Representations of Social Science and University among Social Scientists

Yıl 2012, Cilt: 32 Sayı: 1, 43 - 71, 24.12.2012

K. Paker

Öz

In this study, the academics’ representations of ‘ideal university and social sciences’, and their perceptions of the university and social sciences acumen they exist in, is examined. 292 academics from different universities have contributed to the present study (130 W, 162 M). The questionnaire contains various adjectives and functions related to the university and to social sciences. It has been targeted that Academics make their respective choices among the adjectives and functions and thereby construct their representations of ideal university and social sciences and explicate how they perceive the university and social sci- ences they experience in practice. The results of the study reveal the presence of two patterns of representation concerning the university ideal: A representation pattern aligned with the adjectives and functions

referring to the culture university, and another representation pattern aligned with the adjectives and functions referring to a liberal,

market-oriented university. The former one, points to a hegemonic representation in high frequencies. Parallel with this result, two

distinct social science representations have been observed: “social science as a culture science” and “a functionalist and positivist social sci-

ence”. The adjectives and functions featuring the first representation of social sciences have been found to be relatively higher in frequency. The findings related to the perceptions of the academics’ concerning dominant conceptions of social sciences of the universities they were employed and the environments they practiced, showed that the adjectives and functions predicating various views were grouped in hybrid manners; indicating that in actual reality, there was no construction corresponding to one distinct model.

Anahtar Kelimeler

Social representations, university, social science, academician

Sosyal Bilimcilerin Sosyal Bilim ve Üniversite Temsilleri

Öz

Bu çalışmada akademisyenlerin ‘ideal

üniversite ve sosyal bilim' temsilleri ile içinde

yaşadıkları üniversite ve sosyal bilim anlayışını

nasıl algıladıkları incelenmektedir. Araştırmaya

farklı üniversitelerden 292 akademisyen

katılmıştır (130 K, 162 E). Soru formu üniversite

ve sosyal bilim ile ilgili çeşitli sıfat ve işlevler

içermektedir. Akademisyenlerin bunlar arasında

seçimler yaparak, ideal üniversite ve sosyal bilim

temsillerini ve pratikte içinde yaşadıkları üniversite

ve sosyal bilim anlayışını nasıl algıladıklarını

ortaya koymaları hedeflenmiştir. Sonuçlar, üniversite

ideali ile ilgili iki temsil örüntüsü ortaya

koymaktadır: Kültür üniversitesi sıfat ve işlevleri

doğrultusundaki sosyal temsil ile liberal ve piyasa

eğilimli sosyal temsil. Bunlardan birincisi, yüksek

frekanslarla hegemonik bir temsile işaret etmektedir.

Bu sonuçla paralel, iki sosyal bilim temsili

gözlenmektedir: “Kültür bilimi olarak sosyal

bilim” ile “işlevselci ve pozitivist sosyal bilim”

temsilleri. Sosyal bilimlerin birinci temsilini niteleyen

sıfat ve işlevler görece olarak daha yüksek

frekansa sahiptir. Akademisyenlerin çalıştıkları

üniversite ve içinde bulundukları çevrenin hâkim

sosyal bilim anlayışları ile ilgili algılamalarına

ilişkin bulgular, çeşitli görüşleri niteleyen sıfat

ve işlevlerin melez bir şekilde gruplandığına,

pratik gerçekliğin herhangi bir modele göre

yapılanmadığına işaret etmektedir.

