Relationship Between Economic Growth and Nonprofit Sector:An Analysis of Structural Breaks and Causality in Turkey

Yıl 2020, Cilt: 70 Sayı: 2, 359 - 385, 31.12.2020

Halil Tunalı , Gülçin Kaya İnceiplik

Öz

The nonprofit sector, which is continually developing in terms of quality and quantity, is considered crucial in sustainable development and economic growth. The sector’s presence in the relevant literature is currently limited to social, cultural, and political fields. Consequently, the relationship between nonprofit organizations and economic growth is scarcely studied in the literature, with most studies focusing on conceptual explanations of the financial size of nonprofit organizations. Based on the example of Turkey, for a crucial start in this area, the primary aim of this study is to examine the relationship between gross national product (GNP) and nonprofit organizations’ incomes during 1975–2006. For evaluating the causality between variables, Dickey Fuller and Augmented Dickey Fuller were applied with the variables determined as stable at the first difference. According to results from Zivot and Andrews applied by considering structural breaks as the first step in the analysis, which is different from those used in the literature, revealed that breaking points for the GNP and nonprofit organizations were in 2000 and 1993, respectively. According to Toda–Yamamoto results, no causality was observed between the income of the nonprofit organizations and economic growth. In light of these findings, a proposal was made to create new public policies for establishing an effective third sector and aiding the development of this sector through a strong foundation.

Anahtar Kelimeler

Nonprofit sector, Economic growth, Causality

Kâr Amacı Gütmeyen Sektörün Ekonomik Büyüme ile İlişkisi: Türkiye Örneği Üzerine Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi

Öz

Gün geçtikçe niteliksel ve niceliksel açıdan gelişme gösteren kar amacı gütmeyen sektörün sürdürülebilir kalkınmada ve ekonomik büyümede önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Sektörün literatürdeki yeri ise sosyal, kültürel ve politik alanla sınırlıdır. Nitekim kâr amacı gütmeyen kuruluşlar ile ekonomik büyüme ilişkisi akademik çalışmalarda pek ele alınmamakla birlikte, yapılan çalışmaların çoğu sektör kuruluşlarının finansal büyüklükleriyle ilgili kavramsal açıklamalar içermektedir. Türkiye örneği üzerine bu alanda önemli bir başlangıç yapmak adına, bu çalışmada 1975-2006 yılları arasındaki dönem dikkate alınarak kâr amacı gütmeyen kuruluşların gelirleri ile gayri safi milli hasıla arasındaki ilişki araştırılmaktadır. Değişkenler arasındaki nedenselliği test etmek için öncelikle Dickey Fuller ve Augmented Dickey Fuller birim kök testleri uygulanmış ve değişkenlerin birinci farkları alındığında durağan oldukları tespit edilmiştir. Çalışmadaki analiz yönteminin literatürden farklı olarak ele alındığı ilk aşama olan yapısal kırılmalar göz önünde bulundurularak uygulanan Zivot ve Andrews test sonuçlarına göre ise, gayri safi milli hasıla için 2000 yılı, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar için 1993 kırılma yılı olarak tespit edilmiştir. Son olarak uygulanan Toda-Yamamoto yaklaşımıyla elde edilen sonuçlarda; kâr amacı gütmeyen kuruluşların gelirleri ile ekonomik büyüme arasında nedensellik ilişkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Bu bulgular ışığında, sosyal ve finansal alanda etkin bir üçüncü sektör yapısının oluşturulması ve bu yapının güçlü bir temele oturtulması için kamu sektörüne yönelik politika oluşturma önerilerinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kâr amacı gütmeyen sektör, Ekonomik büyüme, Nedensellik

