يتناول هذا البحث مفهوم علم نحو النص وتطبيقه على قصيدة "أحيا وأيسر" للمتنبي (ت 354هـ) دراسةً نصيةً، ويهدف إلى تحليل القصيدة بحسب معايير علم نحو النص. فقد بذل القدماء من علماء العرب الكثير من الجهد لفهم بُنية الجمل والكلمات والأصوات، وقد حاولوا دراسة اللغة من مختلف النواحي. وفي العصر الحديث تجاوز علماء اللغة دراسة الأصوات والكلمة والجملة، فدرسوا النص كاملًا، وقاموا بتحديد المزايا التي تجعلُ النص نصًّا، والعناصر التي توفر الانسجام والاتساق في النص. ونتيجةً لذلك، ظهر علم نحو النص، وهدفه الأبرز هو تحديد كون النص منسجمًا أو غير منسجمٍ. أما المنهج المتبع في هذا البحث فهو المنهج الوصفي التحليلي، حيث تطرق إلى تعريف نحو النص ونشأته وأهدافه وإسهاماته في فهم النص مع تعريف معاييره السبعة، وهذه المعايير هي: السبك، والحبك، والتناصُّ، والقصدية، والمقامية، والمقبولية، والإعلامية. بعد ذلك، حُلِّلت القصيدة التي يقوم عليها موضوع البحث وفقًا لهذه المعايير. وخلاصة البحث هي أن علم نحو النص الذي وضع أُسُسَه اللغوي فان ديك Van Dijk هو علمٌ وصفيٌّ حديثٌ، يتداخل في مناهجه مع عددٍ من العلوم اللغة الأخرى، كما أن القصيدة التي نظمها المتنبي هي نصٌّ متماسكٌ وفقًا لمنهج نحو النص، وتحققتْ فيها كلُّ المعايير بنسبٍ متفاوتةٍ.
Kurum yok
-
-
Bu araştırma metindilbilim kavramını ve el-Mütenebbî’ye (ö. 354/965) ait Aḥyâ ve Eyser isimli kasidenin söylem analizini içermektedir. Çalışma, betimsel inceleme yöntemi kullanmak suretiyle söz konusu kasidenin metindilbilim esaslarına göre tahlil edilmesini hedeflemektedir. Arap uleması; cümle, kelime ve ses yapısını anlamaya dair çokça çaba sarf etmiş, dili her yönüyle incelemeye çalışmıştır. Modern dönemde ise metindeki cümle, kelime ve seslerin ötesine geçilerek metin bir bütün halinde incelenmeye başlanmıştır. Bir metni metin kılan özellikler, metin içerisindeki uyumu sağlayan ögeler incelenmiş ve bunun sonucunda da metindilbilim ilmi ortaya çıkmıştır. Metindilbilimin en önemli amacı bir metnin uyumlu olup olmadığının belirlenmesidir. Nitekim araştırmada metindilbilim tanımı, ortaya çıkışı, hedefi ve metni anlamaya yönelik katkısına değinilmiştir. Metindilbilimin yedi esası olan bağlaşıklık, bağdaşıklık, metinlerarasılık, amaçlılık, durumsallık, kabul edilebilirlik ve bilgisellik tanımlanmış ve kaside bu ölçütlere uygun olarak analiz edilmiştir. Araştırmanın ulaştığı sonuca göre Van Dijk tarafından modern bir ilim olarak ortaya konan metindilbilim, betimsel bir ilim olmanın yanı sıra yöntemi açısından diğer ilimlerden de faydalanmaktadır. Metindilbilim esasları göz önüne alındığında el-Mütenebbî’nin
Metindilbilim metin analizi metin kriterleri Aḥyâ ve Eyser kasidesi el-Mütenebbî
-
This research includes text linguistics and the discourse analysis of al-Mutanabbi's (354 h.) poem name “Aḥyā wa Aysar”. The study aims to analyze the ode in question according to the principles of text linguistics by using descriptive analysis method. Arab scholars spent a lot of effort to understand the structure of sentences, words and sounds, and tried to examine the language from all aspects. In the modern period, the text has been examined as a whole by going beyond the sentences, words and sounds in the text. The features that make a text a text and the elements that provide harmony in the text have been examined and as a result, the science of text linguistics has emerged. The most important purpose of text linguistics is to determine whether a text is coherent or not. The method used in this research is the descriptive analytical method, thus the definition of text linguistics, its emergence, target and its contribution to understanding the text are mentioned. Also the seven principles of text linguistics, that are cohesion, coherence, intentionality, acceptability, informativity, situationality, intertextuality, have been defined and the ode, therefore, has been analyzed in accordance with these criteria. The result of the research; text linguistics, which is a modern science, was revealed by Van Dijk. In addition to being a descriptive science, it also benefits from other sciences in terms of its method. Considering the principles of text linguistics, the poem compiled by al-Mutanabbi is a coherent text, and all these principles have been applied to different extents.
Text linguistics text analysis textual standards poem "Aḥyā wa Aysar " al-Mutanabbi
-
Birincil Dil | Arapça |
---|---|
Konular | Dilbilim |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Proje Numarası | - |
Erken Görünüm Tarihi | 26 Mayıs 2023 |
Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2023 |
Gönderilme Tarihi | 18 Ocak 2023 |
Kabul Tarihi | 23 Şubat 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 6 Sayı: 1 |