Gestasyonel Diyabette Hipoglisemik Etkili Bitkilerin Kullanimi

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 11, 3 - 16, 01.06.2016

Rumeysa Nur Durmuş Elif Şahin Sİnem Bireller

Öz

Gestasyonel
Diabetes Mellitus (GDM), kan glukoz değerlerinin normal seviyenin üstünde
olduğu ancak diyabet tanısı konulamayan, hamilelik sırasında meydana gelen
hiperglisemidir. GDM’un tansını ve tedavisini atlamak gebelikte morbidite ve
mortalite artışına neden olabilmektedir. 
Kan şekeri seviyelerinin iyi kontrolü ile malformasyon oranı ve
perinatal mortalite oranı azalır. GDM tanısı alan gebede uygulanan ilk tedavi;
diyet ve egzersiz olup, yetersiz olduğu durumda insülin tedavisine ihtiyaç
duyulabilmektedir. Halk arasında, diyabetin de dahil olduğu çeşitli
hastalıklara karşı koruyucu ve tedavi edici olarak binlerce yıldır bitkiler
kullanılmaktadır. Derlememizde etnobotanik çalışmalara göre Türkiye’de Diabetes
Mellitus tedavisinde halk arasında en yaygın kullanılan bitkilerin GDM’lu
hastalarda kullanılabilme durumları tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

