Basın, dünya tarihinin çeşitli dönemlerinde öncelikle iktisadi, sosyal ve siyasi hayatı etkileyen, kimi zaman da yönlendiren güç kaynaklarından biri olmuştur. 19.yüzyılda Osmanlı yayın dünyasına da ilk kez giren gazeteler de, kamuyu çeşitli konularda yönlendirme görevini taşımıştır. Türk basın tarihinde bir resmi gazete olarak ‘ilk' olma özelliğini taşıyan Takvim-i Vekayi, 1831 yılında yayın dünyasına girmiş ve üslendiği haber göreviyle birlikte Batılılaşma süreci içindeki Osmanlı İmparatorluğunda topluma çağdaş yaşam, görüş ve düşünceler açısından yeni bakış açıları kazandırma yolunda da önemli katkıları olmuştur. Araştırmamızda; Takvim-i Vekayi'nin Sultan II. Mahmud (1808-1839) ve Abdülmecid döneminde (1839-1861) yayınlanan sayıları, Tasvir-i Hümayun ya da Padişah Portresi'nin armağan edilişi ile bir tablo olarak askeri ve resmi kurumlarda yeralışı , gösterimi açısından incelenmiştir. Çalışmamızın ana temasını oluşturan Sultan II. Mahmud 'un portresine ilişkin haberler, bugün müze koleksiyonlarında yer alan dönemi içinde yaşama, kullanıma geçirilmiş ilgili sanat objelerinden örnekler verilerek haber-sanat objesi ilişkisi kurulmuştur. Gazete, saptanan veriler ışığında Türk Resminin gelişim süreci ve Batı tarzı resim ile insan figürünün kabullenilmesindeki dönüşüm noktalarının belirlenmesindeki belge özelliği ve toplumu yönlendiriciliği açısından değerlendirilmiştir.Takvim-i Vekayi nin resmi bir kaynak olarak Sanat Tarihi'nin yazılmasında ve farklı disiplinlerde yapılacak çok yönlü araştırmalar için öncelikli bir yerinin olduğu sonucuna varılmıştır.
Anahtar sözcükler: Takvim-i Vekayi, II. Mahmud portresi, resmi gazete.
Abstract: News Relating to a Sultan's Portrait inthe First Official Newspaper of the Turkish Press the Takvim-i Vekayi
In the various periods of world history the press has been one of the sources of power that has impacted and sometimes shaped the world economics, social and politics. Newspapers as Turkish language has entered the 19th century Ottoman press world for the first time also had the duty of guiding public opinion on various topics. Takvim-i Vekayi as the ‘first' official newspaper in the Turkish pres started life in 1831 an was made an important contribution to Ottoman public in terms of inculcating new points of view in the fields of contemporary lifestyles, views and thought. In our research the back issues of Takvim-i Vekayi during the Sultan Mahmud II(1808-1839) and Abdülmecid (1839-1861) were examined from the standpoint of the awarding of Tasvir-i Hümayun (Sultan's Portrait) as an award for services rendered, and use as an official portrait in military and official institutions. The newspaper was evaluated from the perspective of documenting and influencing the public in initiating the breakthought on, the devolopment of Turkish painting and the acceptance of western style painting and the human figure.
Key words :Takvim-i Vekayi, , portrait of Mahmud II, official newspaper.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 7 Aralık 2011 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2007 Sayı: 29 - İletişim Fakültesi Hakemli Dergisi |