YAYIN ETİĞİ

Öğretim Teknolojileri ve Hayat Boyu Öğrenme Dergisi (ITALL), öğretim teknolojileri ve hayat boyu öğrenme ile ilgili alanlarda üretilen özgün ve nitelikli çalışmaların yayınlanmasında bilginin bilimsel yöntemle tarafsız ve saygın bir şekilde üretilmesi, geliştirilmesi ve paylaşılmasına dayanan bir süreç izler. Bu süreçte etik dışı davranışların hiçbir türü kabul edilemez.

Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran, destekleyen; bilimsel yöntemin uygulanmasını ve yansızlığını sağlayan çalışmalardır. Bilimsel üretiminin gerçekleştirilmesi sürecine katılan paydaşlar olan yazarlar, hakemler ve editörlerin etik ilkelere uymaları gerekmektedir. Aşağıda belirtilen etik görev ve sorumlulukların oluşturulmasında Committee on Publication Ethics (COPE), Council of Science Editors (CSE), World Association of Medical Editors (WAME) ve International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE) adlı kuruluşların dergi editörleri için geliştirdikleri öneri ve kılavuzlar temel alınarak hazırlanmıştır. ITALL yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara riayet etmesi beklenmektedir.

EDİTÖRLERİN ETİK YÜKÜMLÜLÜKLERİ

ITALL’e başvurusu yapılan makalelerden ve yayımlanmasından sonraki süreçlerden editör kurulu sorumludur. Bu sorumluluk, makale önerilerini yazarların uyruk, köken, inanç, cinsiyet ve politik görüşlerine bakılmaksızın değerlendirmeyi zorunlu kılar. Editör kurulu etik ilkeler, yayın, hakemlik ve değerlendirme süreci gibi dergi politikalarının belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar. Editörlerin alacağı kararlar ilişkilerin bağımsızlığı ilkesine dayanır. Bu bağlamda editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer kişilerden bağımsızdır. Verilen kararlarda yalnızca kamu yararı düşünülür.
Editöryal ekip fikrî mülkiyet haklarından taviz vermez, yayınlanan makalelerin telif haklarını korur. Yayınlar ve çalışmalarla ilgili uygun bilgileri yazar, hakemler kurulu, yayın kurulu üyeleri ve yayıncı kuruluş dışındaki kişi ve kuruluşlarla paylaşmaz. Editörler düşünce özgürlüğünü destekler. Açıklama, düzeltme gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterir. Ayrıca derginin gelişmesini sağlamak, akademik anlamda bütünlüğü sağlamak, yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye dönük çalışmalar yapmak ve bu süreçleri yönetmek de editörlerin yükümlülüklerindendir.
Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verme sürecinde makalelerin özgün olmasına, bilimsel literatüre, okuyucuya, araştırmacıya ve uygulayıcılara katkı sağlamasına dikkat eder. Makale hakkında olumlu ya da olumsuz karar verilirken makalelerin alana katkısı, özgünlüğü, araştırma yönteminin geçerlik ve güvenirliği, anlatımın açıklığı, derginin kapsam ve amaçlarını göz önünde tutar.
Editörler yayın politikalarında bulunan hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını uygular. Hakemlerin bilgilerini saklı tutar, makalelerin tarafsız bir şekilde süresi içinde değerlendirilmesini sağlar. Makaleleri hakemlerin uzmanlık alanlarına dikkate alarak gönderir ve değerlendirmelerin süresi içinde yansız bir şekilde yapılmasını sağlar.

