Mürettebat yorgunluğu havacılıkta hem güvenliği hem de operasyonel performansı etkileyen önemli bir sorundur. Bu çalışma, 12 havacılık profesyonelinden alınan uzman girdilerine dayanarak mürettebat yorgunluğunu yönetmeye yönelik stratejileri değerlendirmek ve önceliklendirmek için Bulanık DEMATEL yöntemini uyguluyor. Analiz, dinlenme programları ve uçuş süresi kontrolü gibi diğer önemli unsurlar üzerinde doğrudan etkisi olan iş yükü yönetimini en etkili faktör olarak tanımlıyor. Gerçek zamanlı izleme teknolojileri de, mürettebat programlarını ayarlamak ve riskleri gerçek zamanlı olarak azaltmak için eyleme dönüştürülebilir veriler sağlayarak daha etkili yorgunluk yönetimini mümkün kılan kritik bir araç olarak ortaya çıktı. Özellikle uzun mesafeli operasyonlarda uçuş süresinin kümülatif yorgunluğa önemli bir katkı sağladığı vurgulandı. Bu çalışmanın yeniliği, havacılık yönetiminde karar alma için yapılandırılmış, veriye dayalı bir çerçeve sağlayarak, yorgunluk faktörleri arasındaki karmaşık karşılıklı bağımlılıkları haritalamak için Bulanık DEMATEL'in kullanılmasında yatmaktadır. Bulgular, yorgunluğun en etkili nedenlerini doğrudan hedef alan stratejilere öncelik vererek mürettebat performansını ve güvenliğini artırmaya yönelik pratik bilgiler sunuyor. Bu bilgiler, özellikle gerçek zamanlı izleme ve iş yükü ayarlamalarının uygulanması yoluyla yorgunluk riski yönetim sistemlerini geliştirmek isteyen havacılık şirketleri için değerlidir. Gelecekteki araştırmalar, bu bulguları daha fazla doğrulamak için gerçek operasyonlardan elde edilen niceliksel verileri birleştirmeyi keşfetmeli ve yorgunluk yönetimi için ortaya çıkan karar verme modellerini incelemelidir.
Mürettebat yorgunluğu Havacılık emniyeti bulanık DEMATEL Yorgunluk risk yönetimi Havacılık yönetimi
Crew fatigue is a significant issue in aviation, affecting both safety and operational performance. This study applies the Fuzzy DEMATEL method to evaluate and prioritize strategies for managing crew fatigue, based on expert input from 12 aviation professionals. The analysis identifies workload management as the most influential factor, with direct impacts on other key elements such as rest schedules and flight duration control. Real-time monitoring technologies also emerged as a critical tool, enabling more effective fatigue management by providing actionable data for adjusting crew schedules and mitigating risks in real-time. Flight duration, particularly on long-haul operations, was highlighted as a major contributor to cumulative fatigue. The novelty of this study lies in its use of Fuzzy DEMATEL to map the complex interdependencies between fatigue factors, providing a structured, data-driven framework for decision-making in aviation management. The findings offer practical insights for improving crew performance and safety by prioritizing strategies that directly target the most influential causes of fatigue. These insights are valuable for aviation companies seeking to enhance fatigue risk management systems, particularly through the implementation of real-time monitoring and workload adjustments. Future research should explore integrating quantitative data from actual operations to further validate these findings and examine emerging decision-making models for fatigue management.
crew fatique aviation safety fuzzy DEMATEL fatique risk management aviation management
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Hava Taşımacılığı ve Nakliye Hizmetleri |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 5 Kasım 2024 |
| Kabul Tarihi | 22 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 24 Sayı: 52 |