Danıştay Kararlarında Okullarda Meydana Gelen Zararlar Nedeniyle İdarenin Kusursuz Sorumluluğunda Genişleme

Yıl 2020, Sayı: 19, 47 - 77, 31.12.2020

Ali Hamza Şahin

Öz

İdarenin mali sorumluluğu öncelikle ve asli olarak kusurlu, ikincil olarak kusursuz sorumluluğa dayanmaktadır. Kusursuz sorumluluk, kamu külfetleri karşısında eşitlik ilkesi ve risk ilkesi olmak üzere çoğunlukla iki ana ilke kapsamında incelenmektedir. Ancak Danıştay’ın okul alanlarında meydana gelen zararlar için kusursuz sorumluluğa dayanarak son yıllarda vermiş olduğu bazı kararları klasik kusursuz sorumluluk ilkelerine uymamaktadır. Bu kararlarda gösterilen gerek kusursuz sorumluluk dayanağı gerekse koşulları yerleşik kusursuz sorumluluk ilkelerine göre farklılıklar içermektedir. Biz bu çalışmada, önce Danıştay’ın bu kararlarının dökümünü yaparak dayandığı kusursuz sorumluluk şartlarını ortaya koymaya çalıştık. Ardından yeni sayılabilecek bu içtihadın farklı bir kusursuz sorumluluk türü mü sayılacağı, yoksa nasıl bir başlık altında kusursuz sorumluluk ilkelerine eklenebileceği sorularına cevap bulmaya uğraştık.

Anahtar Kelimeler

İdarenin Mali Sorumluluğu, Kusursuz Sorumluluk, Okulda Meydana Gelen Zararlar

The Extension of Faultless Liability of Administration in Decisions of the Council of State at School Areas Where Damage Occured

Öz

As it is known, the pecuniary liability of the administration is firstly based on fault and secondly without fault. The faultless liability of administration is mostly divided into two main sections: the principle of risk and the principle of equal apportionment of public burdens. However, in recent years, there have been some decisions of the Council of State about faultless liability of administration at school areas which are different from classical faultless liability principles. In these decisions, conditions and the main reasons of the faultless liability differed from settled conditions of the faultless liabilitiy of administration. In this study, firstly, we want to show these decisions of the Council of State and find out the conditions of faultless liability. Then we try to find an answer about this case law whether it is similar to faultless liability like other principles of faultless liability or if it is a new sort of faultless liability of administration.

Anahtar Kelimeler

The Pecuniary Liability of Administration, The Faultless Liability, Damages Occured at School Area

