MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI YABANCI DİL OLARAK İNGİLİZCE DERS KİTAPLARINDA STRATEJİ ÖĞRETİMİ

Yıl 2012, Cilt: 9 Sayı: 2, 1 - 16, 22.01.2013

Tuncer Can

Öz

Hızla değişen günümüzün dünyasında eğitim ve yabancı dil eğitimi kavramlarının yeni anlamlar kazanması kaçınılmazdır. Yaşam boyu öğrenme yaklaşımı, eğitime bütüncül bir dünya görüşü, çeşitliliğe saygı, özerklik ve öz farkındalığı destekleme, öğrenme stratejilerinin kullanımını özendirme, bunların yardımıyla birden çok yabancı dil öğrenmeye doğru rehberlik etme, bu bağlamda eğitim uygulamalarını değerlen­dirme gibi yeni görüşler getirerek yeni açılımlar sağlayabilir. Yabancı dil eğitimi bireylere kendi varlıklarını diğer varlıklarla karşılaştırma olanağını vermektedir, bu da daha fazla hoşgörü ve saygıyı beraberinde getirmektedir; bu şekilde yeni bir dünyanın ortaya çıkmasını mümkün kılabilir. Bu çalışma, yaşam boyu sürecek bir yabancı dil öğretimi bağlamında yabancı dil öğrenme stratejilerinin Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kullanılan yabancı dil olarak İngilizce ders kitaplarında nasıl ve ne ölçüde kullanıldığını örneklemeyi amaçlamaktadır. Bu makale çerçevesinde alanda kabul gören yabancı dil öğrenme strateji sınıflandırmalarından yararlanılarak bir çerçeve oluşturulmuştur. Bu çerçeve ile Milli Eğitim Bakanlığı okullarında yaygınca kullanılan dördüncü sınıftan onuncu sınıfa kadar olan yedi kitap seçilmiş ve incelen­miştir. İnceleme sonucunda en çok bilişsel stratejilerin kullanıldığı etkinliklerin en az da üstbilişsel stratejilerin kullanıldığı etkinliklerin kullanıldığı bulgulamıştır. Bu sonuçlar çerçevesinde sözü edilen kitaplarla eğitim gören öğrencilerin yaşam boyu sürecek bir yabancı dil öğrenimine hazır olup olmadıkları, özellikle de stratejilerin kitaplarda örtük olarak verilmesi, vurgulanmaması ve kullanılan stratejilerin de çeşitlilik arz etmemesi bağlamında tartışmalı hale gelmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dil Öğretimi, Stratejiler, Strateji Öğretimi, Yabancı Dil Kitapları

Kaynakça

• Algan, N. (2006). “Üniversite Hazırlık Ögrencilerinin yabancı dil ögrenim stratejilerini kullanımı ve ögretim görevlilerinin ögrencilerinin dil ögrenim stratejilerini kullanımı üzerine farkındalıgı”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Anderson, N. J. (2008). “Metacognition and Good Language Learners” in (ed) Griffiths, C. Lessons from Good Language Learners, Cambridge University Press, NY, USA ss. 99 – 109
• Benson, P. & Goa, X. (2008). “Individual Variation and Language Leaning Strategies” in (Eds) Hurd, S. & Lewis, T. Language Learning Strategies in Independent Settings, Multilingual Matters, Bristol, UK, ss. 25-40.
• Chamot, A.U. (2004). “Issues in Language Learning Strategy Research and Teaching”, Electronic Journal of Foreign Language Teaching 2004, Vol. 1, No. 1, pp. 14-26 Centre for Language Studies National University of Singapore
• Chamot, A.U. (2008). “Strategy Instruction and Good Language Learners” in (ed) Grif- fiths, C. Lessons from Good Language Learners, Cambridge University Press, NY, USA ss. 266 – 282.
• Cohen, A. D. (1998). Strategies in learning and using a second language, New York: Ad- dison Wesley Longman.
• Cohen, A. D. (2008). “Speaking Strategies for Independent Learning: a Focus on Prag- matic Performance” in (Eds) Hurd, S. & T. Lewis, Language Learning Strategies in Independent Settings, Multilingual Matters, Bristol, UK, ss. 119 – 140.
• Dörnyei, Z. (2001). Motivational strategies in the language classroom. Cambridge: Camb- ridge University Press.
• Dörnyei, Z. (2005). The psychology of the language learner: Individual differences in second language acquisition. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Ellis, R. (1994). The Study of Second Language Acquisition, Oxford: Oxford University Press
• Gascoigne, C. (2008). “Independent Second Language Reading as an Interdependent Process” in (Eds) Hurd, S. & Lewis, T. Language Learning Strategies in Independent Settings, Multilingual Matters, Bristol, UK, ss. 67-83.
• Griffiths, C. (2008). Lessons from Good Language Learners, Cambridge University Press, NY, USA
• Harris, K. R., Santangelo, T. & S. Graham, (2010). “Metacognition and Strategies Ins- truction in Writing” in (Eds.) Walters, H.S. & W. Schneider, Metacognition, Strategy Use, and Instruction, The Guilford Press, NY, USA. 2010 ss. 226 – 257.
• Hismanoğlu, M. (2000). “Language Learning Strategies in Foreign Language Learning and Teaching”. The Internet TESL Journal. Vol.VI, Issue: 8, August 2000 (Çevrimiçi) http://www.aitech.ac.jp/~iteslj/Articles/Hismanoglu-Strategies.html, 14 Haziran 2010
• Hurd, S. (2008). “Affect and Strategy Use in Independent Language Learning.” in (Eds) Hurd, S. & T. Lewis, Language Learning Strategies in Independent Settings, Multilin- gual Matters, Bristol, UK, ss. 159 – 178.
• Murphy, L. (2008). “Integrating Strategy Instruction into Learning Materials” in (Eds) Hurd, S. & T. Lewis, Language Learning Strategies in Independent Settings, Multilingual Matters, Bristol, UK, ss. 303 – 320.
• O’Malley, J.M., & A.U. Chamot, (1990). Learning Strategies in Second Language Acqu- isition, Cambridge: Cambridge University Press
• Oxford, R. L. (1990). Language Learning Strategies: What Every Teacher Should Know, Heinle & Heinle Publishers, Boston, MA, USA:
• Rubin, J. (1987). “Learner strategies: Theoretical assumptions, research history and typo- logy.” In A. Wenden & J. Rubin (Eds.), Learner Strategies and Language Learning. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. ss. 15-29
• Vandergrift, L. (2008). “Learning Strategies for Listening Comprehension” in (Eds) Hurd, S. & T. Lewis, Language Learning Strategies in Independent Settings, Multilingual Matters, Bristol, UK, ss. 84 – 102.
• Waters, H. S. & T. W. Kunnmann (2010). “Metacognition and Strategy Discovery in Early Childhood” in (Eds.) Walters, H.S. & W. Schneider, Metacognition, Strategy Use, and Instruction, The Guilford Press, NY, USA. 2010 ss. 3-23
• Wenden, A. (1987). “Learner strategies: Conceptual Background and Utility’. In A. Wen- den & J. Rubin (Eds.), Learner Strategies and Language Learning. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. ss. 3-13
• White, C. (2008). “Language Learning Strategies in Independent Language Learning: An Overview”, in (Eds) Hurd, S. & T. Lewis, Language Learning Strategies in Independent Settings, Multilingual Matters, Bristol, UK, ss. 3-24.