DEĞERLENDİRME MERKEZİ UYGULAMALARININ TÜRKİYE'DEKİ ORGANİZASYONLARDA KULLANIMINA İLİŞKİN BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2012, Cilt: 23 Sayı: 72, 8 - 24, 13.08.2012

Atilla Yelboğa

Öz

Değerlendirme merkezi uygulamaları çeşitli ülkelerde oldukça gözde olan bir insan
kaynakları yönetimi faaliyetidir. Bu yöntem ile her yıl binlerce çalışanın değerlendirildiği
bilinmektedir. Bu araştırmada değerlendirme merkezi uygulamalarının Türkiye'deki
organizasyonlardaki durumu incelenmeye çalışılmıştır. Özellikle değerlendirme merkezi
standartları el kitabından ve Avrupa - Kuzey Amerika ülkelerinde yapılan araştırmalardan
yararlanılarak bir soru formu geliştirilerek, Türkiye'de farklı sektörlerde faaliyet gösteren
47 organizasyondan veri toplanmıştır. Araştırma verileri organizasyonların insan
kaynakları yöneticilerinden elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlar; değerlendirme
merkezinin genel özellikleri, iş analizi ve değerlendirme boyutları, alıştırma özellikleri,
diğer personel seçim araçları ve bilgisayar kullanımı, değerlendirici özellikleri, adaylara
sağlanan bilgi türleri ve karar alma özellikleri bakımdan incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seçme, Değerlendirme, Değerlendirme Merkezi, İnsan Kaynakları

