Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Techno-humanism and society 5.0 within the axis of speculative future discussions: A systematic evaluation

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 51, 2224 - 2246, 28.12.2024
https://doi.org/10.46928/iticusbe.1559300

Öz

Techno-humanism is a philosophical position that aims for technology to have positive effects on human experience and potential. In this sense, techno-humanism advocates that the balance between technology and humanity should be established fairly and that humanity should be re-centered. While making this defense, it observes the principles of moral and social responsibility while using technological developments to improve people's quality of life. Techno-humanism is the current stage of the humanism paradigm, which is a normative output of the Enlightenment thought after scholastic philosophy. The Industrial Revolution, which took shape within the objective framework of anthropocentrism and rationality, has historically completed the Information Society stage, the tendency towards the ideal of super-smart societies has increased, and internet technologies have begun to dominate organized life and production practices. The Society 5.0 model, first put forward in Japan, refers to super-smart societies where digital technologies and artificial intelligence technologies form the basis. The aim of Society 5.0 is to optimize humanity's interaction with machines and artificial intelligence in terms of efficiency. In addition, giving priority to growth and development in social life and ensuring that the quality of life is maximized are among the primary goals of this model. Based on this framework, the aim of the study is to systematically discuss the similarities and contradictions between the promises and practices of the Society 5.0 model, which focuses on the ideals of a super-smart society, in the axis of the techno-humanism approach, which is the last stage of the historical evolution of anthropocentrism, and the speculative future discussions (post-techno-humanism). The basic assumption of the study is that while almost all developments and actions that build the digital transformation process adopt the philosophy of facilitating human life, macro models such as Society 5.0, which are fully equipped with digital and artificial intelligence technologies, do not pursue a humanitarian-based philosophy. In the study, the concept of techno-humanism and the Society 5.0 model are framed and systematically examined. As a result of the study, it is argued that there is a thematically opposing relationship between the techno-humanitarian view and Society 5.0, on the contrary, the Society 5.0 model is in a position closer to the post-techno-humanist paradigm that integrates speculative future discussions.

Kaynakça

  • Adorno, T. W., & Horkheimer, M. (2014). Aydınlanmanın diyalektiği. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
  • Akçetin, N. Ç. (2018). ‘İnsancı’ olmak ya da ‘insan’ olmak: Hümanizm’e eleştirel bir bakış. Beytulhikme International Journal of Philosophy, 8(2), 691-712.
  • Ali, F. (2023). What does it mean to be human in an age of techno-humanism? Neowin. https://www.neowin.net/editorials/what-does-it-mean-to-be-human-in-an-age-of-techno-humanism/
  • Braidotti, R. (2013). The posthuman. Polity Press.
  • Bölükbaşı, F. (2021). Revolution and society 5.0: Japanese human centric approach and sectoral changes. Toplumsal Politika Dergisi / Journal of Social Policy, 2(2), 1-28.
  • BTK. (2017). Toplum 5.0. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Sektörel Araştırma ve Strateji Geliştirme Dairesi Raporu.
  • Calp, M. H., & Bütüner, R. (2022). Society 5.0: Effective technology for a smart society. In A. E. Hassanien, J. M. Chatterjee, & V. Jain (Eds.), Artificial Intelligence and Industry 4.0 (pp. 327-336). UK: Academic Press.
  • Crawford, J. (2024). The techno-humanist manifesto. Roots of Progress. https://rootsofprogress.org/manifesto
  • Duman, M. Ç. (2022). Toplum 5.0: İnsan odaklı dijital dönüşüm. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 82, 309-336. https://doi.org/10.26650/jspc.2022.82.1008072
  • Fuchs, C. (2022). Digital humanism: A philosophy for 21st century digital society (1st ed.). United Kingdom: Emerald Publishing.
  • Fukuyama, M. (2018). Society 5.0: Aiming for a new human-centered society. Japan Economic Foundation Journal, July/August, 47-50.
  • Gaarder, J. (2017). Sofie’nin dünyası, felsefe tarihi üzerine bir roman (S. Yücesoy, Çev.). İstanbul: Pan Yayıncılık.
  • Grudin, R. (2023, May 10). Humanism. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/humanism
  • Harari, Y. N. (2017). Homo deus: Yarının kısa bir tarihi (P. N. Taneli, Çev.). İstanbul: Kolektif Kitap.
  • Kılınç, G. (2022). Antroposantrizm vs. ekosantrizm. Türk Veteriner Hekimleri Birliği. https://www.tzv.org.tr/#/haber/6656
  • Norman, R. (2012). On humanism, thinking action (2nd ed.). Routledge, Taylor & Francis Group.
  • Pasek, K. H., Schlesinger, M., Golinkoff, R. M., & Care, E. (2018). The new humanism: Technology should enhance, not replace, human interactions. Brookings. https://www.brookings.edu/articles/the-new-humanism-technology-should-enhance-not-replace-human-interactions/
  • Roden, D. (2015). Posthuman life: Philosophy at the edge of the human (1st ed.). New York: Routledge.
  • Ross, J. (2019). Techno-humanism: If algorithms make all the decisions, who is the leader? EFMD Global Focus, 13(2), 7-12. https://www.globalfocusmagazine.com/techno-humanism-if-algorithms-make-all-the-decisions-who-is-the-leader/
  • Rundle, D. (2012). Humanism in fifteenth-century Europe. In Studies in Medieval and Renaissance History (Vol. 30). Society for the Study of Medieval Languages and Literature. https://doi.org/10.2307/j.ctv23khp4j
  • Saleem, I., Abdeljawad, I., & Nour, A. I. (2023). Artificial intelligence and the future of accounting profession: Implications and challenges. In A. Hannoon & A. Mahmood (Eds.), Artificial Intelligence, Internet of Things, and Society 5.0 (pp. 327-336). Cham, Germany: Springer.
  • Sezer, E. T. (2022). Bazı atomaltı parçacıklar neden kararsız? Evrim Ağacı. https://evrimagaci.org/
  • Şenkal, A., & Peker, Z. (2022). Social dimensions of the transformation toward society 5.0. In D. B. Sarıipek & P. Peluso (Eds.), Society 5.0: A new challenge to humankind’s future. İstanbul: Okur Yazar Association Publications.
  • Thomas, T. (2021). The theory of everything: A search into the core of our existence. Ensygloge An International Journal for Arts and Science, 1(2), 44-47.
  • Usta, A. (2018). Aydınlanma düşüncesine kısa bir bakış. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, 1, 74-90.

