INQUIRY PROCEDURE IN INTERNATIONAL HUMAN RIGHTS LAW

Yıl 2011, Cilt: 31 Sayı: 1, 29 - 90, 10.01.2012

Gülay Arslan Öncü

Öz

The inquiry procedure is one of the supervisory procedure in International Human Rights Law. In order to operate this procedure the Committees of the relevant Conventions should receive reliable information indicating “grave” or “systematic” violations by a State Party of rights set forth in those Conventions. There are two leading principles through the inquiry procedure: The confidentiality of the inquiry and the cooperation with the relevant State Party. With the consent of the relevant State Party a visit to its territory may be carried out by the Committees. The inquiry practice can be seen within the UN/CAT and UN/CEDAW systems. The inquiry procedure does not have an effective sanction mechanism. Nevertheless, there is a mutual interaction between the inquiry procedure and reporting procedure and also a interaction between the inquiry procedure and individual application procedure. By this mutual interaction all of these three procedures are implemented more effectively. It can be said that the inquiry procedure complements the reporting procedure and the individual application procedure.

Anahtar Kelimeler

Inquiry, grave violation, systematic violation, cooperation, confidentiality.

ULUSALÜSTÜ İNSAN HAKLARI HUKUKUNDA SORUŞTURMA USULÜ

Öz

Ulusalüstü İnsan Hakları Hukukunda ihlal sonrası denetim usullerinden biri de soruşturma usulüdür. Bu usulün devreye girebilmesi için “sistematik” veya “sistematik ya da ağır ihlal” iddialarına ilişkin güvenilir bilginin ilgili sözleşme organı önüne gelmesi koşulu bulunmaktadır. Soruşturma usulü sürecine hakim olan iki temel ilke soruşturma usulüne ilişkin bütün işlemlerin ve toplantıların “gizliliği” ile bütün sürece hakim olan “işbirliği” ilkesidir. Bu usul çerçevesindeki “ülke ziyareti” etkinliği, soruşturma usulünün zorunlu olmamakla birlikte önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Soruşturma usulü uygulama örnekleri, BM/İşkenceye Karşı Sözleşme ile BM/Kadınlara Karşı Her Biçimiyle Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi sisteminde karşımıza çıkmaktadır. Etkili bir yaptırım mekanizması olmayan bu usul, rapor sunma usulü ve bireysel şikayet başvurusu usulü ile karşılıklı bir etkileşim içerisindedir ve birbirlerinin etkililiğini arttırmaktadır. Soruşturma usulü, rapor usulünü ve bireysel şikayet başvurusu usulünü bir anlamda tamamlayan bir denetim usulüdür.

Anahtar Kelimeler

Soruşturma, ağır ihlal, sistematik ihlal, işbirliği, gizlilik