DOKTORLARA YÖNELİK İZLENİM VE TUTUM OLUŞUMUNUN; YAZILI BASINDA DOKTORLARA YÖNELİK OLUŞTURULAN SÖYLEM BAĞLAMINDA İRDELENMESİ

Yıl 2011, Sayı: 40 - İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi, 101 - 122, 19.08.2011

Yunus Söylet , Seda Çakar Mengü

Öz

Doktorlar, hastalar ve potansiyel hastalar arasındaki davranışsal eğilimlerin ve imaj algılamalarının ölçümlenmesini amaçlayan bu çalışmanın ilk bölümünde, İstanbul Üniversitesi bünyesindeki Hastanelere yönelik bir anket araştırması gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise yazılı basında doktorların kişisel, mesleki niteliklerine, hastanelerin özellik ve işlevlerine, ayrıca doktor – hasta ilişkilerine yönelik kurgulanan söylem incelenerek, söylemin biliş ve tutum üzerindeki etkisi tartışılmıştır. Bu bağlamda, hastaların doktorlar ile olan ilişkilerini algılama biçimlerini ve bu algılamaya neden olan faktörleri saptamak üzere İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Cerrahpaşa Tıp Fakülteleri'nde mevcut ve potansiyel hasta konumundaki tesadüfi yöntemle seçilen 300 kişiye anket uygulanmıştır, sonuçlar SPSS programı ile değerlendirilmiştir. Anket soruları daha önce belirlenen bir grup hastaya yöneltilmiş, alınan yanıtlar doğrultusunda asıl anket için sorular yeniden biçimlendirilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise, yazılı basında doktorların kişisel, mesleki niteliklerine, hastanelerin özellik ve işlevlerine, ayrıca doktor – hasta ilişkilerine yönelik kurgulanan söylem, Grunig'in ilişki inşaası için gerekirliğini savunduğu kriterler olarak güven, yeterlilik, bütünlük, sorumluluk, memnuniyet, yararlılık, kalite, yenilikçilik, çözüm odaklılık, etik, yönetişim, kararlılık, üretkenlik, profesyonellik, uzlaşım ve kişisel konum bağlamında incelenerek, söylemin biliş ve tutum üzerindeki etkisi tartışılmıştır. İkinci çalışma olarak söylem analizinin birinci çalışmayla bağlantısı şudur: İlk çalışmada doktorlara yönelik algı oluşumunu etkileyen unsurlardan birinin de medya olduğu belirlenmiştir. Dolayısıyla, varsayımımız şudur: 1)Yazılı basındaki haber söylemi doktorlara karşı önyargı ya da olumsuz bir imaj oluşmasına yol açmaktadır. Bu amaçla, en yüksek tiraja sahip ilk üç gazete olan Zaman, Posta ve Hürriyet'te  15 Mayıs-15 Haziran 2010 tarihlerinde yayınlanan haberler bu doğrultuda incelenmiştir.

Anahtar Sözcükler: Hasta İlişkisi, İlişki İnşaası, Davranış Eğilimi

 

Abstract: Analysing The Behavioral Tendencies And İmage Perceptions Of Doctors İn Context With The Structured Discourse İn Print Media

In the first part of this study aiming to evaluate the behavioral tendencies and image perceptions between patients and potential patients, a questionnaire was implemented in the hospitals affiliated to Istanbul University. Meanwhile, in the second part, through the analysis the structured discourse in print media pertaining to personal and professional attributes of doctors, the aspects and functions of hospitals as well as the relations between doctors and patients, the impact of discourse over cognition and attitude have been analysed. Thus, in order to determine the way patients and potential patients perceive their relations with doctors, a questionnaire was given to a corpus of randomly selected 300 current and potential patients in Istanbul University Faculty of Medicine and Cerrahpaşa Faculty of Medicine. The findings have been evaluated with SPSS programme. The preliminary form of the questionnaire was first implemented to a group of pre-determined patients and the questions were improved for the main questionnaire in accordance with the replies. In the second part of the study, which is also the second step of the analysis, the discourse structured with regard to personal and professional attributes of doctors, the aspects and functions of hospitals as well as the relations between doctors and patients have been analysed through the criteria, the necessity of which was argued by Grunig for building relations, namely confidence, sufficiency, cohesion, responsibility, gratification, effectiveness, quality, innovation, being solution-oriented, ethics, governance, decisiveness, productivity, professionalism, compromise and personal position. The relation of discourse analysis as the second study with the first study can be explained in such a way that in the first study, media is depicted as one of the factors affecting the perception formation towards doctors. Hence, the effect of discourse over cognition and attitude has been discussed. Consequently, our hypothesis has been formed around such a question: Does the news discourse in print media help create biases and negative images about doctors or support their profession by bringing their achievements to the foreground? With this view in mind, the issues of three newspapers having the highest circulation rate, Zaman, Posta and Hürriyet, printed between May 15 and June 15, 2010 have been analysed.

Key Words: Patient Relationship, Relationship Building, Behavioral Intentions

Anahtar Kelimeler

-