Anahtar kelimeler: Sosyal temsiller, üniversite,

sosyal bilim, akademisyen

Anahtar Kelimeler

Sosyal temsiller, üniversite, sosyal bilim, akademisyen

Kaynakça

• Arkonaç, S. A. (2004). Gerçekliğin yerel inşasında Kartezyen olmayan özne, öteki ve fail. S. Arkonaç (ed.), Doğunun ve Batının Yerelliği: Bireylik Bilgisine Dair, 249-273, İstanbul: Alfa.
• Arslan, H. (1992). Epistemik Cemaat, Bir Bilim Sosyolojisi Denemesi. İstanbul: Paradigma.
• Barnett, R. (2008). Her Türlü Aklın Ötesin- de Üniversitede İdeoloji ile Yaşamak, çev. S. Eren. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Baysal, B. (1999). Cumhuriyet Dönemi’nde Türkiye’de Bilim. Tüba Türkiye Bilim- ler Akademisi: Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. Yılında Tüba Konferansları, Ankara: Tübitak Matbaası.
• Bok, D. (2007). Piyasa Ortamında Üniver- siteler, çev. B. Yıldırım. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Burns, R & Burns, R. (2008). Business Rese- arch Methods and Statistics using SPSS, Extension Chapters on Advanced Techni- ques, Chapter 23 - Cluster Analysis,pp. 552-567, published in http://www. uk.sagepub.com/burns/chapters.htm. London: Sage.
• Charle, C. & Verger, J. (2005). Üniversitelerin Tarihi. Ankara: Dost Kitabevi.
• Erdoğan, N. (2003). Kültürel Çalışmalar, (Kendiliğinden) İdeoloji(si) ve Akade- mya. Toplum ve Bilim 97, Yaz, 43-64.
• Evans, G. R. (2007). Akademisyenler ve Gerçek Dünya, çev. E. Kılıç. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Fiske, S. T. & Taylor, S. E. (1984): Social Cognition. New York: Random House.
• Fiske, S. T. & Leyens J.-P. (1997). Let so- cial psychology be faddish or, at least, heterogeneous. In C. McGarty and S. A: Haslam (eds), The Message of Social Psychology, p. 92-113. Oxford: Basil Blackwell.
• Kerr, C. (1963). The Uses of The University. New York: Harper & Row.
• Hira, İ. (2000). Sosyal Bilimler: Yasa Koyu- cu Tasarımdan Yorumcu Tasarıma. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 81-96.
• Hira, İ. (2000a). Max Weber’in Yöntem Anlayışı. Bilgi Sosyal Bilimler Dergisi, 45-58.
• İnönü, E. (1999). Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Bilime Toplu bir Bakış ve Gelecek Hakkında Beklentiler. Tüba Türkiye Bilimler Akademisi: Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. Yılında Tüba Kon- feransları. Ankara: Tübitak Matbaası.
• Keskin, F. (1998). İnsan Bilimlerinin Bir Telosu Var mı? Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek. İstanbul: Metis.
• Lubek, I. (1997). Reflexively recycling so- cial psychology: a critical autobiogra- phical account of an evolving critical social psychological analysis of social psychology. In T. Ibànez and L. İniguez (eds), Critical Social Psychology, 195- 229. London: Sage.
• Moscovici, S. (1984). The phenomenon of social representations. In R. Farr and S. Moscovici (eds.), Social Representa- tions, p. 3-69. Cambridge/Paris: Cam- bridge University Press, Maison des Sciences de l’Homme.
• Moscovici, S. (1988). Notes towards a de- scription of social representations. Eu- ropean Journal of Social Psychology, Vol 18, 211-250.
• Moscovici, S. and Vignaux, G. (2001). The concept of themata (translated by G. Duveen). In. G. Duveen (ed.), Social Representations: Explorations in Social Psychology, p. 156-183. New York: New York. Un. Press.
• Norusis, M. (2011). IBM SPSS Statistics 19 Statistical Procedures Companion. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Oktik, N. (2001). Globalleşme ve Yüksek Öğrenim. Doğu Batı: Dünya Neyi Tartı- şıyor? -1 Küreselleşme, sayı 18, 193-204.
• Öncü, A. (1998). Sosyal Bilimlerde Yeni Meşruiyet Zemini Arayışları. Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek, İstanbul: Metis.
• Özlem, D. (1998). Evrenselcilik Mitosu ve Sosyal Bilimler. Sosyal Bilimleri Yeniden Düşünmek, İstanbul: Metis.
• Paker, K. O. (2004). Batı dışı toplumlarda sosyal psikolojiyi yeniden düşünmek: İnşacı yaklaşımın imkanları üzerine bir deneme. S. A. Arkonaç (ed), Doğunun ve Batının Yerelliği: Bireylik Bilgisine Dair, s. 203-248. İstanbul: Alfa.
• Paker, K. O. (2005) Günlük Düşüncede Mo- dernlik, Din ve Laiklik. Ankara: Vadi.
• Pepitone, (1997). Nonmaterial beliefs: Theo- ry and research in cultural social psycho- logy. In C. McGarty and S. A: Haslam (eds), The Message of Social Psychology, p. 252-267. Basil Blackwell: Oxford.
• Shotter, J. (2004). Sosyal inşacılığın öte- sinde: Kartezyen özne ve faili yeniden düşünmek ve yeniden cisimleştirmek. S. Arkonaç (ed.), Doğunun ve Batının Yerelliği: Bireylik Bilgisine Dair, 161- 199. İstanbul: Alfa.
• Tekeli, İ. (2004). Eğitim Üzerine Düşünmek. 2. Baskı. Ankara: Türkiye Bilimler Aka- demisi Yayınları.
• Türkiye’nin Yükseköğretim Stratejisi (2007). http://www.yok.gov.tr/duyuru/ yok_strateji_kitabi.pdf
• Wallerstein, I. (1990). Culture as the Ideolo- gical Battleground of the Modern World- System. In (ed) M. Featherstone, Global Culture, p. 31-55. London: Sage.
• Wallerstein, I. (2000). Bildiğimiz Dünyanın Sonu, Yirmi Birinci Yüzyıl İçin Sosyal Bi- lim. Çev. Tuncay Birkan. İstanbul: Metis.
• van Dijk, T. A. (1997). Discourse as inter- action in society. In (ed.) T. A. van Dijk, Discourse as Social Interaction, p. 1-37. London: Sage.
• van Dijk, T. A. (1998). Ideology. A Multi- disciplinary Approach. London: Sage.