Findings and Recommendations Concerning the Performance of Violoncello in Turkish Folk Music within the Scope of its Tonal Characteristics
Öz
In this
article, the role of violoncello in the performance of Turkish folk music
within the scope of its tonal characteristics, and its functionality in this
genre of music are examined. It is aimed to reveal the tonal and melodic
contributions of violoncello to the performance given by Turkish folk music
ensembles, based on findings emerged in accordance with the information gained
from the musicians and the violoncello performers who are experts in their
field. Descriptive
research model was used in the study. In the data collection and interpretation
stages, literature review and document analysis techniques were utilized. To
facilitate a clearer understanding of the suggestions in the study, excerpts of
musical notation were prepared.
It may be
concluded that violoncello melody and accompaniment enrich the tonal extent and
raise the performance quality of Turkish folk music ensembles.
Anahtar Kelimeler
Violoncello Turkish Folk Music Tonal Characteristics Bowed Instruments Ensembles.
Kaynakça
- Referans 1 Adler, S. (1989). The Study of Orchestration. (Second Edition). W.W. Norton and Company, New York – London, Printed in the United States of America. Referans 2 Akpınar, M. (2002). Türk Halk Müziğinin Keman ile Seslendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (8), 47-55. Referans 3 Balkılıç, Ö. (2009). Cumhuriyet, Halk ve Müzik: Türkiye’de Müzik Reformu 1922-1952. (1. Baskı). Ankara: Tan Kitabevi Yayınları. Referans 4 Berlioz, H. ve Strauss, R. (1991). Treatise On Instrumentation (Translated by Theodore Front), Dover Publications, Inc., New York. Referans 5 Büyükyıldız, Z. (2009). Türk Halk Müziği: Ulusal Türk Müziği. (1. Baskı). İstanbul. Papatya Bilim Yayınevi. Referans 6 Casella, A. ve Mortari, V. (2004). The Technique of Contemporary Orchestration (Second Revised Edition), English Translation with Contemporary Applications by Thomas V. Fraschillo, Casa Ricordi – Universal Music Publishing Ricordi S.r.l. Referans 7 Değirmencioğlu, L. (2012). Makamsal Viyolonsel İcralarında Ses Alanının (Register) Belirlenmesi. A. Akat ve diğerleri (Ed.), KTÜ 1. Uluslararası Müzik Araştırmaları “Müzik ve Kültürel Doku” Sempozyum Bildirileri (s. 299-311) içinde. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları. ISBN: 978-605-2271-02-5.Referans 8 Değirmencioğlu, L. ve Arapgirlioğlu, H. (2011). Makamsal Viyolonsel Öğretiminde Popüler Müzik Eserlerinden Yararlanma: (Orhan Gencebay Örneği). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 199-224. Referans 9 Demirci, B. (2013). Viyolonsel İçin Türk Müziği Dizileri. (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Referans 10 Duygulu, M. (2014). Türk Halk Müziği Sözlüğü. (1. Basım). İstanbul: Pan Yayıncılık. Referans 11 Ekber, K. (2014). Romberg’den Klengel’e 19. Yüzyıl Alman Viyolonsel Okulunda Besteci Viyolonselciler ve 20. Yüzyıl Viyolonselcilerine Etkileri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Sanat Çalışması Raporu). Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara. Referans 12 Griffiths, P. (2006). New Penguin Dictionary of Music. (First published in 2004). Cornwall: Penguin Referance Library, Penguin Books Ltd. Referans 13 İşgörür, Ü. (1999). Viyolonsel Alanında Barok, Klasik, Empresyonist Evrelerin Temel Üslup Özellikleri ve Çağdaş Yorumlama Modelleri (Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Referans 14 Kaya, G. E. (2011). Bağlama Metodu. (3. Baskı). İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi Müdürlüğü. Referans 15 Kınık, M. (2011). Türk Halk Müziği Çalgı Topluluklarının Yapılanması ve Bağlama. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 211- 234. Referans 16 Madanoğlu, Y. (2004). Viyolonsel Çalma Tekniğinde Gevşeme Yöntemleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli. Referans 17 Oral, M. (2010). Bağlamada Belli Başlı Yöresel Tavırların İcrasında Bozuk Düzen ile Bağlama Düzeni Arası Transpozisyonda Oluşan Duyum Farklılıkları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Referans 18 Önder, O. (2012). Zeybek Müziklerinin Viyolonsel Eğitiminde Kullanılabilirliği ve Viyolonsel Eğitimine Uyarlanması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa. Referans 19 Önen, E. A. (1993). Viyolonsel Yapımcıları ve Viyolonselin Gelişimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Araştırma Çalışması) Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. Referans 20 Özbek, M. (2014). Türk Halk Müziği El Kitabı I. (2. Baskı). Ankara: T.C. Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. Referans 21 Özgen Öztürk, Y. (2009). Türk Makam Müziğinde Viyolonsel: Erken Dönem Kayıtları Üzerine Bir Analiz (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Referans 22 Özgen Öztürk, Y. ve Beşiroğlu, Ş. (2009). Viyolonselin Türk makam müziğine girişi ve Tanburi Cemil Bey. İtü dergisi/b, sosyal bilimler, 6 (1), 31-40.Referans 23 Öztürk, C. (2007). Başlangıç Metodu ve Teorik Bilgiler ile Viyolonsel. (1. Baskı). Hiperlink Yayınları, İstanbul. Referans 24 Pelikoğlu, M. C. (2012). Geleneksel Türk Halk Müziği Eserlerinin Makamsal Açıdan Adlandırılması. (Birinci Baskı). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.Referans 25 Piston, W. (1955). Orchestration. (First Edition). W.W. Norton and Company, New York – London, Printed in the United States of America. Referans 26 Rimsky-Korsakov, N. (2015). Principles of Orchestration with Musical Examples Drawn from His Own Works in Two Volumes Bound as One. (First published in 1964, Edited by Maximillian Steinberg, English Translation by Edward Agate). Dover Publications, Inc., New York. Referans 27 Say, A. (2005). Müzik Ansiklopedisi: Besteciler, Yorumcular, Eserler, Kavramlar – Cilt 3. (1. Baskı). Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları. Referans 28 Sevsay, E. (2015). Orkestrasyon: Çalgılama ve Orkestralama Sanatı. (Çev. Ertuğrul Sevsay). (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Referans 29 Şaktanlı, S. C. (2015). Çello. (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Referans 30 Tutu, B. (2001). Türk Müziğinde Viyolonsel Eğitimi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Referans 31 Yamak Coşkun, S. (2006). Türk Halk Müziğinde Oluşturulan Geleneksel ve Modern Çalgı Topluluklarının Yapısal Analizi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Referans 32 Yüksel, S. (2007). Viyolonselin, Viola da Gambadan Günümüze Kadar Geçirdiği Yapısal Değişiklikler ve Eserler Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Referans 33 Zeren, A. (2014). Müzik Fiziği. (Altıncı Basım), İstanbul: Pan Yayıncılık. Referans 34 Physics of Music-Notes (t.y.). Equal Tempered Scale – Table of Frequencies and Wavelenghts in air içinde. Erişim Adresi (25 Eylül 2018): https://pages.mtu.edu/~suits/notefreqs.html
Tınısal Özellikleri Ekseninde Viyolonselin Türk Halk Müziği’ndeki İcrasına Yönelik Tespitler ve Öneriler
Öz
Bu makalede, tınısal özellikleri
ekseninde viyolonselin THM icrasındaki yeri ve bu müziğe yönelik kullanım
özellikleri incelenmiştir. Bununla birlikte, viyolonselin kendisine özgü ses
özelliklerinin THM toplulukları içerisinde nasıl bir etki meydana
getirebileceğinin bir tür değerlendirmesi yapılmıştır. Çalışmada, viyolonselin
THM toplulukları tarafından yapılan genel icraya sağlayabileceği tınısal ve
ezgisel katkıların, alanında uzman olan müzisyenler ile viyolonsel
icracılarının konuyla ilgili olarak verdikleri bilgiler doğrultusunda bir takım
tespitlerde ve önerilerde bulunmak suretiyle ortaya koyulması amaçlanmıştır.