Spekülatif gelecek tartışmaları ekseninde tekno-hümanizm ve toplum 5.0: Sistematik bir değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 51, 2224 - 2246, 28.12.2024
https://doi.org/10.46928/iticusbe.1559300

Öz

Tekno-hümanizm, teknolojinin insani deneyim ve potansiyeller üzerinde olumlu etkiler yaratmasını hedefleyen felsefi bir pozisyondur. Bu anlamda tekno-hümanizm teknoloji ve insanlık arasındaki dengenin adil bir şekilde kurulması gerektiğini ve insanlığın yeniden merkeze alınmasını savunur. Bu savunmayı yaparken de insanların yaşam kalitesini artırmak için teknolojik gelişmeleri kullanırken ahlaki ve sosyal sorumluluk ilkelerini gözetir. Tekno-hümanizm; skolastik felsefe sonrasında Aydınlanma düşüncesinin normatif bir çıktısı olan hümanizm paradigmasının aktüel bir aşamasıdır. İnsan merkezcilik ve rasyonalitenin nesnel çerçevesinde şekillenen Endüstri Devrimi tarihsel olarak Enformasyon Toplumu aşamasını da tamamlamış, süper akıllı toplumlar idealine eğilim artış göstermiş ve internet teknolojileri örgütlü yaşam ve üretim pratiklerini domine etmeye başlamıştır. İlk olarak Japonya’da öne sürülen Toplum 5.0 modeli, dijital teknolojiler ve yapay zeka teknolojilerinin zemin oluşturduğu süper akıllı toplumları refere etmektedir. Toplum 5.0’ın amacı insanlığın makine ve yapay zekalarla olan etkileşimini verimlilik açısından optimize etmektir. Ayrıca toplumsal hayatta büyüme ve kalkınmaya birincil öncelik vererek, yaşam kalitesinin maksimize edilmesini sağlamak bu modelin öncelikli hedefleri arasındadır. Bu çerçeveden hareketle, çalışmanın amacı insan merkezciliğin tarihsel evriminin son aşaması olan tekno-hümanizm yaklaşımı ekseninde, süper akıllı toplum ideallerini odağına alan Toplum 5.0 modelinin vaat ve pratikleri arasındaki benzerlikleri ve çelişkileri, spekülatif gelecek tartışmaları ekseninde (post- tekno hümanizm) sistematik yöntemle tartışmaktır. Çalışmanın temel varsayımı dijital transformasyon sürecini inşa eden neredeyse tüm gelişme ve aksiyonlar insan yaşamını kolaylaştırma felsefesini benimserken, Toplum 5.0 gibi tamamen dijital ve yapay zeka teknolojileri ile donatılmış makro modellerin hümaniteryen temelli bir felsefe gütmedikleri yönündedir. Çalışmada tekno-hümanizm kavramı ve Toplum 5.0 modeli çerçevelendirilerek, sistematik olarak incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, tekno-hümaniteryen görüş ve Toplum 5.0 arasında tematik olarak karşıt bir ilişki olduğu, aksine Toplum 5.0 modelinin spekülatif gelecek tartışmalarını bütünleyen post- tekno hümanist paradigmaya daha yakın bir pozisyonda olduğu tartışılmıştır.

