TÜRKİYE İRAN SINIRINDA DÜZENSİZ GÖÇ VE GÖÇMENLERİN SINIR GEÇME PRATİKLERİ

Yıl 2022, Cilt: 21 Sayı: Özel Sayı - Türkiye’nin Göç Siyaseti Özel Sayısı, 254 - 273, 11.11.2022

Orhan Deniz

https://doi.org/10.46928/iticusbe.1148196

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu araştırma, Güney Asya ve Ortadoğu ülkelerinden gelip, İran üzerinden Türkiye’ye giren, özellikle Afganistan, Pakistan, İran, Bangladeş ve Somalili düzensiz göçmenlerin göç süreçlerini ve sınır geçme pratiklerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma, göçmenlerin ülkelerinde kopuş nedenlerini, göçmen profillerini, İran’ın göçmenlere karşı tutumunu, göçün maliyetini, göç sürecinde karşılaşılan güçlükleri ve göçmenlerin sınır geçme pratiklerini ortaya koymayı hedeflemektedir. Türkiye-İran sınırında göçle birlikte güvenlik konusunun irdelenmesi de çalışmanın bir başka amacını oluşturmaktadır.
Yöntem: Nitel araştırma yönteminin benimsendiği çalışmada mülakat ve görüşme teknikleri kullanılarak birincil veriler elde edilmeye çalışılmıştır. İkincil veri kaynağı olarak da daha önce yapılan akademik çalışmalar, Göç İdaresi Başkanlığı ve Van Valiliği İl Göç İdaresi verilerinden yararlanılmıştır. Çok boyutlu ve çok aktörlü bir olgu olan düzensiz göç meselesi ele alınırken, göçmenler, göçmen kaçakçıları, güvenlik güçleri, mülki idare amirleri ve sınır köylüleri gibi aktörlerden istifade edilmiştir.
Bulgular: Son yıllarda sayıları artan ve İran üzerinden Türkiye’ye giren göçmenlerin önemli bir kısmını Afganlar, Pakistanlılar ve İranlılar oluşturmaktadır. Yıllara göre sayıları değişmekle birlikte Afganların oranı yıllık ortalama %30 ile %45 arasında değişmektedir. Gerek Afgan gerekse diğer göçmen grupların artışında temel etkenin güvenlik kaygısı ve ekonomik nedenler olduğu görülmektedir. İran yönetiminin ülkedeki göçmenleri batıya yönlendirmesi ve göçmen kaçakçılarının faaliyetleri de bu durumda önemli rol oynamaktadır. Göçmenler seyahat sürecinde başta coğrafi koşullar ve kaçakçıların suiistimalleri olmak üzere birçok zorlukla da mücadele etmek zorunda kalmaktadırlar. En dramatik olanlardan birisini göçmen ölümleri oluşturmaktadır. Her yıl sadece Türkiye İran sınırında soğuktan donarak hayatını kaybeden göçmen sayısı yaklaşık 50 civarındadır.
Özgünlük: Son yıllarda Türkiye ve dünyanın konuştuğu önemli gündem başlıklarından birisi haline gelen göç meselesine, özellikle doğudan gelen göç meselesine, odaklanılan bu çalışmanın hem literatüre, hem de politika yapıcılara katkı sunması umulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Göç, Düzensiz Göç, Sınır, Afgan Göçü, Türkiye-İran Sınırı.

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

IRREGULAR MIGRATION AND IMMIGRANTS' BORDER CROSSING PRACTICES AT THE TURKISH IRAN BORDER

Öz

Purpose: The main objective in conducting this research has been investigating and enquiring into the migration processes and border crossing practices of irregular migrants from South Asian and Middle Eastern countries, who entered Turkey via Iran, especially from Afghanistan, Pakistan, Iran, Bangladesh and Somalia. Within this context, the study aims to reveal the reasons for the departure of immigrants in their countries, immigrant profiles, factors affecting immigration decisions, Iran's attitude towards immigrants, the cost of immigration, the difficulties encountered in the immigration process and the border crossing practices of immigrants. Examining the issue of security along with migration at Turkey-Iran border has been another objective of this study.
Methods: In the study, in which the qualitative research method was adopted, primary data were obtained by using interviewing and various interview techniques. As a secondary data source, previous academic studies, data from the Directorate of Migration Management and the Provincial Migration Administration of Van Governorate were used. While dealing with the issue of irregular migration, which is a multidimensional and multi-actor phenomenon, actors such as immigrants, migrant smugglers, security forces, civil administrators and border villagers were used.
Findings: Afghans, Pakistanis and Iranians constitute a significant part of the immigrants who have increased in number in recent years and entered Turkey via Iran. Although their number varies from year to year, the rate of Afghans varies between 30% and 45% annually. It is seen that the main factor in the increase of both Afghan and other immigrant groups is security concerns and economic reasons. The Iranian administration's directing the immigrants in the country to the west and the activities of migrant smugglers also play an important role in this situation. Immigrants have to struggle with many difficulties, especially geographical conditions and abuses of smugglers, during the travel process. One of the most dramatic is migrant deaths. The number of immigrants who froze to death just on the Turkish-Iranian border each year is around 50.
Originality: It is hoped that this study, which focuses on the issue of migration, which has become one of the most important agenda topics of Turkey and the world in recent years, especially the issue of migration from the east, will contribute to both the literature and policy makers.

