(İŞTE VAR OLAMAMA) PRESENTEEİSM DAVRANIŞI: A VE B KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ VE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, Cilt: 19 Sayı: 37, 77 - 89, 01.06.2020

Nihan Yavuz Ayten Kayhan

Öz

Birçok yönden farklılık göstermenin temelinde yer alan kişilik kavramı, bireylerin davranışlarının da farklılaşmasına zemin oluşturmaktadır. Bireylerin çalışma ortamlarında gösterebilecekleri davranışlar arasında yer alan Presenteeism davranışı, özellikle son zamanlarda işletmeler açısından incelenmesi önem arz eden bir kavram haline gelmiştir. Kişilik özellikleri ile hasta iken işe gelme durumunu tanımlayan presenteeism kavramlarını birlikte inceleyen az sayıda çalışma olması nedeniyle bu çalışma, özellikle A ve B tipi kişilik özellikleri yönünden presenteeism davranışının incelenmesi ile literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda yapılan çalışmanın ana amacı, presenteeism davranışının A ve B tipi kişilik özelliğine göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek ve yine katılımcıların Presenteeism davranışlarının demografik özelliklerine göre farklılıklarını araştırmaktır. Kolayda örnekleme yöntemi ile ulaşılan 157 katılımcı araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre; A tipi kişilik özelliklerine sahip katılımcılarda Presenteeism davranışı daha fazla görülmektedir. Buna ek olarak; kadınların erkeklere oranla; yöneticilerin çalışanlara oranla; gençlerin yaşlılara oranla; eğitim seviyesi düşük olanların yüksek olanlara oranla daha fazla Presenteeism davranışı gösterdikleri sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Presenteeism (İşte Var Olamama), Kişilik, A ve B Tipi Kişilik Özellikleri

PRESENTEEISM: A RESEARCH ON TYPE A AND TYPE B PERSONALITY AND DEMOGRAPHIC FEATURES

Öz

The concept of personality, which differs from in many ways, is the basis for the differentiation of individuals’ behavior. The Presenteeism behavior, which can be shown up in the business environment by individuals, has become an important concept especially in terms of businesses. Because of the small number of studies dealing with personality traits and concepts of presenteeism which means being at work in spite of feeling ill, together, this study especially aims to contribute to the literature by examining presenteeism behavior in terms of A and B type of personality characteristics. The main purpose of this study is to examine whether presenteeism has changed to A and B personality characteristics, and also to investigate Presenteeism behavior according to the demographic characteristics of the participants. The sample of the research consists of 157 participants who were reached with the convenience sampling method. According to the results of the study, Presenteeism behavior is more common in the participants with Type A personality than the participants with Type B. In addition; women compared to men; managers compared to employees; young people compared to the elderly; low level of education compared to high level of education, show more Presenteeism behavior than the ones with.

