TCK 282 Bağlamında Yurtdışında İşlenen Suçlardan Elde Edilen Malvarlığı Değerleri: Çifte Suçluluk Kuralı Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 155 - 174, 31.12.2024

Mustafa Akgün

https://doi.org/10.26650/JPLC2024-1537838

Öz

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 282. maddesinin 1 ve 2. fıkralarında konusu “alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerleri” olan iki ayrı suç ihdas edilmiştir. Bu makalede, yurtdışında işlenen fiillerden kaynaklanan malvarlığı değerleriyle alakalı iki ayrı argüman ortaya konmuştur. İlk olarak, yurtdışında işlenen bir fiilden kaynaklanan malvarlığı değerlerinin, çifte suçluluk şartı aranmaksızın, 5237 sayılı Kanun’un 282. maddesinin konusu teşkil edebileceği, bu argümana karşı öne sürülen kanunilik ilkesi ve hukuk güvenliğine dayanan iddia ile Palermo Konvansiyonu’nun 6(2)(c) maddesine dayanan iddianın kabule şayan olmadığı gösterilmiştir. İkinci olarak, bahse konu suçun konusu bağlamındaki öncül suçta çifte suçluluk prensibinin ya hep ya hiç anlayışıyla istisnasız bir şekilde uygulanmasının veya hiçbir durumda uygulanmamasının riskleri açıklanmış ve Birleşik Krallık ve Almanya’da kabul edilmiş olan, Avrupa Birliği düzenlemelerinde de yansıması olan daraltılmış çifte suçluluk kuralının yerindeliği ve bunun için yasal değişikliğe ihtiyaç olduğu ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Karapara aklama, öncül suç, çifte suçluluk

Assets Originating from Crimes Committed Abroad Within the Scope of Article 282 of the TPC: A Comparative Study on the Rule of Dual Criminality

Öz

Article 282, paragraphs 1 and 2, of Turkish Penal Code No. 5237, establish two separate offenses concerning assets originating from a crime that requires a minimum sentence of six months or more imprisonment. This paper presents two separate arguments regarding assets derived from a crime committed abroad. First, it has been shown that assets originating from a crime committed abroad can be subject to Article 282 of Law No. 5237 without requiring the condition of dual criminality and that the counterargument based on the principle of legality and legal certainty, as well as the claim based on Article 6(2)(c) of the Palermo Convention, is not acceptable. Second, the risks of applying the principle of dual criminality in the predicate offense, within the context of the said crime, in all or nothing fashion, either universally or not at all, have been explained, and the appropriateness of the narrowed dual criminality rule, which has been accepted in the United Kingdom and Germany and is also reflected in the European Union regulations, has been demonstrated, as well as the need for legal changes to achieve this.