Kaynakça

  • Adorno, T. W., & Horkheimer, M. (2014). Aydınlanmanın diyalektiği. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
  • Akçetin, N. Ç. (2018). ‘İnsancı’ olmak ya da ‘insan’ olmak: Hümanizm’e eleştirel bir bakış. Beytulhikme International Journal of Philosophy, 8(2), 691-712.
  • Ali, F. (2023). What does it mean to be human in an age of techno-humanism? Neowin. https://www.neowin.net/editorials/what-does-it-mean-to-be-human-in-an-age-of-techno-humanism/
  • Braidotti, R. (2013). The posthuman. Polity Press.
  • Bölükbaşı, F. (2021). Revolution and society 5.0: Japanese human centric approach and sectoral changes. Toplumsal Politika Dergisi / Journal of Social Policy, 2(2), 1-28.
  • BTK. (2017). Toplum 5.0. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Sektörel Araştırma ve Strateji Geliştirme Dairesi Raporu.
  • Calp, M. H., & Bütüner, R. (2022). Society 5.0: Effective technology for a smart society. In A. E. Hassanien, J. M. Chatterjee, & V. Jain (Eds.), Artificial Intelligence and Industry 4.0 (pp. 327-336). UK: Academic Press.
  • Crawford, J. (2024). The techno-humanist manifesto. Roots of Progress. https://rootsofprogress.org/manifesto
  • Duman, M. Ç. (2022). Toplum 5.0: İnsan odaklı dijital dönüşüm. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 82, 309-336. https://doi.org/10.26650/jspc.2022.82.1008072
  • Fuchs, C. (2022). Digital humanism: A philosophy for 21st century digital society (1st ed.). United Kingdom: Emerald Publishing.
  • Fukuyama, M. (2018). Society 5.0: Aiming for a new human-centered society. Japan Economic Foundation Journal, July/August, 47-50.
  • Gaarder, J. (2017). Sofie’nin dünyası, felsefe tarihi üzerine bir roman (S. Yücesoy, Çev.). İstanbul: Pan Yayıncılık.
  • Grudin, R. (2023, May 10). Humanism. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/humanism
  • Harari, Y. N. (2017). Homo deus: Yarının kısa bir tarihi (P. N. Taneli, Çev.). İstanbul: Kolektif Kitap.
  • Kılınç, G. (2022). Antroposantrizm vs. ekosantrizm. Türk Veteriner Hekimleri Birliği. https://www.tzv.org.tr/#/haber/6656
  • Norman, R. (2012). On humanism, thinking action (2nd ed.). Routledge, Taylor & Francis Group.
  • Pasek, K. H., Schlesinger, M., Golinkoff, R. M., & Care, E. (2018). The new humanism: Technology should enhance, not replace, human interactions. Brookings. https://www.brookings.edu/articles/the-new-humanism-technology-should-enhance-not-replace-human-interactions/
  • Roden, D. (2015). Posthuman life: Philosophy at the edge of the human (1st ed.). New York: Routledge.
  • Ross, J. (2019). Techno-humanism: If algorithms make all the decisions, who is the leader? EFMD Global Focus, 13(2), 7-12. https://www.globalfocusmagazine.com/techno-humanism-if-algorithms-make-all-the-decisions-who-is-the-leader/
  • Rundle, D. (2012). Humanism in fifteenth-century Europe. In Studies in Medieval and Renaissance History (Vol. 30). Society for the Study of Medieval Languages and Literature. https://doi.org/10.2307/j.ctv23khp4j
  • Saleem, I., Abdeljawad, I., & Nour, A. I. (2023). Artificial intelligence and the future of accounting profession: Implications and challenges. In A. Hannoon & A. Mahmood (Eds.), Artificial Intelligence, Internet of Things, and Society 5.0 (pp. 327-336). Cham, Germany: Springer.
  • Sezer, E. T. (2022). Bazı atomaltı parçacıklar neden kararsız? Evrim Ağacı. https://evrimagaci.org/
  • Şenkal, A., & Peker, Z. (2022). Social dimensions of the transformation toward society 5.0. In D. B. Sarıipek & P. Peluso (Eds.), Society 5.0: A new challenge to humankind’s future. İstanbul: Okur Yazar Association Publications.
  • Thomas, T. (2021). The theory of everything: A search into the core of our existence. Ensygloge An International Journal for Arts and Science, 1(2), 44-47.
  • Usta, A. (2018). Aydınlanma düşüncesine kısa bir bakış. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, 1, 74-90.
Toplam 25 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İletişim ve Medya Politikası
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Dilge Kodak 0000-0001-5587-3886

Erken Görünüm Tarihi 28 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi 28 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 1 Ekim 2024
Kabul Tarihi 17 Aralık 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 23 Sayı: 51

Kaynak Göster

APA Kodak, D. (2024). Spekülatif gelecek tartışmaları ekseninde tekno-hümanizm ve toplum 5.0: Sistematik bir değerlendirme. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(51), 2224-2246. https://doi.org/10.46928/iticusbe.1559300