Funeral Transactions of Foreigners Who Die in Turkey

Yıl 2017, Cilt: 37 Sayı: 2, 257 - 293, 15.12.2017

F. Elif Çelik

Öz

Death is a complex incident studied by various branches of science, and shaped by many variables but mostly social-cultural factors in the community life; and which is not known when, how and for whom it will occur. In terms of law, what makes death important is that it terminates the real personality. However; the issue of forensic personality living more than the physical personality is controversial.Funeral services are accepted to be about the personal right creating a certain post-effect after death; and legislations regarding this at national and international levels are done diligently and tied to certain standards due to the respect for the deceased, the life he lived and the pain of his relatives. In this context, first, the death incident has to be reported, and then funeral services, which will be done as burial, cremation or transfer, are established.The main principle accepted about the execution of funeral services of the foreigners who decease in Turkey is that, no discrimination is done between the citizens and the foreigners by deliberating over these services within the notion of public services.

Anahtar Kelimeler

Death, Foreign funerals, Funeral services, Burial, Cremation

Türkiye’de Ölen Yabancıların Cenaze İşlemleri

Öz

Ölüm, bilimin çeşitli dalları tarafından incelenen; toplumsal yaşamda bir çok değişkenle fakat daha çok sosyalkültürel etmenlerle birlikte şekillenen; ne zaman, nasıl ve kimin için gerçekleşeceği bilinmeyen karmaşık bir olaydır.Hukuki açıdan ölümü önemli yapan, gerçek kişiliği sonlandırmasıdır. Ancak hukuksal kişiliğin, fiziksel kişilikten daha uzun yaşamasının mümkün olup olmadığı meselesi de tartışmalıdır. Cenaze işlemleri, kişilik hakkının ölüm sonrasında belirli bir art etki yaratması ile ilgili kabul edilmekte ve buna ilişkin hukuki düzenlemeler ulusal ve uluslararası düzeyde; ölen kişiye, onun yaşadığı hayata ve yakınlarının duyduğu acıya saygı gereği oldukça özenli ve belirli standartlara bağlanarak yapılmaktadır. Bu bağlamda ilk defa ölüm olayının bildirilmesi gerekmekte ardından da gömme, yakma ya da gönderme şeklinde gerçekleşecek cenaze işlemleri tesis edilmektedir. Türkiye’de ölen yabancıların cenaze işlemlerinin yürütülmesi ile ilgili olarak kabul edilen temel esas bu işlemlerin kamu hizmetleri kavramı içinde mütalaa edilerek vatandaş ve yabancı arasında ayrım gözetilmemesidir.

