Üniversite Öğrencilerinin Evliliğe İlişkin Tutumları İle Romantik İlişkilerde Akılcı Olmayan İnançları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 36 Sayı: 2, 25 - 43, 20.12.2016

Aynur Karabacak , Muhammed Çiftçi

Öz

Bu araştırmanın amacı üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde akılcı olmayan
inançları ile evliliğe ilişkin tutumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmanın örnek-
lemini, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi’nde öğrenim görmekte olan
üniversite öğrencileri arasından uygun örnekleme yoluyla seçilen 744 lisans öğrencisi
oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında veri toplama aracı olarak Romantik İlişkilerde
Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği ve İnönü Evlilik Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma
sonucunda elde edilen veriler üzerinde pearson momentler çarpımı korelasyon analizi,
hiyerarşik regresyon analizi, t testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Araştırma
sonucunda üniversite öğrencilerinin romantik ilişkilerinde akılcı olmayan inançlar ölçeğinin
alt boyutları olan aşırı beklentiler, sosyal zaman kullanımı, zihin okuma ve fiziksel yakınlık
ile evliliğe ilişkin tutumları arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulunurken,
cinsiyet farklılıkları ve farklı düşünmek alt boyutları ile evlilik tutumu arasında negatif
yönlü anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Ayrıca yapılan hiyerarşik regresyon analizi
sonucunda aşırı beklentiler, cinsiyet farklılıkları, sosyal zaman kullanımı, farklı düşünmek
ve zihin okuma alt boyutlarının evlilik tutumunu anlamlı düzeyde yordadığı sonucuna
ulaşılmıştır. Bununla birlikte öğrencilerin evlilik tutumlarının, sınıf düzeyleri ve bir ro-
mantik ilişkiye sahip olma değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı saptanmıştır.
Araştırma sonucunda elde edilen bulgular bilişsel yaklaşıma dayalı olarak tartışılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Romantik ilişkiler, akılcı olmayan inançlar, evlilik tutumu

Examination of the Relationship Between Marital Attitudes and Irrational Romantic Relationship Beliefs of University Students

Öz

The purpose of present study is to examine the relationship between irrational romantic
relationship beliefs and marriage attitudes of university students. The sample of the study
constitutes of 744 undergraduate students selected by apropriate sampling among the
university students studying at Atatürk University Kazım Karabekir Education Faculty.
Irrational Romantic Relationship Beliefs Scale and İnönü Marriage Attitude Scale was
used as data collection tools. Pearson correlation and hierarchical regression analysis, t
test and one way anova tests were performed. Results demonstrated that there is a posi-
tive correlation between over expectations, use of social time, mind reading and physical
intimacy dimensions of irrational romantic relationship beliefs and marriage attitude, but
there is a negative correlation between gender differences, different thinking dimensions of
irrational romantic relationship beliefs and marriage attitude. Furthermore hierarchical
regression analysis demonstrated that over expectations, gender differences, use of social
time, different thinking and mind reading were significantly predictors of marriage attitude.
Besides the marriage attitudes of students were found to differ significantly according to
grade level and having a romantic relationship variables. Results are discussed based on
the cognitive approach. 