Kaynakça

• ARTHUR, W. Jr., DAY, E.A., MCNELLY, T L . & EDENS, P.S., 2003,"A Meta-Analysis Of The Criterion-Related Validity Of Assessment Center Dimensions'", Personnel Psychology, 56, 125-154.
• Arthur, W. Jr., Woehr, D.J, & MALDEGEN, R., 2000, "Convergent And Discriminant Validity Of Assessment Center Dimentions: A Conceptual And Empirical Re-Examination Of The Assessment Center Construct-Related Validity Paradox", Journal of Management, 26(4), 813-835.
• BOWLER, M.C. & WOEHR, D.J., 2006, "A Meta-Analitic Evaluation Of The Impact Of Dimension And Exercise Factors On Assessment Center Ratings", Journal of Applied Psychology, 91, 1114-1124.
• DERELİ, B., 2009, İnsan Kaynakları Yönetiminde Değerlendirme Merkezi. İstanbul: Beta.
• DİLCHERT, S., & ONES, D. S., 2009, 'Assessment Center Dimensions: Individual Differences Correlates And Meta-Analytic Incremental Validity", International Journal of Selection and Assessment, 17, 254-270.
• GAUGLER, B.B., ROSENTHAL, D.B., THORNTON, G.C.III, & BENTSON, B., 1987, 'Meta- Analysis Of Assessment Center Validity", Journal of Applied Psychology, 72, 493-511.
• HUNT, S.T., 2007, Hiring Success. The Art And Science Of Staffing Assessment And Employee Selection. San Francisco: Pfeiffer.
• KRAUSE, D.E. & GEBERT, D., 2003, LA Comparison Of Assessment Center Practices İn
• OrganizAtions İn German-Speaking Regions Anf The United States", International
• Journal of Selection and Assessment, 11, 297-312.
• KRAUSE, D.E. & THORNTON, G. C. I I I . , 2009, "A cross-cultural look assessment center practices: Survey results from Western Europe and North America", Applied Psychology: An International Review, 58(4), 557-585.
• KUDİSCH, J.D., AVIS, J.M., THIBODEAUX,H, & FALLON, J.D., 2001, "A Survey Of Assessment Center Practices In Organizations Worldwide: Maximizing Innovation Or Business As Usual?" Paper presented at the 16th annual conference of the Society for Industrial and Organizational Psychology, San Diego, CA.
• LANCE, C.E., 2008, "Why Assessment Centers Do Not Work The Way They Are Supposed To", Industrial and Organizational Psychology, 1, 84-97.
• LIEVENS, F., 2002, "Trying To Understand The Difference Pieces Of The Construct Validity Puzzle Of Assessment Centers: An Examination Of Assessor And Assessee Effects", Journal of Applied Psychology, 87, 675-686.
• LIEVENS, F., 2007, "Research On Selection In An International Context: Current Status And Future Directions", In M.M.HARRIS (Ed ), Handbook Of Research In International Human Resource Management (pp. 107-123). Hilsdale, NJ: Lawrence Erlbaum's Organizations and Management Series.
• LIEVENS, F., CHASTEEN, C. S., DAY, E. A., & CHRISTIANSEN, N . D., 2006, "Large-Scale Investigation Of The Role Of Trait Activation Theory For Understanding Assessment Center Convergent And Discriminant Validity", Journal of Applied Psychology, 91, 247ı 258.
• LIEVENS, F., DİLCHERT, S., & ONES, D.S., 2009, "The Importance Of Exercise And Dimension Factors In Assessment Centers: Simultaneous Examinations Of Construct- Related And Criterion-Related Validity", Human Performance, 22 , 375-390.
• LIE VEN S, R, & THORNTON, G. C. I l l , 2005, "Assessment Centers: Recent Developments İn Practice And Research", In A. EVERS, O. SMÍT-VO SKUIJL, & N . ANDERSON (Eds.) Handbook of Selection (pp. 243-264). Blackwell Publishing.
• LIE VEN S, F., TETT, R.P., & SCHLEICHER, D.J., 2009, "Assessment Centers At The Crossroads: Toward A Reconceptualization Of Assessment Center Exercises", In J.J. MARTOCCHIO & H. LIAO (Eds.), Research in Personnel and Human Resources Management (pp.99-152). Bingley: JAI Press.
• LIE VEN S, F., & V A N KEER, E., 2005, "Assessment Centers İn Belgium: The Results Of A Study On Their Validity And Fairness'", Psychologie du Travail et des Organisations, 11, 25-33.
• LOWRY, P.E., 1997, "The Assessment Center Process: New Directions", Journal of Social Behavior & Personality, 12, 53-62.
• INTERNATIONAL TASK FORCE ON ASSESSMENT CENTER GUIDELINES., 2000, "Guidelines And Ethical Considerations For Assessment Center Operations", Public Personnel Management, 28, 315-331.
• ONES, D. S., & VISWESVARAN, C , 2004, "Personnel Selection", In C. Spielberger (Ed.), Encyclopedia Of Applied Psychology (Vol. 3, pp. 35-43). San Diego, CA: Academic Press.
• SAGIE, A., & MAGNEZY, R., 1997, "Assessor Type, Number Of Distinguishable Categories, And Assessment Center Construct Validity", Journal of Occupational and Organizational Psychology, 67, 401-410.
• SPYCHALSKI, A C , QUIÑONES, M.A., GAUGLER, B.B., & POHLEY, K., 1997, "A Survey Of Assessment Center Practices In Organizations In The United States", Personnel Psychology, 50, 71-90.
• SÖZER, S., 2004, An Evaluation Of Current Human Resource Management Practices In The Turkish Private Sector, Unpublised Master Thesis, Ankara: Middle East Technical University.
• TAŞ, A., 2007, Türk Yönetim Tarzı (Örgütlenme, Sahiplik, İnsan Kaynakları Ve Stratejik Yönetim Boyutlarıyla). Yayınlanmamış Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi.
• TELMAN, N., & TÜRETGEN, Í. Ö., 2004, Eleman Seçimi. İstanbul: Epsilon.
• Thornton, G.C.III, & BYHAM/W C., 1982, Assessment Centers And Managerial Performance. NewYork: Academic Press.
• THORNTON, G.C.III, & MUELLER-HAN S ON,R., 2004, Developing Organizational Simulations: A Guide For Practioners And Students. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• THORNTON, G.C.III, & RUPP, D R . , 2006, Assessment Centers İn Human Resource Management: Strategies For Prediction, Diagnosis, And Development. Mahway, NJ: Erlbaum.
• YELBOGA, A., 2010, "Personel Seçme Sürecinde Kullanılan Araçlar Ve Özellikleri", A. YELBOGA (Ed.) içinde, Yönetimde İnsan Kaynakları Çalışmaları (ss.229-254). Ankara: Turhan Kitabevi. 24