Comparative Analysis of the Effect of Tax Policy on the BIST 100 and Participation 30 Index

Yıl 2024, , 87 - 97, 16.02.2024

Server Demirci , Musa Onur Beskisiz

https://doi.org/10.26650/JEPR1328992

Öz

Tax policy is one of the most powerful policy options in finance. The effect of tax on asset value can be explained by the concepts of tax capitalization and tax depreciation. The first concept is that the tax increase reduces the price of the relevant asset; The second concept expresses that the tax decrease increases the price of the related asset.

For many reasons, stock markets are not able to attract all investments. One of these reasons, the sensitivity to the field of activity of the company to be invested, constitutes the starting point of our study. We think that investors with sensitivity to their field of activity may invest in order to gain dividends rather than capital gains, and therefore they may react to possible changes in the tax levied on dividend distribution. In order to test this argument, in our study, we comparatively examined the effects of the tax regulation dated December 22, 2021 on the share prices of companies included in the Borsa Istanbul 100 and Participation 30 index. We have reached the conclusion that the tax deduction, which is the subject of the review, did not cause a significant change in the stock prices in the BIST 100 index. On the other hand, we found that the same tax change caused a significant change in the stock price of the companies included in the Participation 30 index. In addition, our results showed that the Participation 30 index hasn’t a semi-strong form of market efficiency.

Jel Code: E62, G12, G14

Anahtar Kelimeler

Participation 30 index, stock price, tax policy, tax capitalization, case study

Vergi Politikasının BIST 100 ve Katılım 30 Endeksine Etkisinin Karşılaştırmalı Analizi

Öz

Vergi politikası, maliyenin en güçlü politika seçeneklerinden biridir. Vergi politikası, devlete gelir sağlamanın yanı sıra tüketime, tasarrufa, yatırıma, ihracata ve ithalata yön vermek, adil bir gelir dağılımını sağlamak gibi birçok amaçla kullanılır. Vergi politikası ile hedeflenmese bile menkul ve gayrimenkul birçok varlığın fiyatı etkilenebilir. Verginin varlık değeri üzerindeki etkisi, verginin kapitalizasyonu ve verginin amortismanı kavramları ile açıklanabilir.

Birçok nedenle borsalar, yatırımların tamamını çekememektedir. Bu nedenlerinden biri olan yatırım yapılacak şirketin faaliyet konusuna duyulan hassasiyet çalışmamızın hareket noktasını oluşturmaktadır. Bu durumu ortadan kaldırmak için İstanbul Borsası bünyesinde 25.11.2021 tarihinden itibaren eşanlı fiyatlardan hesaplanan katılım endeksleri oluşturulmuştur.

Faaliyet konusu hassasiyeti olan yatırımcıların, sermaye kazancından ziyade kâr payı elde etmek amacıyla yatırım yapabileceklerini dolayısıyla da kâr payı dağıtımı üzerinden alınan vergide olabilecek değişikliklere tepki verebileceklerini düşünmekteyiz. Bu savı test etmek için çalışmamızda 22 Aralık 2021 tarihli kâr payı dağıtımlarındaki vergi kesintisi indiriminin etkilerini inceledik. Olay çalışması yöntemini kullandığımız çalışmamızda; bağımsız değişken olarak vergi oranı değişikliğini, bağımlı değişken olarak hisse senedi fiyat değişikliklerini aldık. Bu düzenlemenin Borsa İstanbul 100 ve Katılım 30 endeksine dâhil şirketlerin hisse fiyatları üzerindeki etkilerini karşılaştırmalı olarak inceledik. İnceleme konusu vergi indiriminin Borsa İstanbul 100 endeksinde yer alan firmaların hisse senedi fiyatlarında anlamlı bir değişikliğe neden olmadığı sonucuna ulaştık. Diğer taraftan aynı vergi değişikliğinin Katılım 30 endeksinde yer alan firmaların hisse senedi fiyatında anlamlı değişikliğe neden olduğu bulgusuna ulaştık. Başka bir ifadeyle beklentilerimiz doğrultusunda vergi indirimi, Katılım 30 endeksindeki firmaların hisse fiyatlarını arttırmıştır; endekste kapitalizasyon etkisi yaratmıştır. Ayrıca ulaştığımız sonuçlar, Katılım 30 endeksinin yarı güçlü formda etkin olmadığını göstermiştir.