Kaynakça

• Acı, E. (2005). Neoliberal Yaklaşım ve Yönetişim Kavramı. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 201-216.
• Tüsev. (2015). Batı Balkanlar ve Türkiye’de Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşların Ekonomik Değeri Raporu: Batı Balkanlar ve Türkiye. Belgrad: Balkan Sivil Toplumu Geliştirme Ağı.
• Çil Yavuz, N.(2006). Türkiye’de Turizm Gelirlerinin Ekonomik Büyümeye Etkisinin Testi: Yapısal Kırılma ve Nedensellik Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7(2), 162-171.
• Dickey, D.A. & Fuller, W.A. (1979). Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Journal of the American Statistical Association, 47, 427-431.
• Diler, H.G. (2016). Kamu Harcamaları-Ekonomik Büyüme: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. İktisat Politikaları Araştırmaları Dergisi, 3(1), 21-36.
• Doğan, E.M, ve Çalmaşur, G. (2011). Gayri Safi Milli Hasıla ve Nüfus ile Sivil Toplum Kuruluşları Arasındaki İlişki-Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İBBF Dergisi, 10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı, 99-117.
• Franco, R.C., Sokolowski, S.W., Hairel, E.M.H., & Salamon, L.M. (2005). The Portuguese Nonprofit Sector in Comparative Perspective. Catolica University & Johns Hopkins University.
• Göktaş, Ö.(2005). Teorik ve Uygulamalı Zaman Serileri Analizi. İstanbul: Beşir Kitabevi.
• Gujarati, D.N. (2004). Basic Econometrics. Fourth Edition, New York: McGraw-HillCompanies.
• Gündüz A. H. ve Kaya M. (2014). Küresel Dünyada Sivil Toplum Kuruluşlarının Ekonomik Kalkınma Rolleri Üzerine Bir Değerlendirme. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 6(10), 130-169.
• Özdemir, S. (2004). Kar Gütmeyen Kuruluşlar (KGK) ve Sosyal Refahın Sağlanmasında Artan Rolü. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 48, 129-161.
• Phillips, P. C. B. & Perron, P. (1988). Testing for a unit root in a time series regression. Biometrika, 75(2), 335-346.
• Said, S.E., & Dickey, D.A. (1984). Testing For Unit Roots in Autoregressive-Moving Average Models Of Unknown Order. Biometrika, 71, 599-608.
• Salamon, L.M., Anheier, H.K., List ,R., Toepler, S., Sokolowski, S.W. & Associates. (1999). Global Civil Society: Dimensions Of The Nonprofit Sector. Baltimore: The Johns Hopkins Center for Civil Society Studies.
• Salamon M.L., Sokolowski, S.W. & Associates. (2004). Global Civil Society: Dimensions Of The Nonprofit Sector: Volume 2, Kumarian Press.
• Salamon, M.L., & Newhouse, C.L. (2019). The 2019 Nonprofit Employment Report. Nonprofit Economic Data Bulletin, 47, Baltimore: Johns Hopkins Center for Civil Society Studies
• Şah, M. (2008). Derneklerin Ülke Ekonomisindeki Yeri ve Önemi. Denetçilik Tezi, T.C. İçişleri Bakanlığı Dernekler Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Statistics Canada. (2007). Satellite Account Of NonProfit Institutions and Volunteering. Erişim adresi: https://www150.statcan.gc.ca/n1/en/catalogue/13-015-X.
• Tarhan Bölükbaş, M., Yenipazarlı, A., ve Bölükbaş, M. (2017). Kamu Harcamaları ve Dış Borçlanma İlişkisi: Türkiye İçin Ekonometrik Bir Analiz. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmaları Dergisi, 6(12), 164-176
• T.C.Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı. Erişim adresi: http://www.sbb.gov.tr/ekonomik-ve-sosyal-gostergeler/#1540021349004-1497d2c6-7edf.
• Toda, H. Y., & Yamamoto, T. (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions With Possibly Integrated Process. Journal of Econometrics, 66, 225-250.
• Westall, A. (2009). Economic Analysis and The Third Sector: Overview Of Economic Analysis in Relation To The Third Sector. Third Sector Research Centre Working Paper 14.
• Yılancı, V. (2009). Yapısal Kırılmalar Altında Türkiye İçin İşsizlik Histerisinin Sınanması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(2), 324-335.
• Yıldırım Tıraşoğlu, B. (2014). Yapısal Kırılmalı Birim Kök Testleri İle OECD Ülkelerinde Satın Alma Gücü Paritesi Geçerliliğinin Testi. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 20, 68-87.
• Zivot, E., & Andrews, D. (1992). Further Evidence On The Great Crash, The Oil Price Shock, and The Unit Root Hypothesis. Journal of Business &Economic Statistics, 10 (3), 251-270.