Bu çalışmada, Sultan II. Mahmud (1808-1839) tarafından modern askerî
bilim ve teknikleri öğrenmiş, çağdaş bigilerle donatılmış subay yetiştirmek
amacıyla kurulmuş olan Mekteb-i Harbiye’nin kuruluşu, genel yapısı ve bu
kurumun ondokuzuncu yüzyılda Avrupa'da ortaya çıkan modern bilimlerin
Türkiye'de gelişimine etki ve katkısı incelenmeye çalışılacaktır. Zaman aralığı
olarak, okulun kuruluş yılı olan 1834 ile I.Meşrutiyet’in ilan tarihi olan 1876
yılı belirlenmiştir.
Mekteb-i Harbiye’nin kuruluş döneminde askerî fen ve teknik içerikli
dersler ön planda tutulmuş iken, modern bilimler, daha sonraları mektebin eğitim ve öğretim programında önemli bir yere sahip olmuştur. Mektep
bünyesinde bir matbaanın kurulmuş olması ise, telif ve tercüme faaliyetlerinin
gelişmesinde etkili olduğu gibi öğretim kadrosunun çok sayıda eser vermesini
de teşvik etmiştir. Bunun yanı sıra öğrencilere okutulacak kitapların önemli bir
bölümünün bu matbaada basılmış olması eğitim-öğretimde kolaylık sağlamıştır.
Daha önemli olarak yeni öğretim metotlarının da Mekteb-i Harbiye’de
uygulanması bu kuruma yeni bir vizyon sağlamış ve bu kurum, birçok yönüyle
Türk modernleşme tarihinde öncü bir işlevle yerini almıştır.
Mekteb-i Harbiye bilim eğitimi Osmanlı modernleşmesi Türkiye’de modernleşme Eğitim tarihi Osmanlı ordusu.
The present article aims to examine the establishment of the Military
School (Mekteb-i Harbiye) founded in Istanbul by Sultan Mahmud II (r.1808-
1839) to train officers knowledgeable in modern military techniques and
equipped with contemporary scientific knowledge. The article will also
investigate the role, effects and contributions of the Military School to the
teaching and dissemination of modern sciences in the Ottoman army. The time
period under study starts from 1834, the establishment year of the school, and
end with the proclamation of the Constitution (Meşrutiyet) in 1876.
During the early years of its foundation, the teaching of military arts had
a prominent place in the curriculum. Later on, the teaching of modern
mathematical and applied sciences such as physics and chemistry gained
importance. The presence of a printing press in the school enabled the
reproduction of teaching material, stimulated the instructors to translate science
books and improved the quality of education. New teaching methods (i.e. the
Lancaster method) were also used in the Military School. With these
qualifications, the Military School became one of the pioneer institutions of the
Turkish modernization and the history of Turkish education.
Mekteb-i Harbiye The Military School science teaching Ottoman modernisation modernisation in Turkey history of education Ottoman army
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2012 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2012 Cilt: 13 Sayı: 2 |