Anahtar Kelimeler

Migration, Irregular migration, Border, Afghan migration, Turkey-Iran Border

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Alagöz, B., & Demirkıran, Y. (2020). Düzensiz göç, güvenlik ve politika: İran ve Türkiye örnekleri. Ortadoğu Etütleri, 12(1), 206-237.
• Biner, Ö. (2016). Türkiye’de mültecilik, iltica, geçicilik ve yasallık: “Van uydu şehir örneği”. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Çelik, S., Elcin Alpat, S., Bulut, S., Koksal, H., (2022), Frostbite – from Turkish eastern border as a consequence of irregular migration, Eastern Journal of Medicine, 27 (1), 41-46.
• Deniz, O. (2009), Uluslararası göçler ve Türkiye’ye yansıması, İstanbul: Çantay Yayınevi.
• Deniz, O. (2016) Ortadoğu ve Asya kökenli göçmenlerin göç güzergahında Türkiye opsiyonu, Sosyoloji Divanı, 1(6), 209–31.
• Geyik Yıldırım, S. (2018). Göç ve Afganlar: “istikrarlı mülteciler”, Göç Araştırmaları Dergisi,4(2), 128-159.
• Goldbaum, C., Akbary, Y. (2022). The smugglers’ paradise of Afghanistan. The New York Times. Erişim adresi: https://www.nytimes.com/2022/03/08/world/asia/smugglers-afghanistan.html. Erişim tarihi: 10.06.2022.
• Hjelmgraad, K. (2018). Border walls: 77 walls or fences around World, Many Erected Since 9/11. USA Today. https://www.usatoday.com/story/news/world/2018/05/24/border-walls-berlin-wall-donald-trump-wall/553250002/.
• İç İşleri Bakanlığı Göç Başkanlığı, düzensiz göç istatistikleri, https://www.goc.gov.tr/duzensiz-goc-istatistikler (Erişim:23.06.2022).
• İçduygu, A., & Keyman, E. F. (2000). Globalization, security, and migration: the case of Turkey, Global Governance, 6(3), 383-398.
• Kaya, A, (2013) Sınır güvenliği paradigmalarındaki değişim ve Türkiye’nin sınır güvenliği yapısının analizi, Uluslararası Güvenlik ve Terörizm Dergisi, 4 (2), 1-13.
• Koç, M. (2019), Türkiye’ye düzensiz Afgan göçü ve İran’ın göç politikaları, İran Araştırmaları Merkezi, Ankara: Perspektif.
• Mbembe, A. (2018). The idea of a borderless world. Africa Is a Country. https://africasacountry. com/2018/11/the-idea-of-a-borderless-world (Erişim: 10.07.2022).
• Mixed Migration Centre, (2020). Bilinmeyen istikamet Türkiye’de ilerleyen Afganlar. MMC Orta Doğu Araştırma Özeti. Erişim adresi: /https://mixedmigration.org/wp-content/uploads/2020/06/115_destination_unknown_2_pager_tr.pdf. Erişim tarihi: 10.06.2022.
• Mixed Migration Centre, (2021). The ımpact of the Afghanistan crisis on migration: ıncreasingly securitized borders will only make migration riskier and more dangerous. Erişim adresi: https://mixedmigration.org/articles/the-impact-of-the-afghanistan-crisis-on-migration/. Erişim tarihi: 10.06.2022.
• Ünay, H. (2020). Düzensiz göçmenlerin sınırı geçme deneyimleri ve kararlılıklarının analizi: Pazarkule sınır kapısı örneği. GAV Raporu.