Jel Sınıflaması: E62, G12, G14

Anahtar Kelimeler

Katılım 30 endeksi, hisse senedi fiyatı, vergi politikası, verginin kapitalizasyonu, olay çalışması

Kaynakça

• Amoako-Adu, B., Rashid M. & Stebbins M. (1992). Capital gains tax and equity values: empirical test of stock price reaction to the ıntroduction and reduction of capital gains tax exemption. Journal of Banking and Finance, 16(2), 275-287. google scholar
• Amoako-Adu, B., Rashid M. & Stebbins M. (1992). Capital gains tax and equity values: empirical test of stock price reaction to the ıntroduction and reduction of capital gains tax exemption. Journal of Banking and Finance, 16(2), 275-287. google scholar
• Amromin, G., Harrison P. & Sharpe, S. (2008). How did the 2003 dividend tax cut affect stock prices? Financial Management, 37(4), 625-646. google scholar
• Auerbach, A. J. & Hassett, K. A. (2005). The 2003 dividend tax cuts and the value of the firm: an event study. NBER Working Paper. No:11449. https://www.nber.org/system/files/working_papers/w11449/w11449.pdf. google scholar
• Ayers, B. C., Cloyd C. B. & Robinson, J. R. (2002). The effect of shareholder-level dividend taxes on stock prices: evidence from the revenue reconciliation act of 1993. The Accounting Review, 77(4), 933-947. google scholar
• Blandon, J. G., Blasco, M. M. & Bosch J. A. (2011). Ex-dividend day returns when dividend and capital gains are taxed at the same rate. Czech Journal of Economics and Finance, 61(2), 140-152. google scholar
• Chetty, R., Rosenberg, J. & Saez, E. (2005). The effects of taxes on market responses to dividend announcements and payments: what can we learn from the 2003 dividend tax cut? NBER Working Paper, No:11452. https://www.nber.org/system/files/working_papers/w11452/w11452.pdf. google scholar
• Corrado C. J. & Zivney, T. L. (1992). The specification and power of the sign test in event study hypothesis tests using daily stock returns. The Journal Of Financial And Quantitative Analysis, 27(3), 465-478. google scholar
• Cutler, D. M. (1988). Tax reform and the stock market: an asset price approach. American Economic Review, 78(5), 1107-1117. google scholar
• Derin Güre, P. & Kütük, S. (2016). Türkiye’de kurumlar vergisi değişikliğinin hisse senedi fiyatları üzerine kısa dönemli etkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(1), 303-322. google scholar
• Dhaliwal, D., Krull L. & Zhen Li O. (2007). Did the 2003 tax act reduce the cost of equity capital? Journal of Accounting and Economics, 43(1), 121-150. google scholar
• Downs, T. & Hendershott, P. H. (1987). Tax policy and stock prices. National Tax Journal, 40(2), 183-190. google scholar
• Eckbo (Ed.), B. E. (2007). Handbook of Corporate Finance: Empirical Corporate Finance. Amsterdam. google scholar
• Eryiğit, M. (2007). Stock market reaction to developments in Turkish-European union relations. Ekonomik Yaklaşım, 18(63), 55-68. google scholar
• Gordon, R. H. & Lee, Y. (1999). Do taxes affect corporate debt policy? evidence from us corporate tax return data, NBER Working Paper, No:7433. https://www.nber.org/papers/w7433. google scholar
• Imboden, C. (2018). Do stock prices respond to changes in Corporate income tax rates? University of Oregon Department of Economics. google scholar
• https://ntanet.org/wpcontent/uploads/2019/03/Session1237_Paper1665_FullPaper_1.pdf%20in%20corporate.pdf. google scholar
• Kandır, S. Y. & Yakar, S. (2012). Kurumlar vergisi oranındaki değişikliğin hisse senedi getirileri üzerindeki etkisinin incelenmesi. Maliye Dergisi, (163), 170-186. google scholar
• Kütük, S. (2014). Impacts of the corporate ıncome tax change on asset prices in Turkey. (Yüksek Lisans Tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Okulu, Ankara. google scholar
• Koçyiğit, M. & Kılıç, A. (2008). Leasing sektöründe kdv oranı değişikliğinin İmkb’de işlem gören leasing şirketlerinin hisse senedi getirisine etkisi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (40), 165-174. google scholar
• Mackinlay, A. C. (1997). Event studies in economics and finance. Journal of Economic Literature, 35(1), 13-39. google scholar
• Mazgit, İ. (2013). Endeks kapsamında olmanın hisse senedi getirilerine etkisi: Bist temettü 25 endeksi üzerine bir uygulama. Sosyo Ekonomi Dergisi, 20(20), 226-264. google scholar
• Sialm C. (2005). Tax changes and asset pricing: time-series evidence, NBER Working Paper, No:11756. https://www.nber.org/papers/w11756. google scholar
• Yalçın, C. (2010). The effects of taxaion of financial ınstruments on stock returns traded in İstanbul Stock Exchange: evidence from ise-30 index. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. google scholar
• Yıldırım, H. H., Yazgan, K. F. & Sakarya, Ş. (2019, Nisan). Vergi oranlarındaki indirimin sektör endeksleri üzerindeki etkisi: Bist’de bir araştırma. New Economic Trends and Business Opportunities Konferansı, Bursa. google scholar
• Yılmaz, C. (2021). Filiz girişim (startup) yatırımlarının hisse senedi değerlerine etkisinin olay çalışması ile analizi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul. google scholar
• Yılmaz, Y. (2018). Hisse senedi getirileri üzerinde beklenmedik olaylar ve politik seçimlerin etkilerinin araştırılması: Bist’te bir uygulama. (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. google scholar