Çalışmada betimsel araştırma modeli kullanılmıştır. Veri toplama ve yorumlama
aşamalarında ise literatür tarama ve doküman inceleme tekniklerinden
yararlanılmıştır. Çalışma kapsamındaki önerilerin daha açık bir şekilde
anlaşılması amacıyla da konuya yönelik görsel nota örnekleri hazırlanmıştır.
Çalışma kapsamında yapılan tespitlerin ve değerlendirmelerin ışında,
viyolonselin ezgi ve eşlik amaçlı icrasının THM topluluklarını tınısal açıdan
zenginleştirebileceği ve geniş ses olanakları sayesinde bu çalgının THM’nin icra
niteliğini yükseltebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Viyolonsel Türk Halk Müziği Tını Özellikleri Yaylı Çalgılar İcra Toplulukları.
Kaynakça
- Referans 1 Adler, S. (1989). The Study of Orchestration. (Second Edition). W.W. Norton and Company, New York – London, Printed in the United States of America. Referans 2 Akpınar, M. (2002). Türk Halk Müziğinin Keman ile Seslendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (8), 47-55. Referans 3 Balkılıç, Ö. (2009). Cumhuriyet, Halk ve Müzik: Türkiye’de Müzik Reformu 1922-1952. (1. Baskı). Ankara: Tan Kitabevi Yayınları. Referans 4 Berlioz, H. ve Strauss, R. (1991). Treatise On Instrumentation (Translated by Theodore Front), Dover Publications, Inc., New York. Referans 5 Büyükyıldız, Z. (2009). Türk Halk Müziği: Ulusal Türk Müziği. (1. Baskı). İstanbul. Papatya Bilim Yayınevi. Referans 6 Casella, A. ve Mortari, V. (2004). The Technique of Contemporary Orchestration (Second Revised Edition), English Translation with Contemporary Applications by Thomas V. Fraschillo, Casa Ricordi – Universal Music Publishing Ricordi S.r.l. Referans 7 Değirmencioğlu, L. (2012). Makamsal Viyolonsel İcralarında Ses Alanının (Register) Belirlenmesi. A. Akat ve diğerleri (Ed.), KTÜ 1. Uluslararası Müzik Araştırmaları “Müzik ve Kültürel Doku” Sempozyum Bildirileri (s. 299-311) içinde. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Yayınları. ISBN: 978-605-2271-02-5.Referans 8 Değirmencioğlu, L. ve Arapgirlioğlu, H. (2011). Makamsal Viyolonsel Öğretiminde Popüler Müzik Eserlerinden Yararlanma: (Orhan Gencebay Örneği). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31), 199-224. Referans 9 Demirci, B. (2013). Viyolonsel İçin Türk Müziği Dizileri. (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Referans 10 Duygulu, M. (2014). Türk Halk Müziği Sözlüğü. (1. Basım). İstanbul: Pan Yayıncılık. Referans 11 Ekber, K. (2014). Romberg’den Klengel’e 19. Yüzyıl Alman Viyolonsel Okulunda Besteci Viyolonselciler ve 20. Yüzyıl Viyolonselcilerine Etkileri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Sanat Çalışması Raporu). Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Ankara. Referans 12 Griffiths, P. (2006). New Penguin Dictionary of Music. (First published in 2004). Cornwall: Penguin Referance Library, Penguin Books Ltd. Referans 13 İşgörür, Ü. (1999). Viyolonsel Alanında Barok, Klasik, Empresyonist Evrelerin Temel Üslup Özellikleri ve Çağdaş Yorumlama Modelleri (Yayımlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Referans 14 Kaya, G. E. (2011). Bağlama Metodu. (3. Baskı). İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi Müdürlüğü. Referans 15 Kınık, M. (2011). Türk Halk Müziği Çalgı Topluluklarının Yapılanması ve Bağlama. