DETERMINANTS OF FINANCIAL DISTRESS AND INDIRECT COSTS IN THE PROCESS OF PREDICTING FAILURE IN BUSINESSES: A RESEARCH ON BORSA İSTANBUL COMPANIES

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 49, 1826 - 1848, 30.06.2024

Aysun Atmışdörtoğlu , Ali Osman Gürbüz

https://doi.org/10.46928/iticusbe.1433062

Öz

The concept of financial distress is defined as the difficulty experienced by the company in fulfilling its due liabilities and is associated with company failure. Financial distress occurs at a point between companies being able to fulfill their financial obligations and being unable to fulfill their obligations. With the financial distress process, distress costs arise that companies must bear due to the bankruptcy process, which causes losses to the business as a result of negative effects on activities. With the decrease in the company's solvency, loss of customers, suppliers and employees, decrease in sales, excessive or underinvestment problems, deterioration of relations with creditors cause financial distress costs. This study focuses on determining the ratios that affect financial distress in the process that creates financial distress and its costs. For this purpose, a research was conducted on Borsa Istanbul companies with the Altman Z'-score, including studies in the literature on financial distress prediction methods. Companies operating only in the financial sectors within Borsa Istanbul, regardless of sector, were excluded from the model and the most up-to-date data set was used to cover the 2010-2022 period for all sectors. 35 different financial ratios of a total of 235 companies included in the model were included in the analysis. It was researched which financial ratios were effective in the periods when the companies were found to be in financial distress using Altman Z'-score. As a result of the study, it was found that leverage ratio, short-term debts, change in sales and the ratio of working capital to total assets have a negative impact on the increase in the probability of financial distress.

Anahtar Kelimeler

Financial Distress, Financial Distress Costs, Financial Distress Prediction Models

İŞLETMELERDE BAŞARISIZLIĞIN TAHMİNİ SÜRECİNDE FİNANSAL SIKINTININ VE DOLAYLI MALİYETLERİNİN BELİRLEYİCİLERİ: BORSA İSTANBUL ŞİRKETLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Finansal sıkıntı kavramı, şirketin vadesi gelen yükümlülüklerini yerine getirmesinde yaşanan güçlük olarak tanımlanmakta ve şirket başarısızlığı ile ilişkilendirilmektedir. Şirketlerin finansal yükümlülüklerini yerine getirebilir durumda oluşu ile yükümlülüklerini yerine getiremez durumda oluşu arasındaki bir noktada finansal sıkıntı yaşanmaktadır. Finansal sıkıntı süreciyle birlikte, faaliyetlerin olumsuz etkilenmesi sonucunda işletmeyi zarara uğratan hatta iflas sürecine ilişkin şirketlerin katlanması gereken sıkıntı maliyetleri ortaya çıkmaktadır. Şirketin ödeme gücünün azalmasıyla birlikte müşteri, tedarikçi ve çalışanların kaybedilmesi, satışların azalması, aşırı veya eksik yatırım problemleri, kreditörler ile ilişkilerin bozulması finansal sıkıntı maliyetlerine sebep olmaktadır. Bu çalışma, finansal sıkıntı ve maliyetlerini oluşturan süreçte finansal sıkıntı üzerinde etkili olan rasyoların tespitine odaklanmaktadır. Bu amaçla, finansal sıkıntı tahmin yöntemleri hakkında literatürdeki çalışmalara da yer verilerek Altman Z’-skor ile Borsa İstanbul şirketleri üzerine bir araştırma yapılmıştır. Borsa İstanbul bünyesinde sektör ayrımı gözetmeksizin sadece finansal sektörlerde faaliyet gösteren şirketler modelin dışında tutularak tüm sektörler için 2010-2022 dönem aralığını kapsayacak şekilde en güncel tarihli veri seti ile çalışılmıştır. Modele dahil edilen toplam 235 şirketin seçilmiş 35 farklı finansal rasyosu analize dahil edilmiştir. Altman Z’-skor kullanılarak finansal sıkıntı yaşayıp yaşamadığı tespit edilen şirketlerin sıkıntı yaşadığı dönemlerde hangi finansal rasyoların bu durumda etkili olduğu araştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda, kaldıraç oranı, kısa vadeli borçlar, satışlarda yaşanan değişim ve işletme sermayesinin toplam varlıklara oranının finansal sıkıntı olasılığının artması üzerinde olumsuz yönde bir etkisi olduğu kanıtına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Finansal Sıkıntı, Finansal Sıkıntı Maliyetleri, Finansal Sıkıntı Tahmin Modelleri

Kaynakça

• Altman, E. I. (1968). Financial ratios, discriminant analysis and the prediction of corporate bankruptcy. The Journal of Finance, 23(4), 589-609.
• Altman, E. I., & Hotchkiss, E. (2006). Corporate financial distress and bankruptcy. New Jersey: John Wiley & Sons.
• Altman, E. I., Drozdowska, M. I., Laitinen, E. K., & Suvas, A. (2017). Financial distress prediction in an international context: a review and empirical analysis of Altman's z-score model. Journal of International Financial Management & Accounting, 28(2), 131-171.
• Amendola, A., Restaino, M., & Sensini, L. (2015). An analysis of the determinants of financial distress in Italy: a competing risks approach. International Review of Economics and Finance, 37, 33-41.
• Andrade, G., & Kaplan, S. N. (1998). How costly is financial (not economic) distress? Evidence from highly levered transactions that become distressed. The Journal of Finance, 53(5), 1443-1493.
• Asquith, P., Gertner, R., & Scharfstein, D. (1994). Anatomy of financial distress: an examination of junk-bond issuers. The Quarterly Journal of Economics, 109(3), 625-658.