hipoglisemi, Gestasyonel Diabetes Mellitus, etnobotanik

Kaynakça

• [1]. TAŞPINAR B.; Pregestasyonel ve Gestasyonel Diabetes Mellitusda Takip-Tedavi Protokollerimiz ve Maternal-Perinatal Sonuçları, Uzmanlık Tezi, T.C. Sağlık Bakanlığı Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul 2006. [2]. AKBOĞA S.; Gebeliğin 24-28. Haftalarında Yapılan Oral Glukoz Tolerans Testi Sonuçlarının Değerlendirilmesi, Uzmanlık Tezi, T.C. Sağlık Bakanlığı Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Kliniği, İstanbul 2009. [3]. KARAKURT F. ve ark.; Gestasyonel Diabetes Mellitus Tanı ve Tedavisi, Yeni Tıp Dergisi, 26: 134-138 (2009). [4]. T.C. Sağlık Bakanlığı, Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Ankara, 816, Ekim 2014. [5]. SEVİNDİK A. ve ark.; Gestasyonel Diyabetli Hastalarda İnsülin Tedavisi Gereksinimi ile İlişkili Faktörler, Yeni Tıp Dergisi, 30: 233-237 (2013). [6]. ARITULUK ZC. & EZER N.; Halk Arasında Diyabete Karşı Kullanılan Bitkiler (Türkiye)-II, Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 32(2): 179-208 (2012). [7]. ÇIKLADİLMEZ Ş.; Diyabet Tedavisinde Kullanılan Bitkiler ve Bitkisel Ürünler, Yüksek Lisans, Erciyes Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, Kayseri 2013. [8]. FAYDAOĞLU E. & SÜRÜCÜOĞLU MS.; Geçmişten Günümüze Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Kullanılması ve Ekonomik Önemi, Kastamonu Üni. Orman Fakültesi Dergisi, 11 (1): 52 – 67 (2011). [9]. SARI A. ve ark.; Ege ve Güney Marmara Bölgelerinde Halk İlacı Olarak Kullanılan Bitkiler, ANADOLU, J. of AARI, 20 (2): 1-21 (2010). [10]. ŞAHİN YİĞİT S.; Gaziantep İli Aktarlarında Satılan Bitkiler ve Etnobotanik Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Bölümü, Haziran 2014. [11]. KAVAL İ.; Geçitli (Hakkari) ve Çevresinin Etnobotanik Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Van 2011. [12]. KARAKURT E.; Kelkit (Gümüşhane) İlçesinin Etnobotanik Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Erzincan 2014. [13]. SAVRAN A. ve ark.; Gemerek (SİVAS) ve Çevresindeki Bazı Bitkilerin Yerel Adları ve Etnobotanik Özellikleri, Afyon Kocatepe Üniversitesi FEN BİLİMLERİ DERGİSİ, 8(1):313-321. [14]. GÜNEŞ F. & ÖZHATAY N.; An ethnobotanical study from Kars (Eastern) Turkey, Biological Diversity and Conservation, 4(1): 30-4 (2011). [15]. BAKIR SADE Y.; Kahta (Adıyaman) Merkezi ve Narince köyünün Etnobotanik Açıdan Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Şanlıurfa 2014. [16]. SAĞIROĞLU M. ve ark.; An ethnobotanical survey from Hayrat (Trabzon) and Kalkandere (Rize/Turkey), Biological Diversity and Conservation, 5(1): 31-43 (2012). [17]. SARAÇ DU.; Rize İli Etnobotanik Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Ens. Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Trabzon 2013. [18]. ALPASLAN Z.; Ergan Dağı (Erzincan)’nın Etnobotanik Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi, Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Erzincan 2012. [19]. EZER N. & MUMCU ARISAN Ö.; Folk Medicines in Merzifon (Amasya, Turkey), Turk J Bot, 30: 223-230 (2006). [20]. EZER N. & AVCI K.; Çerkeş (Çankırı) Yöresinde Kullanılan Halk İlaçları, Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 24(2): 67-80 (2004). [21]. POLAT R. ve ark.; Investigations of ethnobotanical aspect of wild plants sold in Bingöl (Turkey) local markets, Biological Diversity and Conservation, 5(3): 155-161 (2012). [22]. AKYOL Y.& ALTAN Y.; Ethnobotanical studies in the Maldan Village (Province Manisa, Turkey), Marmara Pharmaceutical Journal, 17: 21-25 (2013). [23]. ELÇİ B. & ERİK S.; Güdül (Ankara) ve Çevresinin Etnobotanik Özellikleri, Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Dergisi, 26(2): 57-64 (2006). [24]. SARI A. ve ark.; Ege ve Güney Marmara Bölgelerinde Halk İlacı Olarak Kullanılan Bitkiler, ANADOLU, J. of AARI, 20 (2): 1-21 (2010). [25]. KAVAL İ.; Geçitli (Hakkari) ve Çevresinin Etnobotanik Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Van 2011. [26]. DAĞ M. ve ark.; Postpartum hepatotoxicity due to herbal medicine Teucrium polium, Annals of Saudi Medicine, 34(6): 541-543 (2014). [27]. DEMİR T. ve ark.; Antioxidant and Cytotoxic Activity of Physalis peruviana, Medicinal Plant Research, 4(3): 30-34 (2014). [28]. Ethnomedicinal botany of the Apatani in the Eastern Himalayan region of India; http://ethnobiomed.biomedcentral.com/articles/10.1186/1746-4269-1-11 [29]. ARAS E.; Rubus sanctus Schreber Bitkisi Üzerinde Yapılan Fitokimyasal ve Biyolojik Aktivite Çalışmaları, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmakognozi Anabilim Dalı, Ankara 2014. [30]. YİĞİT D. ve ark.; Ceviz (Juglans Regia L.)’in Antimikrobiyal Aktivitesi, Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Dergisi, 39(1-2): 7-11 (2009). [31]. ERTÜRK İ.; Berberis crataegina Dc. (Karamuk) üzerinde araştırmalar, Yüksek Lisans, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara 1994. [32].Barberry; http://www.whcshreveport.com/womenshealthinformation/Education.aspx?chunkiid=104391 [33]. HUSSAIN L. ve ark.; Hepatoprotective Effects of Malva sylvestris L. Against Paracetamol-induced Hepatotoxicity, Turkish Journal of Biology, 38: 396-402 (2014). [34]. ASLAN S.; Tedavide Kullanılan Bitkiler “FFD Monografları”, Nobel Tıp Kitabevi, Ed: Ömür Demirezer ve ark. (2007). [35]. ERNST E.; Herbal medicinal products during pregnancy: are they safe?, BJOG: an International Journal of Obstetrics and Gynaecology, 109: 227–235 (2002). [36]. İNCE M.; Diyabet Hastalarının Beslenmesinde Besin Destek Öğesi Olarak Kullanılan Bitki ve Baharatlar, Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Eylül 2010. [37]. TANKER M. & TANKER N.; Farmakognozi, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları, 1: (1991). [38]. KEMPER KJ.; Dandelion( Taraxacum officinalis), Yüksek Lisans Tezi, 1999. [39]. DAMLACI T.; Laurocerasus officinalis Roem. Bitkisi Üzerinde Yapılan Biyolojik Aktivite Çalışmaları, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmakognozi Anabilim Dalı, Ankara 2009. [40]. BENLİ M. & YİĞİT N.; Ülkemizde Yaygın Kullanımı Olan Kekik (Thymus vulgaris) Bitkisinin Antimikrobiyal Aktivitesi, Orlab On-Line Mikrobiyoloji Dergisi, 3(8): 1-8 (2005). [41]. ALTUNBAŞ M. & TÜREL İ.; Petroselinum crispum (Maydanoz) Tohumu Uçucu Yağ Özütünün Letal Doz Düzeyleri ve Antienflamatuvar Aktivitesinin Deney Hayvanları Üzerinde Araştırılması, Y.Y.U. Veteriner Fakultesi Dergisi, 20 (1): 21 – 25 (2009). [42]. KORKMAZ M & KARAKURT E.; Kelkit (Gümüşhane) Aktarlarında Satılan Tıbbi Bitkiler, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 18(3): 60-80 (2014). [43]. Sağlık Bakanlığı Tıbbi Bitki Listesi; http://www.titck.gov.tr/DisplayDynamicModule.aspx?mId=1noktNpqyfA= [44]. DÜLGER B. ve ark.; Artemisia absinthium L. (Pelin)’un Antimikrobiyal Aktivitesi, Tr. J. of Biology, 23: 377–384 (1999). [45]. ÜNVER A.; Sumak (Rhus coriaria L.) Meyvelerinden Oleorezin Üretimi Üzerine Araştırma, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya 2006. [46]. TOSUN A. & ÖZKAL N.; Helianthus Türlerinin Kimyasal İçeriği ve Biyolojik Etkileri, Ankara Ecz. Fak. Dergisi, 29(2): 49-74 (2000). [47]. IRMAK D.; Kimyon (Cuminum cyminum ) ve Karabaş Kekiği (Thymbra spicata) Bitki Uçucu Yağlarının İnsan Lenfosit Hücrelerinde Mikronükleus Üzerine Etkilerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Kars 2014. [48]. Sağlık Bakanlığı Tıbbi Bitki Listesi; http://www.titck.gov.tr/DisplayDynamicModule.aspx?mId=1noktNpqyfA= [49]. TRAŞ B. ve ark.; Bitkisel Ürünlerle İlgili Sağlık Sorunları, Bilim ve Teknik Dergisi, 534; 48-53 (2012).