Anahtar Kelimeler

Romantic relationship, cognitive distortions, marital attitude

Kaynakça

• Arnett, J. J. (2000). Emerging adulthood: A theory of development from the late teens through the twenties. American Psychologist, 55(5), 469.
• Bayoğlu, F., & Atli, A. (2014). İnönü Evlilik Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Analizleri. Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 397-415.
• Beştav, G. (2007). Romantik ilişki doyumu ile cinsiyet, bağlanma stilleri, rasyonel olmayan inançlar ve aşka ilişkin tutumlar arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, H a c e t t e p e Üniversitesi, Ankara.
• Bowlby, J. (1980). Attachment and loss: Loss, sadness and depression (Vol. 3). New York: Basic Books.
• Dye, M. L., & Eckhardt, C. I. (2000). Anger, irrational beliefs, and dysfunctional attitudes in violent dating relationships. Violence and Victims, 15(3), 337-350.
• Eidelson, R. J., & Epstein, N. (1982). Cognition and relationship maladjustment: Development of a measure of dysfunctional relationship beliefs. Journal of consulting and clinical psychology, 50(5), 715.
• Ekşi, B. (2005). Evliliğe hazırlık aşamasındaki karı-koca adaylarının evlilik ve anne-baba olma üzerine düşünceleri. Aile ve Toplum Dergisi, 2(8), 67-76.
• Ellis, A. (1979). A note on the treatment of agoraphobics with cognitive modification versus prolonged exposure in vivo. Behaviour Research and Therapy, 17(2), 162-164.
• Ellis, A. (1986). Rational-emotive therapy applied to relationship therapy. Journal of Rational Emotive Therapy, 4(1), 4-21.
• Günay, G., & Bener, Ö. (2013). Gençlerin Evlilik ve Aile Yaşamına İlişkin Tutumları. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 1-16.
• Hamamcı, Z., Buğa, A., & Duran, Ş. (2011). Üniversite öğrencilerinin evlilik yaşantısı ile ilgili bilgi kaynaklarının ve evlilik öncesi eğitim ihtiyaçlarının incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 7(26), 33-50.
• Havighurst, R. J. (1980). Life-span developmental psychology and education. Educational researcher, 9(10), 3-8.
• İşmen-Gazioğlu, A. E. (2006). Genç yetişkinlerin evlilik ve aile hayatına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 23(23), 107-123.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi, 25. Basım. Ankara: Nobel Akademi Yayınları.
• Küçükarslan, M., & Gizir, C. A. (2014). Üniversite öğrencilerinin romantik ilişki inançlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(42), 148-159.
• Mermer, Y. (2011). Genç kızların evlilik kurumuna ilişkin değer ve tutumları: Kayseri İncesu ilçesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Metis, S., & Cupach, W. R. (1990). The ınfluence of relationship beliefs and problem‐solving responses on satisfaction in romantic relationships. Human Communication Research, 17(1), 170-185.
• Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2007). Boosting attachment security to promote mental health, prosocial values, and inter-group tolerance. Psychological Inquiry, 18(3), 139-156.
• Mutlu, H. (2013). Engelli kardeşe sahip olan 18-30 yaş arasındaki bireylerin evliliğe yönelik tutumlarının incelenmesi. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Ondaş, B. (2007). Üniversite öğrencilerinin evlilik ve eş seçimi ile ilgili görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Park, S. S., & Rosén, L. A. (2013). The marital scales: Measurement of intent, attitudes, and aspects regarding marital relationships. Journal of Divorce & Remarriage, 54(4), 295-312.
• Pınar, G. (2008). Üniversite Son Sınıf Öğrencilerinin Evliliğe Bakış Açısı. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 4(14), 49-60.
• Romans, J. S., & DeBord, J. (1995). Development of the relationship beliefs questionnaire. Psychological reports, 76(3), 1248-1250.
• Sakallı, N., & Curun, F. (2001). Romantik ilişkilerle ilgili kalıp yargılara karşı tutumlar. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 22, 31-45.
• Saraç, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin romantik ilişki doyumunu yordamada akılcı olmayan inançlar ve evlilik öncesi ilişki algılarının rolü. Yayımlanmış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Saraç, A., Hamamcı, Z., & Güçray, S. (2015). Üniversite öğrencilerinin romantik ilişki doyumunu yordaması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(43), 69-81.
• Sarı, T. (2008). Üniversite öğrencilerinde romantik ilişkilerle ilgili akılcı olmayan inançlar, bağlanma boyutları ve ilişki doyumu arasındaki ilişkiler. Yayımlanmış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Sarı, T., & Owen, F. K. (2015). The development of Irrational Romantic Relationship Beliefs Inventory Romantik İlişkilerde Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği’nin geliştirilmesi. International Journal of Human Sciences, 12(1), 255-273.
• Stackert, R. A., & Bursik, K. (2003). Why am I unsatisfied? Adult attachment style, gendered irrational relationship beliefs, and young adult romantic relationship satisfaction. Personality and Individual Differences, 34(8), 1419- 1429.
• Sullivan, B. F., & Schwebel, A. I. (1995). Relationship beliefs and expectations of satisfaction in marital relationships: Implications for family practitioners. The Family Journal, 3(4), 298-305.
• Türkarslan, N., & Suleymanov, A. (2010). Üniversite son sınıf öğrencilerinin evlilik konusundaki görüş ve düşünceleri-Azerbaycan ve Türkiye karşılaştırması. Karadeniz-Blacksea-Черное море, (05), 54-66.
• Yeşilyaprak, B. (2013). Eğitim Psikolojisi Gelişim-Öğrenme–Öğretim (10. Baskı) PegemA Yayıncılık.