‘Popüler doğa bilimi' konusunda neredeyse tüm dünyada baskın mecra haline gelen BBC'nin Planet Earth serisi, prodüksiyon maliyeti ve ulaştığı seyirci rakamıyla en ‘pahalı' ve en ‘popüler' belgeseller arasında yer almaktadır. BBC'nin kamusal yayıncılığı ve bir tür olarak belgesel filmin kamusal kimliği ile ‘popülerlik' kavramının sorunlu bir ilişkisi vardır. İzleyiciyi eleştirel bir sonuca götürmeyi amaçlayan belgeselin, bilgilendirerek düşünmeye sevk eden ve bellek oluşturan özelligi ön plandadır. Oysa televizyon, belgeseli popülerleştirmek için üst ideolojisi olan ‘eğlence' ile sarmalar. ‘Eğlendirirken bilgilendirme ya da eğitme' (‘infotainment'- ‘edutainment') popüler televizyon belgesellerinin ana teması olarak sunulmaktadır. Son yıllarda izleyici ilgisini giderek artırmayı başaran popüler doğa belgesellerinde ‘bilgi' ve ‘eğlencenin' nasıl harmanlandığı sorusu, bu çalismanin ana konusunu oluşturmaktadır. İçeriği niteliksel olarak incelenen Planet Earth serisinin anlatım özellikleri eleştirel bir okumaya tabi tutularak analiz edilmeye çalisilmistir. Bu analiz çerçevesinde Planet Earth serisinde sıradan insanlara ‘bilimsel otorite' anlatımıyla düşünceden koparılmış birbiriyle bağlantısız bilgi yığınlarının sunulduğu görülmüştür. Düşünceyi işletemeyecek kadar yoğun ve birbiriyle kopuk bilgilerin neden olacağı zihin fesadı, televizyon ideolojisine bulanmış ‘manzara hazzı' ile giderilmeye çalisilmistir. Doğa hakkında hipnotize eden görsellikle bezenmiş âlim-i mutlak anlatım, insanın doğayı evcilleştirme çabasi ve bunun sonuçları üzerine düşünmeyi engellemektedir.
Anahtar Sözcükler: Doğa Belgeseli, Televizyon, Bilgi, Eğlence.
Abstract: Presentation of Nature in Popular Documentaries: An Analysis of BBC Planet Earth
The BBC‘s Planet earth series, which has been a dominant source of popular natural history all over the world, is one of the most expensive and popular documentaries with its high production costs and ratings. However, there is a problematic relation between the public service mission of the BBC and the characteristics of the documentary with the concept of “popularity”. Encouraging the audience to think by informing and creating collective memory are the foregrounded features of the documentary which also aims to provide the audience with a critical conclusion. But, in order to popularize documentaries, television mixes entertainment with the supra-ideology of television. The main theme of popular television documentaries is presented as to inform or educate through entertainment. The question ‘how this mixture of /combination of information and entertainment in popular nature documentaries has caught the audience's attention in recent years' is the main subject of this paper. The content of Planet Earth has been analyzed according to its qualitative narrative features in order to make a critical study. During this analysis it has been seen that through the use of scientific authoritative explanations to ordinary people, masses of unrelated and irrelevant information has been served up to the audiences of Planet Earth. The mind chaos which is caused by such a flood of unrelated and irrelevant information is compensated with ‘scenery pleasure' that bedaubs with television ideology .Omniscient narration bedecked with visual hypnosis blocks the thinking of ability to consider the human endeavor on the taming of nature and its results.
Key Words: Nature Documentary, Television, Information, Entertainment.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 19 Ağustos 2011 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2011 Sayı: 40 - İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi |