Relationship between External Debt and Economic Growth: An Econometric Analysis of the Turkish Economy

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 2, 334 - 354, 13.08.2024

Yağmur Yavuz , Mehmetsıddık Polat

https://doi.org/10.26650/JEPR1429732

Öz

The phenomenon of economic growth being a leading indicator of economic progress in developing countries has long been accepted by economists and policymakers. In contrast to advanced economies, in developing economies, the pursuit of growth based on limited savings and capital accumulation often requires overcoming challenges through the utilisation of external resources, leading countries in this group, including Turkey, to resort to foreign borrowing. The contribution of external debt to economic growth after acquisition varies depending on the countries’ existing domestic resources and the areas in which the borrowed funds are utilised. Similarly, population growth and openness to foreign trade are key economic sources for many developing countries with limited productive resources. In this study, the external debt-economic growth relationship is discussed using economic variables based on the 1973-2021 period for the Turkish economy. Traditional unit root tests, namely the Augmented Dickey-Fuller Unit Root Test and the Phillips-Perron Unit Root Test, are employed in the analysis. This study also investigates the stationarity of variables using the Narayan and Popp (2010) Unit Root Test, which considers structural breaks, and the non-linear Fourier Kruse Unit Root Test developed by Güriş (2019), where structural breaks are modelled using Fourier functions. Furthermore, the long-term relationships between variables is examined using the ARDL Bound Test. The results indicate that external debt and population growth rate have a statistically significant and negative impact on economic growth, whereas the effect of openness to foreign trade on economic growth is statistically significant and positive.

Anahtar Kelimeler

External debt, Economic growth, Trade openness, Unit root test, ARDL

Dış Borç-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz

Öz

Ekonomik büyüme olgusunun gelişmekte olan ülkelerin iktisadi ilerlemelerinde en öncü göstergelerden biri olması hem iktisatçılar hem de politika yapıcılar tarafından uzun süredir kabul gören bir yaklaşımdır. Gelişmiş ülke ekonomilerinin aksine gelişmekte olan ekonomilerde, sınırlı tasarruf ve sermaye birikimine dayalı gerçekleştirilen büyümenin dış kaynakların kullanımıyla aşılma çabası, Türkiye’nin de içinde bulunduğu bu gruptaki ülkeleri dış borç alımına yönlendirir. Dış borcun alındıktan sonra ekonomik büyümeye olan katkısı ise, ülkelerin mevcut iç kaynakları ve alınan borcun hangi alanlarda kullanıldığına göre farklılıklar göstermektedir. Benzer şekilde nüfus büyüme olgusu ile dış ticarete açıklık da, verimli kaynakları sınırlı olan çoğu gelişmekte olan ülke için ekonomik büyümenin ana kaynaklarındandır. Bu çalışmada dış borç-ekonomik büyüme ilişkisi, Türkiye ekonomisi için 1973-2021 dönemi baz alınarak ekonomik değişkenler aracılığıyla ele alınmıştır. Analizde geleneksel birim kök testleri olarak değerlendirilen, Genişletilmiş Dickey-Fuller Birim Kök Testi ve Phillips-Perron Birim Kök Testi kullanılmıştır. Yapısal kırılmayı dikkate alan Narayan ve Popp (2010) Birim Kök Testi ve Güriş (2019) çalışmasında geliştirilen, yapısal kırılmaların Fourier fonksiyonları ile modellendiği doğrusal olmayan Fourier Kruse Birim Kök Testi ile değişkenlerin durağan yapı sergileyip sergilemedikleri sınanmıştır. Çalışmanın devamında, değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki ARDL Sınır Testi ile incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, dış borçların ve nüfus büyüme oranının ekonomik büyümeyi istatistiksel olarak anlamlı ve negatif yönde etkilediğini gösterirken, dış ticarete açıklığın ekonomik büyüme üzerindeki etkisinin istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Dış borç, Ekonomik büyüme, Ticarete açıklık, Birim kök testi, ARDL