Kaynakça

• Akgül A, İdarenin Sağlık Hizmetlerinden Doğan Tazmin Sorumluluğu ve Danıştay’ın Yeni Yaklaşımı’ (2016) XX(1) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 269-302.
• Akyılmaz B, ‘Sosyal Risk ve Uygulama Alanı’ (2004) IX(1-2) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 185-211.
• Akyılmaz B, Sezginer M ve Kaya C, Türk İdare Hukuku (7. Baskı, Seçkin Yayınları 2016).
• Atay EE, Odabaşı H ve Gökcan HT, Teori ve Yargı Kararları Işığında İdarenin Sorumluluğu ve Tazminat Davaları (Seçkin Yayınları 2003).
• Avcı M, ‘Sağlık Hizmetlerinde İdarenin Mali Sorumluluğu’ (2012) (1) Ankara Barosu Dergisi, 107-140.
• Azrak AÜ, ‘İdarenin Toplumsal Muhatara (Sosyal Risk) Kuramı’na göre Kusursuz Sorumluluğu’ in Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler III. Sempozyumu (12-13 Mayıs 1979 1980).
• Balta TB, İdare Hukukuna Giriş (1970).
• Başpınar R, ‘Tam Yargı Davaları’ in Yüzyıl Boyunca Danıştay (1986).
• Bereket Baş Z, ‘Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Sonucu Ortaya Çıkan Zararlardan Dolayı İdarenin Sorumluluğu’ in Danıştay ve İdari Yargı Günü 135.Yıl Sempozyumu (Danıştay Matbaası 2004).
• Berk K, ‘Deprem ve İdarenin Sorumluluğu’ (1999) 73(7-8-9) İstanbul Barosu Dergisi.
• Çağlayan R, ‘Risk İlkesi Gereğince İdarenin Kusursuz Sorumluluğu Bağlamında Sosyal Risk İlkesi’ in Sorumluk ve Tazminat Hukuku Sempozyumu-2009, 452 <http://webftp.gazi.edu.tr/ hukuk/sorumluluk/s_22.pdf> Erişim Tarihi 23.02.2019.
• Çağlayan R, Tarihsel, Teorik ve Pratik Yönleriyle İdarenin Kusursuz Sorumluluğu (Adil Yayınevi 2007).
• Çağlayan R, İdari Yargılama Hukuku (9. Baskı, Seçkin Yayıncılık 2017).
• Delcros X and Delcros B, Fransa ve İngiltere’de İdarenin Sorumluluğu (Çev. Turgut Candan, Başbakanlık Basımevi, Danıştay Yayınları, No.39 1984).
• Duez P, Mukavele Dışında Amme Kudretinin Mes’uliyeti (Çev. İbrahim Senil, Güney Matbaacılık ve Gazetecilik 1950).
• Duran L, Türkiye İdaresinin Sorumluluğu - Sorumluluğun Temeli ve Sebepleri- Sorumluluğa Yol Açan Olgular (TODAİE Yayınları, No.138 1974).
• Eroğlu Durkal M, ‘İdarenin Sorumluluğunun Ortaya Çıkışı ve Temeli’ (2019) XXIII(1) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 159-189.
• Esin Y, Danıştay’da Açılacak Tazminat Davaları, İkinci Kitap: Esas, İdarenin Hukuki Sorumluluğu (1973).
• Gözler K, İdare Hukuku Cilt II (İkinci Baskı, Ekin Kitabevi 2009).
• Gözübüyük Ş ve Tan T, İdare Hukuku Cilt I Genel Esaslar (Güncelleştirilmiş 9. Baskı, Turhan Kitabevi 2013).
• Günday M, İdare Hukuku (10. Baskı, İmaj Yayıncılık 2013).
• Güran S, ‘Hekimin Faaliyetlerinden Devletin Sorumluluğu’ (1982) (46-47) Danıştay Dergisi, 16-22.
• Güran S, ‘İdarenin ve Ajanının Sorumluluğunun Belirlenmesine İlişkin Düşünceler’ (1979) 9(34- 35) Danıştay Dergisi, 58-65.
• Huber ER ve Ansay T, ‘Modern Endüstri Toplumunda Hukuk Devleti ve Sosyal Devlet’ (1970) 27(3) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 27-51.
• Işıklar C, ‘Danıştay Kararlarında İdarenin Kusursuz Sorumluluğunu Kaldıran ve Azaltan Haller’ (2019) 4(1) Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 115-158.
• Kaplan G, ‘İdarenin Sağlık Kamu Hizmetinin Yürütülmesinden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluğu Alanında Yeni Gelişmeler’ (2004) (19) Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Dergisi (Kitap:1), 173-199.
• Kutlu M, ‘Deprem ve İdarenin Sorumluluğu’ (1999) (34) AİD, 15-27.
• Kurt SL, ‘Çocuk Haklarına ilişkin Temel Uluslararası Belgeler ve Türkiye Uygulaması’ (2016) 16(36) Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 99-127.
• Ozansoy C, ‘Tarihsel ve Kuramsal Açıdan İdarenin Kusurdan Doğan Sorumluluğu’ (Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü 1989).
• Özay İ, Günışığında Yönetim (3. Tıpkı Baskı, Filiz Kitabevi 2017). Özbudun E, Türk Anayasa Hukuku (17. Basım, Yetkin Yayınları 2017).
• Özgüldür S, Tam Yargı Davaları (Yetkin Yayınları 1996). Sarıca R, ‘Hizmet Kusuru ve Karakterleri’ (1949) XV(4) İÜHFM, 858-895.
• Yaşar HN, ‘İdarenin Hukuki Sorumluluğu Üzerine Düşünceler’ (2008) LXVI(1) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 201-220.
• Yayla A, İdarenin Kusursuz Sorumluluğu (On İki Levha Yayıncılık 2015).
• Yayla Y, ‘İdarenin Sorumluluğu ve Mücbir Sebep’ in Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler III. Sempozyumu (Fakülteler Matbaası 1980).
• Yücesan AS, ‘İdarenin Sorumluluğunun Koşulu Olarak Ağır Hizmet Kusuru’ (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü 2009).
• Zeybek AC, ‘Yargı İçtihatlarının Hukuk Kaynağı Olarak Değeri ve Yeri’ (1988) 18(68-69) Danıştay Dergisi, 46-109.