Anahtar Kelimeler

Ölüm, Yabancı cenazeler, Cenaze işlemleri, Gömme, Kremasyon

Kaynakça

• ALTUĞ Yılmaz, Yabancıların Hukuki Durumu, İstanbul, 1971.
• ARIES Philippe, Batılının Ölüm Karşısında Tavırları, (Çev) M.Ali KILIÇBAY, Gece Yayınları, Ankara, 1991.
• BURCU Esra, AKALIN Emel, Ölüm Olgusuna İlişkin Sosyolojik Tartışmalar, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türkiyat Araştırmaları, Yıl 5, Sayı 8, Bahar 2008.
• ÇAPAR Ömer, Homeros Destanları Işığında Anadolu-Hellas Ölü Gömme Adetleri, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, Cilt 33, Sayı 1-2, 1990.
• ÇELİKEL Aysel, ERDEM Bahadır, Milletlerarası Özel Hukuk, 14.Bası, İstanbul, 2016.
• ÇELİKEL Aysel, ÖZTEKİN GELGEL Günseli, Yabancılar Hukuku, İstanbul, 2014.
• ÇIRAKMAN Birsen, Kamu Hizmeti, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 9, Sayı 4, 1976.
• ÇİÇEKLİ Bülent, Yabancılar Hukuku, Ankara, 2013.
• DOĞAN Vahit, Milletlerarası Özel Hukuk, Ankara, 2015.
• EKŞİ Nuray, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Hukuku, İstanbul, 2015.
• GEZDER Ümit, Ölüm Sonrası Hatırayı Koruma Doktrini ve Ölüm Sonrası Kişiliğin Korunması, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 65, Sayı 1, 2007.
• GÖZLER Kemal, KAPLAN Gürsel, İdare Hukukuna Giriş, Bursa, 2015.
• GÜLER Çağatay, ÇOBANOĞLU Zakir, Mezarlıklar Tesisi, Ölü Defin Ve Nakil İşleri, Ankara, 1996.
• GÜVEN Pelin, Yabancıların Vasiyet Yapma Ehliyetine, Vasiyetin Şekline ve Esasına Uygulanacak Hukuk ile Bu Kapsamda Yabancı Gerçek Kişilerin Miras Hakkı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 1-2, 2006.
• HANOĞLU Lütfü, Ölüm Tanımı ve Beyin Ölümü, Milletlerarası Özel Hukuk Perspektifi ile Biohukuk-Toplantı Sunumları ve Tartışmalar, Çanakkale, 2012.
• HIRŞ Ernest, Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi Dersleri, (Çev.) Selçuk Baran VEZİROĞLU, Ankara, 2001.
• KİNG Russell, Towards A New Map Of European Migration, International Journal of Population Geography, Vol.8, 2002
• KOÇ Sermet, CAN Muhammet, Ölü Kavramı ve Ölü Muayenesi,(Erişim)http://www.klinikgelişim.org.tr.
• MANDALOĞLU Mehmet, İslamiyet’ten Önce Türklerde Toplantı ve Törenler, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl 16, Sayı 2, 2012.
• NOMER Ergin, Devletler Hususi Hukuku, İstanbul, 2008.
• ONAY İbrahim, İslamiyet’ten Önce Türklerde Cenaze ve Defin İşlemlerinde Uygulanan Gelenekler ve Bunların Amaçları, The Journal Of Academic Social Science Studies, Sayı 3, Mart 2013.
• ÖZEL Çağlar, Medeni Hukuk Açısından Ölüm Anının Belirlenmesi ve Ceset Üzerindeki Hakka İlişkin Bazı Düşünceler, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 51, Sayı 1, 2002.
• ÖZTERZİ Sevil, Anadolu’da Neolotik ve Kalkolitik Dönemdeki Mezar Tiplerinin ve Ölü Gömme Geleneklerinin Sosyokültürel Açıdan Değerlendirilmesi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Antropoloji (Paleoantropoloji) Anabilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2011.
• PEHLEVAN Sevim Ayla, GÜNAY CESUR Işın, Arkeolojide Paleoantropoloji, Hayat Erkanal’a Armağan, İstanbul, 2006.
• SAĞIR Adem, Toplu Merasimlerden Belediye Hizmetlerine Kurumsallaşan Ölüm Bağlamında Bir Ölüm Sosyolojisi Denemesi, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literatüre And History Of Turkish Or Turkic, Sayı 7/2, Bahar 2012, s.908.
• SEROZAN Rona, Kişilik Hakkının Korunması İle İlgili Bazı Düşünceler, Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, Sayı 14, 1977.
• SEVİĞ Vedat Raşit, Türkiye’nin Yabancılar Hukuku, İstanbul, 1981.
• SEVİNÇ Fatma, Hitit Krallarının/Kraliçelerinin Cenaze Törenleri ve Eski Yakındoğu’da Kremasyon(Ölüyü Yakarak Defnetme) Geleneği, 38.Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları(ICANAS), Ankara, 2007.
• SIDEL Moydra, Death, Dying and Beravement, Ageing in Society an Introduction to Social Gerontology, London, 1996.
• ŞİMŞEK Suat, Kamu Mallarının Özel Mülkiyete Konu Olmaması İlkesinin Mülkiyet Hukukuna Yansımaları, Sayıştay Dergisi, Sayı 92, Ocak-Mart 2014.
• TANRIBİLİR Bilge, Kanuni Mirasçılıktan Doğan Kanunlar İhtilafı, Ankara, 2000.
• TEKİNALP Gülören, Türk Yabancılar Hukuku, İstanbul, 1998.
• THOMAS Louis Vincent, Funeral Rights: An Overview, Encyclopedia Of Religion,(Çev.) Nermin ÖZTÜRK, 2005.
• THOMAS Louis Vincent, Ölüm, (Çev.) Işın GÜRBÜZ, İletişim Yayınları, İstanbul, 1991.
• TOPRAK Zerrin, KARAKURT Ahu, Türkiye’de Yabancı Mezarları ve Küresel İlişkiler Ağında Stratejik Gelişmeler-İzmir İçin Bir Yaklaşım, Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt 7, Sayı 1, 2009.
• TUNA Muammer, ÖZBEK Çağlar, Küreselleşen Dünyada Turizm Bağlantılı Uluslararası Göçler ve Ulus Devlete Olan Aidiyetin Değişen Anlamı, Adnan Menderes Üniversitesi Toplumsal Dönüşümler ve Sosyolojik Yaklaşımlar VI. Ulusal Sosyoloji Kongresi, Ekim 2009.
• TUNÇ Hasan, BİLİR Faruk, YAVUZ Bülent, Türk Anayasa Hukuku, Ankara, 2015.
• ÜNAL Mehmet Süheyl, Zamansız Ölüm: Geleneksel ve Modern Toplum Karşıtlığında Ölümün Yeri, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt 11, Sayı 2, 2011.
• ÜNDÜCÜ Cemile, ERDOĞAN Melike, IŞIK Özge, Avrupa’da Uluslararası Emeklilik Göçü ve Bütünleşme Kapsamında Yönetime Katılım Üzerine İnceleme, Yönetim Bilimleri Dergisi, Sayı 7, 2009.
• ZEVKLİLER Aydın, ACABEY Mehmet Beşir, GÖKYAYLA Emre, Medeni Hukuk-Giriş-Başlangıç Hükümleri-Kişiler Hukuku-Aile Hukuku, Ankara, 1999.