Anahtar Kelimeler

Money laundering, predicate offense, dual criminality

Kaynakça

• Akgün M., “Human Rights and Money Laundering: A Comparative Analysis of the Suspicious Transaction Reports Regime from a Personal Data Protection Rights Perspective”, PhD Thesis, 2021, Durham University. google scholar
• Bozbayındır A. E., “The Advent of Preventive Criminal Law: An Erosion of the Traditional Criminal Law?” Criminal Law Forum, (29), 2018, 25-62. google scholar
• Calderoni F., “Article 2 - Use of Terms” in A. Schloenhardt et al. (eds.) UN Convention against Transnational Organized Crime: A Commentary (OUP 2023)., google scholar
• Calderoni F., “United Nations Convention against Transnational Organized Crime, Art. 6 Criminalization of the Laundering of Proceeds of Crime” in A. Schoenhardt et al (eds.), UN Convention against Transnational Organized Crime: A Commentary (OUP 2023). google scholar
• Centel N., Zafer H., Çakmut Ö., Kişilere karşı işlenen suçlar, (Beta: 2007). Corboz B, Les infractions en droit suisse, (Berne, Volume II, 2010). google scholar
• CPS, ‘Proceeds Of Crime Act 2002 Part 7 - Money Laundering Offences’, Legal Guidance, Updated 2 April 2024, <https://www.cps.gov.uk/ legal-guidance/proceeds-crime-act-2002-part-7-money-laundering-offences>, Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• Değirmenci O., Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda Suçtan Kaynaklanan Malvarlığı Değerlerini Aklama Suçu (Kara Para Aklama Suçu), (Turhan, 2007). google scholar
• Dülger M. V., Suç gelirlerinin aklanmasına ilişkin suçlar ve yaptırımlar, (Seçkin, 2011). google scholar
• Dursun S., “Türk Ceza Hukukunda Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddelerin Kullanımına Dair Düzenlemelerin Gelişimi: Suç Olmaktan Çıkarma ve Diversiyon (Cezalandırmadan Sapma) Eğilimleri”, Rechtsbruch/Hukuk Köprüsü, 23, (Dezember/Aralık 2022), 69-73. google scholar
• Explanatory Report to the Council of Europe Convention on Laundering, Search, Seizure and Confiscation of the Proceeds from Crime and on the Financing of Terrorism, 16.V.2005, <https://rm.coe.int/CoERMPublicCommonSearchServices/DisplayDCTMContent?documentId= 09000016800d3813> Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• FATF (2012-2023), International Standards on Combating Money Laundering and the Financing of Terrorism & Proliferation, FATF, Paris, France, <www.fatf-gafi.org/en/publications/Fatfrecommendations/Fatf-recommendations.html> Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• FATF (2018), Anti-money laundering and counter-terrorist financing measures - United Kingdom, Fourth Round Mutual Evaluation Report, FATF, Paris <http://www.fatf-gafi.org/publications/mutualevaluations/documents/mer-united-kingdom-2018.html> Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• FATF (2022), Anti-money laundering and counter-terrorist financing measures - France, Fourth Round Mutual Evaluation Report, FATF, Paris <http://www.fatf-gafi.org/publications/mutualevaluations/documents/mer-france-2022.html> Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• FATF (2022), Anti-money laundering and counter-terrorist financing measures -Germany, Fourth Round Mutual Evaluation Report, FATF, Paris <http://www.fatf-gafi.org/publications/mutualevaluations/documents/mer-germany- 2022.html> Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• FATF (2023), Anti-money laundering and counter-terrorist financing measures - Switzerland, 4th Enhanced Follow-up Report, FATF, Paris <https://www.fatf-gafi.org/content/fatf-gafi/en/publications/Mutualevaluations/switzerland-fur-2023.html> Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• Fortson QC R., ‘Money laundering offences under POCA 2002’ in W Blair, R Brent and T Grant (eds), Banks and financial crime - the international law of tainted money (2nd edn, OUP 2017). google scholar
• Garside J., “Is money-laundering scandal at Danske Bank the largest in history?” The Guardian, 21 September 2018, 13 October 2018. google scholar
• Gilligan G. G., ‘Financial crime: a historical perspective’ in B Rider (ed), Research Handbook on International Financial Crime (Edward Elgar Publishing 2015). google scholar
• Hartsch T., “Switzerland”, in M Simpson, N Smith and A Srivastava (eds) International guide to money laundering law and practice (3rd ed, Bloomsbury Professional 2010). google scholar
