Arap Dili Eğitimi: Ulusal Alanyazının Bibliyometrik Analizi*

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 335 - 355

Sara Akkuş , Ömer İshakoğlu

https://doi.org/10.51802/istanbuljas.1521700

Öz

Uluslararası iletişimde, eğitimde, sosyal ve siyasal ilişkilerde Arapçanın artan önemi, Arap dili eğitimi alanında yürütülen akademik çalışmaların da çoğalmasına katkı sağlamaktadır. Bu önemden hareketle yürütülen bu çalışmanın temel amacı ulusal alanyazında 2020-2024 (dahil) yılları arasında Arap dili eğitimi alanında yazılmış makalelerin araştırma eğilimlerini belirlemektir. İlgili alanyazın tarandığında yürütülen araştırmaların Arap dili eğitimi alanında yazılan yüksek lisans tezleri üzerine derlemeler şeklinde yoğunlaştığı görülmektedir. Makale derlemeleri üzerine yayınlanan tek bir çalışma olup 2000-2019 yıllarını kapsamaktadır. Özellikle 2020 yılında Diller İçin Avrupa Ortak Çerçeve Metni (CEFR) kriterlerinin güncellenmesinden sonra alanla ilgili yürütülen çalışmalarda yöntemsel açıdan bir değişim olup olmadığına dair herhangi bir derleme yapılmadığı göze çarpmıştır. Araştırma sistematik derleme olarak desenlenmiştir. İlgili alanyazın taraması Google ve ULAKBİM üzerinden “Arap dili eğitimi”, “Yabancılara Arapça öğretimi” ve “Yabancı dil olarak Arapça öğretimi” anahtar kelimeleriyle yürütülmüştür. Araştırmaya dahil edilen her bir makale araştırmacı tarafından geliştirilen “MGF” (Makale Gruplandırma Formu) ile konu alanı, yazar sayısı, yayın yılı, yöntem, evren/örneklem, veri analizi tekniği başlıklarıyla sınıflandırılmıştır. Forma işlenen verilerin frekans ve yüzde hesaplamaları IBM SPSS 21 programı üzerinden yapılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda, yöntem ve veri toplama aracı seçimleri sebebiyle alanla ilgili genellenebilir ve geçerliği sağlanabilir araştırmaların az olduğu görülmüştür. Ayrıca yetersiz örneklem büyüklüğü ile örnekleme yöntemi kullanılmaması dolayısıyla bulguların spesifik bir popülasyonu temsil edebilirlik gücünün kısıtlı olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yabancı dil olarak Arapça öğretimi, Arap dili eğitimi, alanyazın taraması, içerik analizi

Arabic Language Education: A Bibliometric Analysis Of National Literature

Öz

The significance of Arabic in international communication, education, social, and political relations has led to a rise in academic studies in Arabic language education. This study aims to determine research trends of articles written in the field of Arabic language education in the national literature between 2020-2024 (inclusive). A review of the relevant literature shows that the studies conducted are concentrated in the form of compilations of master's theses written in the field of Arabic language education. It has been observed that, particularly following the revision of the CEFR criteria in 2020, no attempt has been made to ascertain whether there has been a shift in methodology in the studies conducted within this field. The study was conducted as a systematic review. The literature review was conducted through Google and ULAKBIM with the keywords ‘Arabic language education’, ‘Arabic language teaching to foreigners’ and ‘Arabic language teaching as a foreign language’. Each article included in the research were classified using the 'MGF' (Article Grouping Form) based on subject area, number of authors, year of publication, method, population/sample, and data analysis technique. Frequency and percentage calculations of the processed data was conducted using IBM SPSS 21 software. The findings suggest that there is a paucity of generalisable and valid studies in this field, which is thought to be due to the choice of methods and data collection tools. Furthermore, it is believed that inadequate sample size and sampling method affect the representativeness of the findings to a specific population.

Anahtar Kelimeler

Teaching Arabic as a foreign language, Arabic language education, literature review, content analysis.

Kaynakça

• Altıntaş, Muhammed Esat. “İlahiyat Fakültelerinde Arapça Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar: Bir Meta-Sentez Çalışması.” Eskiyeni 52, (2024): 405-433. https://doi.org/10.37697/eskiyeni.1410082
• Arslan, İclal. “2018-2022 Yılları Arası Arap Dili Eğitimiyle Alakalı Yapılmış Lisansüstü Tezler.” RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 29, (2022): 771-804. https://doi.org/10.29000/rumelide.1164987
• Aytan, Talat, Ayşegül Göksel ve Yusuf Günaydın. “2020 Diller için Avrupa Ortak Çerçeve Metni’nde (Cefr) Dinleme Becerisi: Ölçekler ve Kazanımlar.” Journal of History School, LI, (2021): 1192-1220. 10.29228/joh.49290
• Başaran, Yağmur Koç. “Sosyal Bilimlerde Örnekleme Kuramı.” The Journal of Academic Social Science 47, no. 47, (2019): 480-495. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.12368
• Beglar, David. Inside Track: Writing Dissertations and Theses. London: Pearson Longman, 2009.
• Çelik, Hilal, Nur Başer Baykal ve Nur Kılıç Memur. “Nitel Veri Analizi ve Temel İlkeleri.” Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi 8, no. 1, (2020): 379-406. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.8c.1s.16m
• Çilek, Ersin. “Arap Dili Eğitimi Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi ve Güncel Eğilimler Üzerine Değerlendirilmesi.” RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi 36, (2023): 1042-1061. https://doi.org/10.29000/rumelide.1369143
• Çivilibal, Mahmut. “Bilimsel Bir Makale Nasıl Yazılır ve Yayımlanır?.” Haseki Tıp Bülteni 51, no. 3, (2013): 85-88. DOI: 10.4274/Haseki.1233
• Demirci, Ali. “Literatür Taraması.” Literatür Taraması içinde, ed. Yılmaz Arı ve İlhan Kaya, 73-108. Balıkesir: Coğrafyacılar Derneği, 2014.
• Kıral, Bilgen. “Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi.” Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8, no. 15, (2020): 170-189. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1156348
• Köroğlu, Serdar Aytekin. “Literatür Taraması Üzerine Notlar ve Bir Tarama Tekniği.” GİDB Dergi 1, (2015): 61-69. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1044919
• Şen Yaman, Gül. “Yabancı Dil Olarak Arapça Öğretimi Araştırmalarında Eğilimler.” EKEV Akademi Dergisi, no. 83, (2020): 343-362. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2578680
• Yavuz, Nilay. “Sosyal Bilimlerde Sistematik Literatür Analizi.” Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 51, (2022): 347-360. https://doi.org/10.30794/pausbed.1134606
• Yıldız, Ayşe. “Bir Araştırma Metodolojisi Olarak Sistematik Literatür Taramasına Genel Bakış.” Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 22, Özel Sayı 2, (2022): 367-386. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227366