyye, Kahire 2009.
• Hamza el-İsfehânî, Sevâiru’l-Emsâl alâ Efâ‘l, thk. Fehmî Said, Âlemu’l- Kutub, Beyrut 1988.
• İbn Dureyd, Cemheretu’l- Luğa, thk. Remzi Munîr el-Ba‘lbekkî, Dâru’l-‘Ilm li’l-Melâyin, Beyrut 1987.
• İbnu’l-Esîr, el- Murassa’ fi’l-Âbâ ve’l-Ummehât ve’l-Ebnâ ve’l-Benât ve’l-Ezvâ ve’z-Zevât, thk. İbrahim es-Semerrâi, Dâru Cîl, Beyrut 1991.
• İbn Hâcer, Fethu’l-Bâri bi-şerhi Sahîhi’l-Buhârî, thk. Muhibbuddîn el-Hatîb- Muhammed Fuad Abdulbâkî, I-XIII, Dâru’r-Reyyân, Kahire 1986.
• İbn Hazm Ebû Muhammed Alî b. Ahmed b. Saîd b. Hazm el-Endelusî el-Kurtubî, Cemheretu Ensâbi’l-Arab, Dâru’l- Kutubi’l-‘Ilmiyye, Beyrut 1983.
• İbn Manzûr Ebu’l-Fazl Cemâluddîn Muhammed b. Mukerrem b. Alî b. Ahmed el-Ensârî er-Ruveyfiî, Lisânu’l- Arab, I-XV, Dâru Sâdır, Beyrut tsz.
• Kemâleddîn ed-Demîrî, Hayâtu’l-Hayavâni’l- Kubrâ, I-II, Dâru İhyâi’t-Turâs, Beyrut, 2005.
• Muhammed b. Muhammed Hasen Şurrâb, eş-Şevâhidu’ş-Şi‘riyye fî Ummâti’l-Kutubi’n-Nahviyye, Muessesetu’r-Risâle, I-III, Beyrut 2007.
• Muhammed Nebîl Tarîfî, Dîvânu’l-Lusûs fi’l-Asreyni’l- Cahiliyyî ve’l- İslâmî, I-II, Dâru’l- Kutub’il-İlmiyye, Beyrut 2004.
• Necmu’l-eimme Radıyyuddîn Muhammed b. el-Hasen el-Esterâbâdî el-Garavî es-Semnâkî, Şerhu Şâfiyeti İbni’l-Hâcib, I-IV, Dâru’l-Kutubi’l-‘Ilmiyye, Beyrut tsz.
• Nevzat H. Yanık, Edebi Bilgiler ve Aruz, Fenomen Yayınları, Erzurum 2007.
• Reynold A. Nicholson, Literary History Of The Arabs, New York 1907.
• Sadettin Merdin, Geleneksel İslâm İnancında Mitolojik Unsurların Kritiği: Cinlerle İlgili İnanışlar Bağlamında Bir inceleme (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale 2019.