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 211- 234. Referans 16 Madanoğlu, Y. (2004). Viyolonsel Çalma Tekniğinde Gevşeme Yöntemleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli. Referans 17 Oral, M. (2010). Bağlamada Belli Başlı Yöresel Tavırların İcrasında Bozuk Düzen ile Bağlama Düzeni Arası Transpozisyonda Oluşan Duyum Farklılıkları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Referans 18 Önder, O. (2012). Zeybek Müziklerinin Viyolonsel Eğitiminde Kullanılabilirliği ve Viyolonsel Eğitimine Uyarlanması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa. Referans 19 Önen, E. A. (1993). Viyolonsel Yapımcıları ve Viyolonselin Gelişimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Araştırma Çalışması) Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir. Referans 20 Özbek, M. (2014). Türk Halk Müziği El Kitabı I. (2. Baskı). Ankara: T.C. Başbakanlık Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. Referans 21 Özgen Öztürk, Y. (2009). Türk Makam Müziğinde Viyolonsel: Erken Dönem Kayıtları Üzerine Bir Analiz (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Referans 22 Özgen Öztürk, Y. ve Beşiroğlu, Ş. (2009). Viyolonselin Türk makam müziğine girişi ve Tanburi Cemil Bey. İtü dergisi/b, sosyal bilimler, 6 (1), 31-40.Referans 23 Öztürk, C. (2007). Başlangıç Metodu ve Teorik Bilgiler ile Viyolonsel. (1. Baskı). Hiperlink Yayınları, İstanbul. Referans 24 Pelikoğlu, M. C. (2012). Geleneksel Türk Halk Müziği Eserlerinin Makamsal Açıdan Adlandırılması. (Birinci Baskı). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.Referans 25 Piston, W. (1955). Orchestration. (First Edition). W.W. Norton and Company, New York – London, Printed in the United States of America. Referans 26 Rimsky-Korsakov, N. (2015). Principles of Orchestration with Musical Examples Drawn from His Own Works in Two Volumes Bound as One. (First published in 1964, Edited by Maximillian Steinberg, English Translation by Edward Agate). Dover Publications, Inc., New York. Referans 27 Say, A. (2005). Müzik Ansiklopedisi: Besteciler, Yorumcular, Eserler, Kavramlar – Cilt 3. (1. Baskı). Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları. Referans 28 Sevsay, E. (2015). Orkestrasyon: Çalgılama ve Orkestralama Sanatı. (Çev. Ertuğrul Sevsay). (1. Baskı). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Referans 29 Şaktanlı, S. C. (2015). Çello. (2. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Referans 30 Tutu, B. (2001). Türk Müziğinde Viyolonsel Eğitimi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Referans 31 Yamak Coşkun, S. (2006). Türk Halk Müziğinde Oluşturulan Geleneksel ve Modern Çalgı Topluluklarının Yapısal Analizi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Referans 32 Yüksel, S. (2007). Viyolonselin, Viola da Gambadan Günümüze Kadar Geçirdiği Yapısal Değişiklikler ve Eserler Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Referans 33 Zeren, A. (2014). Müzik Fiziği. (Altıncı Basım), İstanbul: Pan Yayıncılık. Referans 34 Physics of Music-Notes (t.y.). Equal Tempered Scale – Table of Frequencies and Wavelenghts in air içinde. Erişim Adresi (25 Eylül 2018): https://pages.mtu.edu/~suits/notefreqs.html
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 7 Sayı: 4 |