• Kocasakal Ü., “Karapara Aklama ile Mücadele ve Yeni Türk Ceza Kanununun 282. Maddesinde Düzenlenen Suç Gelirlerinin Aklanması Suçu”, S. Aydın (ed.), Karapara Aklama ve Terörizmin Finansmanı, (Ankara, Adalet: 2008). google scholar
• Kocasakal Ü., Karapara Aklama Suçu, Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi, 2000. google scholar
• Kranacher J., Riley R & Wells J. T., Forensic Accounting and Fraud Examination (Wiley 2011). google scholar
• Law Commission, Anti-money laundering: the SARs regime (Law Com No 236, 2018). google scholar
• Lombardini C., Banques et blanchiment d’argent (3rd ed, Schulthess 2016). google scholar
• McClean D., Transnational Organized Crime (OUP 2007). google scholar
• Muller W. H., ‘Anti-Money Laundering - A short story’ in W H Muller, C H Kalin and J G Goldworth (eds), Anti-money laundering -International law and practice (John Wiley & Sons 2007). google scholar
• Habertürk TV, “Gri listeden çıkış ne sağlayacak? Mehmet Şimşek yanıtladı”, <https://www.youtube.com/watch?v=j7yU4QLDU3I>, Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• Murphy D. P., ‘International developments surrounding the proceeds of crime (money laundering) and terrorist financing act’ in Dirty Money: civil and criminal aspects of money-laundering - Conference Meredith Lectures 2002, Edition Tvon Blais, 2003. google scholar
• Önder A., Şahıslara ve Mala Karşı Cürümler ve Bilişim Alanında Suçlar, (Filiz: 1994). google scholar
• Özbek V. Ö., Doğan K., Bacaksız P., Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, (Seçkin: 2023). google scholar
• Özgenç İ., Suç Örgütleri (Seçkin: 2010). google scholar
• Özgenç İ., Suç Örgütleri (Seçkin: 2017). google scholar
• Pieth M., ‘International standards against money laundering’ in M Pieth and G Aiolfi (eds), A Comparative Guide to Anti-Money Laundering (Edward Elgar 2004). google scholar
• Siems M., Comparative Law (Cambridge University Press: 2014). google scholar
• Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi, 2000, Türkçe çeviri, Adalet Bakanlığı İnsan Hakları Daire Başkanlığı web sayfası, <https://inhak.adalet.gov.tr/Resimler/Dokuman/2312020102044bm_45.pdf Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024>, 20 Ağustos 2024. google scholar
• Stessens G., De nationale en internationale bestrijding van het witwassen - Onderzoek naar een meer effectieve bestrijding van de profijtgerichte criminaliteit (Intersentia 1997). google scholar
• Stessens G., Money Laundering -A new international law enforcement model (Cambridge University Press 2000). google scholar
• Suç Gelirlerinin Aklanması, Araştırılması, El Konulması, Müsaderesi ve Terörizmin Finansmanına ilişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi, 2005, Türkçe çeviri, Hazine ve Maliye Bakanlığı web sayfası, <https://ms.hmb.gov.tr/uploads/sites/12/2021/02/Suc-Gelirlerininin-Aklanmasi. pdf>, Erişim tarihi: 29 Temmuz 2024. google scholar
• Suçtan Kaynaklanan Gelirlerin Aklanması, Araştırılması, Ele Geçirilmesi ve El Konulmasına İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi, 1990. Türkçe çeviri, Türkiye Büyük Millet Meclisi web sayfası, <https://www5.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5191.html>, Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• The Forty Recommendations of the Financial Action Task Force on Money Laundering 1990, <https://www.fatf-gafi.org/content/dam/fatf-gafi/ recommendations/FATF%20Recommendations%201990.pdf > Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• UN, Commentary on the United Nations Convention against Illicit Traffic in Narcotic Drugs and Psychotropic Substances 1988 (United Nations 1988). google scholar
• Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi, 1988, Türkçe çeviri, Adalet Bakanlığı Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü web sayfası, <https://diabgm.adalet.gov.tr/arsiv/adli_yardimlasma/adli_isbirligi_ceza/cz_istinabe_ek/ sozlesmeler/1988%20tarihli%20uyu%C5%9Fturucu%20ve%20psikotrop%20maddelere%20kar%C5%9F%C4%B1%20bm%20s%C3% B6zle%C5%9Fmesi.pdf> Erişim tarihi: 20 Ağustos 2024. google scholar
• Yılmaz S., “Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçu”, Ankara Barosu Dergisi, 2011/2, 69-98. google scholar