Kaynakça

• Ağır, H. (2016). Türkiye’de Dış Borçlanma Ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Nedensellik Analizleri. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16(32), 214-231. google scholar
• Aloulou, R., Kalai, M., & Helali, K. (2023). The Symmetric And Asymmetric Impacts Of External Debt On Economic google scholar
• Growth In Tunisia: Evidence From Linear And Nonlinear ARDL Models. SN Business & Economics, 3(7), 112. google scholar
• Arslanhan, D., & Çondur, F. (2022). Türkiye’de Dış Borç ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 92-102. google scholar
• Başçı Nur, H., & Erataş, F. (2013). Dış Borç Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: “Yükselen Piyasa Ekonomileri” Örneği. M.U. Iktisadi Ve Idari Bilimler Dergisi, 35(2), 207-207. google scholar
• Becker, R., Enders, W.,& Lee, J. (2006). A Stationarity Test in the Presence ofan Unknown Number of Smooth Breaks. Journal of Time Series Analysis, 27(3), 381-409. google scholar
• Çelik, S., & Başkonuş Direkci, T. (2013). Türkiye’de 2001 Krizi Öncesi Ve Sonrası Dönemler İçin Dış Borç Ekonomik Büyüme İlişkisi (1991-2010). Electronic Turkish Studies, 8(3), 111-135. google scholar
• Çeştepe, H., Tay Bayramoğlu, A., & Sümer, E. (2021). Dış Borçlanma, İktisadi Büyüme, Cari Açık Ve Finansal Gelişme İlişkisi: Türkiye Örneği. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 60, 419-445. google scholar
• Çevik, N. K., & Cural, M. (2013). İç Borçlanma, Dış Borçlanma Ve Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik İlişkisi: 1989-2012 Dönemi Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, 165, 115-139. google scholar
• Çil Yavuz, N. (2014). Finansal Ekonometri. 3.bs., İstanbul, Der Yayınları. google scholar
• Çöğürcü, İ., & Çoban, O. (2011). Dış borç ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği (1980-2009). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2011(2), 133-149. google scholar
• Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1979). Distribution Of The Estimators For Autoregressive Time Series With A Unit Root. Journal of the American statistical association, 74(366a), 427-431. google scholar
• Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica: journal of the Econometric Society, 1057-1072. google scholar
• Getinet, B., & Ersumo, F. (2020). The Impact Of Public External Debt On Economic Growth In Ethiopia: The Ardl Approach To Co-Integration. Journal Of Economics And Sustainable Development, 11(11), 25-39. google scholar
• Gregory Mankiw, N. (2010). Makroekonomi. (Çev. Ed. Çolak, Ö., F). Ankara, Elif Yayınevi. google scholar
• Gülcemal, T. (2021). Dış Borç Kullanımı Ve Ekonomik Büyüme: Türkiye İçin Ekonometrik Bir Analiz. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(Özel Sayı), 194-212. google scholar
• Gürdal, T., & Yavuz, H. (2015). Türkiye’de Dış Borçlanma-Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1990-2013 Dönemi. Maliye Dergisi, 168, 154-169. google scholar
• Güriş, B. (2019). A New Nonlinear Unit Root Test With Fourier Function. Communications In Statistics - Simulation And Computation, 48(10), 3056-3062. google scholar
• Hall, A. (1994). Testing for a Unit Root in Time Series with Pretest Data-Based Model Selection. Journal of Business & Economic Statistics, 12(4), 461. google scholar
• Hotunluoğlu, H., & Yavuzer, M. T. (2020). Dış Borç ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye (2000:Q1-2019:Q3). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(5), 3930-3950. google scholar
• Kadiroğlu, A. (2023). Türkiye’de Dış Borcu Etkileyen Ekonomik Faktörler: Ardl Sınır Testi Yaklaşımı (1994-2020). Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(3), 786-799. google scholar
• Karakurt, B., Şentürk, S. H., & Şahingöz, B. (2020). Türkiye’de Savunma Harcamaları, Silah İthalatı Ve Dış Borçlar Arasındaki İlişkinin Analizi: Ardl Sınır Testi Yaklaşımı. International Journal Of Public Finance, 5(2), 273-294. google scholar