Anahtar Kelimeler

Presenteeism, Personality, Type A and Type B Personality Traits

Kaynakça

• Aktaş, Aliye M. (2001). “Bir Kamu Kuruluşunun Üst Düzey Yöneticilerinin İş Stresi ve Kişilik Özellikleri”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 8(56): 26-42.
• Allport, Gordon W. (1961). Pattern and Growth in Personality, New York Holt: Rinehart and Winston Inc.
• Aronsson, Gunnar, Gustafsson, Klas, Dallner, Margareta (2000). “Sick But Yet at Work. An Empirical Study of Sickness Presenteizm”, Journal of Epidemiology and Community Health, 54(7): 502-509.
• Aronsson, Gunnar, Gustafsson, Klas (2005). “Sickness Presenteizm: Prevalence, Attendance-Pressure Factors and An Outline of a Model for Research”, Journal of Occupational and Environmental Medicine, 47(9): 547- 579.
• Bryman, Alan, Cramer, Duncan (2001). Quantitative Data Analysis with SPSS 12 and 13: A Guide for Social Scientists, Londra ve New York: Taylor and Francis Group.
• Burton, Wayne N., Pransky, Glenn, Conti, Daniel J., Chen, Chin-Yu, Edington, Dee W. (2004). “The Association of Medical Conditions and Presenteeism”, Journal of Occupational and Environmental Medicine, 46 (6): 38-45.
• Carroll, Douglas (1992). Health Pschology Stress Behaviour and Disease. London: The Falmer Press.
• Coşkun, Özlem (2012). İki işyerinde İşe Devamsızlık ve Kendini İşe Verememede Etkili Faktörlerin Değerlendirilmesi, (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi/Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara.
• Dew, Kevin, Taupo, Trina (2009). “The Moral Regulation of The Workplace: Presenteeism and Public Health”, Sociology of Health & Illness, 31(7): 994-1010.
• Durak Batıgün, Ayşegül, Şahin, Nesrin H. (2006). “İş Stresi ve Sağlık Psikolojisi Araştırmaları İçin İki Ölçek: A-Tipi Kişilik ve İş Doyumu”, Türk Psikiyatri Dergisi, 17 (1): 32-45.
• Durna, Ufuk (2004). “Stres, A ve B Tipi Kişilik Yapısı ve Bunlar Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma”, Yönetim ve Ekonomi, 11 (1): 191-206.
• Hansen, Claus D. and Andersen, Johan H. (2008). “Going Ill to Work – What Personal Circumstances, Attitudes and Work-Related Factors are Associated with Sickness Presenteeism?”, Social Science & Medicine, 67(6): 956-964.
• Johns, Gary (2010). “Presenteeism in The Workplace: A Review and Research Agenda”, Journal of Organizational Behavior, 31(4): 519-542.
• Kim, Joohyun, Suh, Eunyoung E., Ju, Sejin, Choo, Hyunsim, Bae, Haejin, Choi, Hyungjin (2016). “Sickness Experiences of Korean Registered Nurses at Work: A Qualitative Study on Presenteeism”, Asian Nursing Research, 10 (1): 32-38.
• Koopman, Cherly, Pelletier, Kenneth R., Murray, James F., Sharda, Claire E., Berger, Marc L., Turpin, Robin S., Hackleman, Paul, Gibson, Pamela, Holmes, Danille M., Bendel, Talor (2002). “Stanford Presenteeism Scale: Health Status And Employee Productivity”, Journal of Occupational and Environmental Medicine, 44(1): 14–20.
• Meerding, W, Ijzelenberg, Wilhelmina, Koopmanschap, M. A., Severens, Hans, Burdorf, Alex (2005). “Health Problems Lead to Considerable Productivity Loss at Work Among Workers with High Physical Load Jobs”, Journal of Clinical Epidemiology, 58(5): 517-523.
• Miraglia Mariella, Kinman Gail (2017). “Presenteeism: the hidden costs of working while sick”, The Psychologist, 30: 36–41.
• Mount, Michael K., Barrick Murray R., Scullen, Steve M., Rounds, James (2005). “Higher-Order Dimensions of The Big Five Personality Traits and The Big Six Vocational Interest Types”, Personnel Psychology, 58: 447-478.
• Parks, Laura, Guay, Russell P. (2009). “Personality, Values, and Motivation”, Personality and Individual Differences, 47 (7): 675-684.
• Premuzic, Tomas Chamorro (2014). “Personality and Individual Differences”, B. Bıçakçı (Çev.). İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları.
• Robbins, Stephen P., Judge, Timothy A. (2013). Örgütsel Davranış. çev. İnci Erdem, Ankara: Nobel Yayıncılık, 14. Basım.
• Roberts, Brent W., Mroczek, Daniel (2008). “Personality Trait Change in Adulthood”, Current Directions in Psychological Science, 17(1): 31–35.
• Schultz, Alyssa B., Edington, Dee W. (2007). “Employee Health and Presenteeism: A Systematic Review”, Journal of Occupational Rehabilitation, 17 (3): 547–579.
• Theorell, Töres, Oxenstierna, Gabriella, Westerlund, H., Ferrie, Penelope J., Hagberg, James, Alfredsson, Lars (2003). “Downsizing of Staff is Associated with Lowered Medically Certified Sick Leave in Female Employees”, Occupational and Environmental Medicine, 60(9), e9-e9.
• Ulu, Seher, Özdeveoğlu, Mahmut, Ardıç, Kadir (2016). “Kişilik Özelliklerinin Hasta İlen İşe Gelme (Presenteizm) Davranışı Üzerindeki Etkileri: İmalat Sanayiinde Bir Araştırma”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 47, :167-181.
• Widera, Eric, Chang, Anna, Chen, Helen L. (2010). “Presenteeism: A Public Health Hazard”, Journal of General Internal Medicine, 25(11): 1244-1247.
• Yıldız, Harun, Yıldız, Bora, Zehir, Cemal, Altındağ, Erkut, Moloğlu, Vedat, Kitapçı, Hakan (2017). “Impact on Presenteeism of the Conscientiousness Trait: A Health Sector Case Study”, Social Behavior and Personality: an international Journal, 45 (3): 399-411.