SİBER ZORBALIK ÖLÇEĞİ'NİN İLK PSİKOMETRİK BULGULARI

Yıl 2012, Cilt: 9 Sayı: 1, 101 - 114, 27.07.2012

Osman Arıcak Hüseyin Kınay Taşkın Tanrıkulu

Öz

Bu çalışmanın amacı, ergenlerin siber zorbalık davranışlarını ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirmek ve geliştirilen ölçeğin psikometrik özelliklerini ortaya koymaktır. Bu amaçla, İstanbul ilinde bir ilköğretim okulu ve farklı ortaöğretim kurumlarında öğrenim görmekte olan yaşları 11 ile 18 arasında değişen 515 (247 erkek, 268 kız) öğrenciye araştırmacılar tarafından geliştirilen 24 maddelik Siber Zorbalık Ölçeği uygulanmıştır. Ölçeğin, kapsam geçerliliği bu konuda çalışan üç uzman tarafından incelenmiştir. Yapı geçerliliği açımlayıcı faktör analizi ile incelenmiş olup, ölçeğin tek faktörlü bir yapı gösterdiği görülmüştür. Ölçeğin iç tutarlılık güvenirlik katsayısı, Cronbach alfa analizi ile test edilmiş ve test-tekrar test uygulaması ile de ölçeğin zaman içindeki tutarlılığı incelenmiştir. Elde edilen veriler, Siber Zorbalık Ölçeği'nin ilk psikometrik bulgularının geçerli ve güvenilir olduğu yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Siber Zorbalık, Ergenler, Açımlayıcı Faktör Analizi

Kaynakça

• Teşekkür Bu araştırmanın verilerini SPSS'e girmek suretiyle çalışmamıza katkıda bulunan Fatih Üniversitesi Psikoloji Bölümü öğrencileri Ebru POLAT, Fadime Ç A D I R C I , Dürdane ENİÇ v e Serpil Ö Z B A K I R ' a teşekkürü bir borç biliriz Arıcak, O. T. (2009). Psychiatric Symptomatology as a Predictor of
• Cyberbullying A m o n g University Students, Eurasian Journal of Educational Research, 34, 167-184. Arıcak, O.T. (2011). Siber zorbalık: gençlerimizi bekleyen yeni tehlike. Kariyer Penceresi, 2(6), 10-12.
• Attewell, P., Suazo-Garcia, B. v e Battle, J.(2003). Computers and young children: Social benefit or social problem? Social Forces, 82(1), 277-296.
• Ayas, T. v e Horzum, M. B. (2010). Sanal Zorba / Kurban Ölçek Geliştirme
• Çalışması, A k a d e m i k Bakış Dergisi, 19, 1-17. Azevedo, R. (2005). C o m p u t e r environments as metacognitive tools for enhancing learning. Educational Psychologist, 40(4), 1 9 3 - 1 9 7 .
• B u r n a m , B. ve Kafai, Y.B. (2001). Ethics and the computer: children's development of moral reasoning about computer and internet use. Journal of Educational
• Computing Research, 25(2), 111-127. Büyüköztürk, Ş.(2002). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara:
• P e g e m A Yayıncılık. Dahl, J. (2005). C o m p u t e r ethics 1 0 1 . Distance Education Report, 9(16), 3-8.
• Gökler, R. (2009). Okullarda Akran Zorbalığı. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 511-537.
• Kowalski, R.M. v e Limber, S.P. (2007). Electronic bullying a m o n g middle school students. Journal of Adolescent Health, 41(Supply), S 2 2 - S 3 0 .
• Li, Q . (2007). N e w bottle but old w i n e : A research of cyberbullying in schools.
• Computers in H u m a n Behavior, 23(4), 1 7 7 7 - 1 7 9 1 . Li, Q . (2008). A cross-cultural comparison of adolescents' experience related to cyberbullying, Educational Research, 50(3), 223-234.
• Olweus, D. (1999). S w e d e n . In P. K. Smith, Y. Morita, J . Junger-Tas, D. Olweus, R.
• Catalano & P. Slee (Eds.), T h e nature of school bullying: A cross national perspective (p. 7-27). London and N e w York: Routledge. Pemberton, J.R., Borrego, J . v e Cohen, L.M. (2006). Using interactive computer technology to enhance learning. Teaching of Psychology, 33(2),145-147.
• Smith, P.K., Mahdavi, J., Carvalho, M., Fisher, S., Russell, S. v e Tippett, N.(2008). Cyberbullying: its nature and impact in secondary school pupils. Journal of Child Psychology and Psychiatry 49(4), 376-385.
• T o p ç u , Ç. v e Erdur-Baker, Ö. (2010), T h e Revised Cyber Bullying Inventory
• (CBI): Validity and reliability. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, 664. Ybarra, M.L. v e Mitchell, K. (2005). Exposure to internet pornography a m o n g children and adolescents: A national survey. Cyberpsychology & Behavior, 8(5), 473-486. EK-I