• Kasidi, F., & Said, A. M. (2013). Impact Of External Debt On Economic Growth: A Case Study Of Tanzania. Advances In Management And Applied Economics, 3(4), 59. google scholar
• Kharusi, S. A., & Ada, M. S. (2018). External Debt and Economic Growth: The Case of Emerging Economy. Journal of Economic Integration, 33(1), 1141-1157. google scholar
• Khemais, Z., Mohamed, M., & Nesrine, D. (2016). External Debt & Economic Growth: Case of Tunisia. International Journal of Economics and Finance, 8(6), 129. https://doi.org/10.5539/ijef.v8n6p129 google scholar
• Krugman, P. (1988). Financing Vs. Forgiving A Debt Overhang. Journal Of Development Economics, 29(3), 253-268. google scholar
• Kruse, R. (2011). A New Unit Root Test Against Estar Based On A Class Of Modified Statistics. Statistical Papers, 52(1), 71-85. google scholar
• Kutlu, S., & Yurttagüler, İ. M. (2016). Türkiye’de Dış Borç Ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: 1998-2014 Dönemi İçin Bir Nedensellik Analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 38(1), 229-248. google scholar
• Malik, S., Hayat, M. K., & Hayat, M. U. (2010). External Debt And Economic Growth: Empirical Evidence from Pakistan. 44. google scholar
• Mosley, Paul., Hudson, J., & Horell, S. (1987). Aid, The Public Sector And The Market In Less Developed Countries, The Economic Journal, 97, 616- 641. google scholar
• Narayan, P. K., & Popp, S. (2010). A New Unit Root Test With Two Structural Breaks In Level And Slope At Unknown Time. Journal of Applied Statistics, 37(9), 1425-1438. google scholar
• Ng, S., & Perron, P. (1995). Unit Root Tests In ARMA Models with Data-Dependent Methods for the Selection of the Truncation Lag. Journal of the American Statistical Association, 90(429), 268-281. google scholar
• Perron, P. (1989). The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis. Econometrica, 57(6), 1361. google scholar
• Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches To The Analysis Of Level Relationships. Journal Of Applied Econometrics, 16(3), 289-326. google scholar
• Phillips, P. C. B., & Perron, P. (1988). Testing ForA Unit Root In Time Series Regression. Biometrika, 75(2), 335-346. google scholar
• Ricardo, D. (1821). On The Principles Of Political Economy And Taxation. 3.bs. Canada, Batoche Books. google scholar
• Roy, A. (2023). Nexus Between Economic Growth, External Debt, Oil Price, And Remittances In India: New Insight From Novel DARDL Simulations. Resources Policy, 83, 103742. google scholar
• Sandalcılar, A. R., & Yalman, İ. N. (2012). Türkiye’de Dış Ticaretteki Serbestleşmenin İşgücü Piyasaları Üzerindeki google scholar
• Etkileri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 7(2), 49-65. google scholar
• Sevüktekin, M. & Nargeleçekenler, M. (2010). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi EViews Uygulamalı. 3.bs., İstanbul, Nobel Yayın Dağıtımı. google scholar
• Shah, M., & Pervin, S. (2012). External Public Debt And Economic Growth: Empirical Evidence From Bangladesh, 1974 To 2010. Academic Research International, 3(2). google scholar
• Stock, J., H. & Watson, M., W. (2011). Ekonometriye Giriş. 1.bs., Ankara, Elif Yayınevi. google scholar
• Udeh, S. N., UGWU, J. I., & Onwuka, I. O. (2016). External Debt And Economic Growth: The Nigeria Experience. European Journal Of Accounting Auditing And Finance Research, 4(2), 33-48. google scholar
• Uysal, D., Hüseyin, Ö., & Mucuk, M. (2009). Dış Borçlanma ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1965-2007). Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(4), 161-178. google scholar
• Yaşar, Ö., İşleyen, Ş., & Demir, Y. (2023). Dış Ticaret Ve Dış Borçların Ekonomik Büyümeye Etkisinin Ekonometrik Modellerle İncelenmesi: Türkiye Örneği. International Journal Of Socıal Humanıtıes Scıences Research, 10(91), 10-20. google scholar
• Yentürk, N., Ülengin, B., & Çimenoğlu, A. (2005). Türkiye’de Tasarruf-Yatırım-Büyüme İlişkisinin Yönü. N. Yentürk (Ed.), Körlerin Yürüyüşü kitabı içinde (s.173-196). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. google scholar