HAKEMLERİN ETİK YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Makale değerlendirme sürecinde hakemler yazarlarla doğrudan iletişime geçemez. Süreçte yazarların hakemleri, hakemlerin de yazarları tanımadıkları iki yönlü kör hakemlik ilkesi uygulanır. Metin üzerinde belirtilen notlar ve düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazar veya yazarlara iletilir.
Makale değerlendirme sürecinde hakemler sadece uzmanlık alanıyla ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir. Makalelerin değerlendirilmesi gizlilik ilkesine uygun olarak yansız bir şekilde yapılmalıdır. Değerlendirme nesnel bir yaklaşımla makalenin içeriğine yönelik olarak yapılmalıdır. Yazarın dini inanç, siyasi görüş, cinsiyet ve uyruk gibi kişisel özellikleri ve tercihleri değerlendirmenin yansız bir şekilde yapılmasına engel olmamalıdır.
Hakemler makaleleri değerlendirirken çıkar birliği veya çıkar çatışması olduğunu anladıklarında makaleyi değerlendirmeyi reddedip dergi editörünü bilgilendirmelidir. Değerlendirme sürecinde akademik görgü kurallarına uyarak yapıcı bir üslup kullanmalı; ötekileştiren, hakaret ve düşmanlık içeren kişisel değerlendirmelerden kaçınmalıdır.
Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleleri vaktinde değerlendirip gerekli dönüt ve düzeltmeleri editörler aracılığıyla yazara iletmelidir. Makale önerisindeki alıntıların uygun kaynak gösterimlerinin yapılıp yapılmadığını belirtmeli, makalenin önceki çalışmalarla olan benzerlik ve ayrılıkları konusunda editörü bilgilendirmelidir.

YAZARLARIN ETİK YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Yazarların gönderdikleri makalelerin özgün olması beklenmektedir. Makalede başka çalışmalardan faydalanmaları ya da başka çalışmaları kullanmaları halinde doğru ve tam bir şekilde atıfta bulunmaları, alıntı yapmaları gerekmektedir. Yararlanılan kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda atıf yapılmalıdır.
Makalenin yayınlanma süreci içinde makalede fark edilen hata veya belirsizlik editöre rapor edilmelidir. Yazarın bu hata veya belirsizliği düzeltmek ya da geri çekmek için editörle iletişime geçmesi gerekir.
Yazarlık, makale yazma sürecinde desenleme, kavramsallaştırma, uygulama ya da yorumlama aşamalarında kayda değer nitelikte katkıda bulunmuş olmakla sınırlandırılmalıdır. Makaleye herhangi bir katkısı olmayan kişilerin adları yazar olarak yazılmamalıdır. Yayınlanma sürecindeki makaleye yazar ekleme, makaleden yazar çıkartma veya makaledeki yazar sırasını değiştirme talep edilmemelidir.
Yazarlardan gönderilen makale önerisi ile ilgili ham veri talep edilebilir. Bu sebeple yazarlar gerekli durumlarda beklenen veri ve bilgileri, bilim kuruluna ve yayın kuruluna sunmaya hazır olmalıdır.
Yayınlanma başvurusu yapılan makalelerin çıkar çatışması veya çıkar birliği teşkil edebilecek durumları varsa bu durum editörlere bildirilmelidir.

İntihal Politikası

Orijinal yazar ve kaynağın açık izni olmaksızın başka birinin önceki fikirlerini, süreçlerini, sonuçlarını veya sözcüklerini kopyalamak etik olmayan bir durum olarak kabul edilir ve intihal olarak bilinir. İntihal, yazar önceki yayımlanmış çalışmalarının önemli bir kısmını uygun referanslar olmadan kullanıldığında ortaya çıkar. ITALL, herhangi bir etik olmayan kopyalama veya intihal biçimine kesinlikle karşıdır. ITALL'a gönderilen tüm makaleler, iThenticate ve Turnitin yazılımları kullanılarak intihal kontrolü yapılır. İlk değerlendirme aşamasında, makaleler Turnitin aracılığıyla taranır ve intihal içeren makaleler değerlendirme sürecine dahil edilmez. Değerlendirme süreci sonrasında, ITALL, yayımlanmaya uygun görülen çalışmalarda intihal durumunu kontrol etmek için iThenticate yazılımını kullanır. Yayımlanmış bir makalede özkopyalama tespit edilirse, tespitin ardından bir sonraki sayıda bir çekme bildirimi yayımlanır ve makalenin her sayfası da özkopyalama işaretiyle birlikte yayımlanır.