SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİNİN ERİŞİ, KALICILIĞA VE TUTUMA ETKİSİ

Yıl 2008, Cilt: 5 Sayı: 2, 79 - 100, 26.03.2012

Adnan Altun Serap Emir

Öz

Bu araştırma, tek yönlü iletişimin egemen olduğu öğretmen
merkezli, genellikle anlatım yönteminin kullanıldığı geleneksel öğretim ve
problem çözme yöntemlerinin öğrencilerin erişi düzeyine, kalıcılığa ve
derse karşı tutuma etkisini saptamak amacıyla tasarlanmıştır. Kontrollü
öntest - sontest modeli, araştırma desenini oluşturmaktadır. Araştırma
Bolu ili, Kültür İlköğretim Okulu, 6. Sınıfta öğrenim gören 73 öğrenci ile
yürütülmüştür. Araştırmada "Türkiye Tarihi" ünitesi, deney grubunda
Problem Çözme Yöntemi ile işlenirken, kontrol grubunda ise geleneksel
öğretim yapılmıştır. Her iki gruba uygulanan başarı ön-son test "t" testi
analizi sonuçlarına göre, Sosyal Bilgiler dersinde Problem Çözme Yöntemi
ile öğretim yapılan grubun toplam erişi ve kalıcılık ile geleneksel öğretimin
yapıldığı grubun toplam erişi ve kalıcılık ortalama puanları arasında deney
grubunun lehine anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırmada
ayrıca, Problem Çözme Yönteminin Sosyal Bilgiler dersine karşı tutumları
artırdığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Problem Çözme Yöntemi, Keşfetme Süreci, Sosyal Bilgiler

Kaynakça

• Altun, A. (2004). Sosya l Bilgiler Dersind e Proble m Çözm e Yöntemini n Öğrencileri n Erişi, Kalıcılık v e Derse Karş ı Tutumların a Etkisi . Yayınlanmamı ş Yükse k Lisans Tezi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ata, B. (1998). Tari h Öğretimin e Bilimse l proble m Çözm e Yöntemini n Uygulanmasın a Yöneli k Bir Model . Yayınlanmamı ş Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Baysal, Z. N. (2003). İlköğreti m Sosya l Bilgile r Dersind e Öğretme n Tutumlarını n Problem e Dayalı Öğrenmey e Etkisi . Yayınlanmamı ş Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bingham, A. (1971). Çocuklard a Proble m Çözm e Yeteneklerini n Geliştirilmes i (Çev.: A. Ferhan Oğuzkan). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Brown, B. L. (1998). Usin g Problem-Solvin g Approache s in Vocationa l Education . The Ohio State University, Columbus.(ED 418 325)
• Büyükkaragöz, S. ve C. Çivi (1996). Gene l Öğreti m Metotları . İstanbul: Öz Eğitim Yayınları.
• Chowphakhow, S. (1999). Effect o f Problem-Solvin g Teachin g Metho d in Peopl e an d Environmen t Cours e (SOC 053) o n Mathayo m Susk a 3 Students ' Environmenta l Proble m Awarenes s at Maethapattanasuks a School , Lampang Province. http://www.grad.cmu.ac.th/abstract/1999/edu/abstract/edu990195.h t m i , 29.03.2004.
• Çiftçi, S. (2001). Sosya l Bilgile r Öğretimind e Proble m Çözmey e Dayalı Öğrenm e Metodunu n Uygulanmasın a Yöneli k Bir Değerlendirme . Yayınlanmamı ş Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Emir, S. (2001). Sosya l Bilgile r Öğretimind e Yaratıc ı Düşünmeni n Erişiy e v e Kalıcılığa Etkisi. Yayınlanmamı ş Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ishida, J . and A. Sanji (2002). Ca n poo r student s identif y th e goo d feature s o f a demonstrate d proble m solvin g metho d an d us e it t o solv e a generalizatio n problem ? Yokoham a National University, Japan (ED 476 098)
• Kalaycı, N. (2001). Sosya l Bilgilerd e Proble m Çözm e ve Uygulamalar. Ankara: Gaz i Kitabevi.
• Kaptan, F., F. Aslan ve S. Atmaca . (2002). Problem Çözme Yönteminin Kalıcılığa ve Öğrencilerin Erişi Düzeyine Etkisine Yönelik Deneysel bir Çalışma. 5. Uluslararas ı Fen Bilimleri ve Matemati k Eğitim i Kongresi , ODT Ü http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/ b kitabi/PDF/Fen/ Poster/t49d.pdf , 24.10.2003.
• Kaptan, S. (1998). Bilimse l Araştırm a Teknikleri . Ankara: Tekışık We b Ofset.
• Karakaş, M. (1998). İlköğreti m 3. Sınıf Hayat Bilgis i Dersind e Proble m Çözm e Yöntemini n Öğrencileri n Der s Başarısın a Etkisi . Yayınlanmamı ş Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Köken, N. (2002). Problem Çözm e Yönteminin Sosyal Bilgiler Dersinde Kullanılışı. Ankara: Yaşadıkç a Eğiti m Dergis i 74-75, s. 27-32.
• Marcus, M. (2003). Tea m Problem-Solvin g Strategies . Tech Directions.
• Saban, A. (2002). Öğrenm e ve Öğretm e Süreci . Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Schuncke, T.D. and Rose, G.M . Problem Solving; The Link Between Social Studies and Mathematic. Clearin g House , 1997.
• Senemoğlu, N. (1997). Gelişi m Öğrenm e ve Öğretim . Ankara: Spot Matbaası.
• Sönmez , Veysel (1998). Sosya l Bilgile r Öğretim i v e Öğretme n Kılavuzu . Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ünal, Sevil. (1999). Aktif Öğrenme, Öğrenmey i Öğrenme k ve Probleme Dayalı Öğrenme. İstanbul: M.Ü. Atatür k Eğiti m Fakültes i Eğiti m Bilimleri Dergisi . Sayı 11 , s. 373-378.