EMEĞİN SERMAYEYE İLTİHAKI YA DA SOSYAL DEVLET

Yıl 2010, Sayı: 42, 111 - 133, 08.10.2010

Ramazan Günlü

Öz

Devletin sosyalligi ve kapsami günümüzde genis bir akademik ve toplumsal ilgiyi hak
etmektedir. Sosyallik ise yirminci yüzyilin alamet-i farikasiydi. Dünya iki büyük savasin
ardindan istikrarli ve gelecege güvenle bakan bir düzene demokratik müzakere sürec inin
iç inden kavustu. Politika, ekonomi ve yönetim ayriligi ya da kamu ve özel ayriligi kavramsal
düzeyde yeni siyasal düzenin müzakere içinde sürdürülmesinin mekanizmalari olarak
görüldü. Bu ayrimlar görece uzlasmis sosyal ve politik güçlerin vardigi noktayi gösteriyordu.
Bununla birlikte ebediymis gibi görünen ve refah kusagina öncekilerden oldukça farkli
istikrar ve süreklilik duygusu veren refah devleti 1970’lerden itibaren çöküs sürecine girerek
finansal iktisadi dinamiklerin önünde sistematik bir engel olarak görülmeye baslandi. Refah
devletinin sermaye birikimi ve mesruiyet ölçüleri sermayenin yeni mekansal ilerleyisine
zemin hazirlayan finansin hareketine ve dolasimin potansiyel karlarina hapishane gibiydi.
Bugün artik bu engeller sermaye iç in kötü bir hatira gibi görünüyor. Sermaye ve emegin
birbirine muhtaç olduklari bir hapishaneye, devam eden gerilimli iliski türlerine benziyor.
Sermayenin devir hizi geçmisle karsilastirilamayacak ölçüde artmistir. Bu yazi sosyallik ile
siyasalin iliskisini incelemeyi ve ortaya çikan degisimi kavramsallastirmayi amaçlamaktadir.
Bu amaç la emek ve sermayeye dayali iliskinin kurumsallasma sürecinin gerilimleri ve
mekanizmalari ortaya konarak, refah devletinde bilim ve teknolojinin sermayenin hamlesine
yaptigi katki ele alinacaktir. Bu süreç sosyal ve siyasalin iliskisini degistirmekte, siyasali
yapay-kurgusal bir sürece çevirmektedir. Bu yazi sosyal ve siyasal arasinda gerçeklesen bu
degisimi sermaye emek iliskisindeki degisim çerçevesinde inceleyecektir.

Anahtar Kelimeler

Refah Devleti, Finansal Dinamikler, Emek, Sermaye Birikimi

Kaynakça

• Abensour, Miguel (2002), Devlete Karsi Demokrasi, çev. Z. Gambetti-N. Baser, Ankara: Epos
• Anderson, Perry (1988), Gramsci-Hegemonya Dogu/Bati Sorunu ve Strateji, Istanbul: Alan
• Arat, Yesim (1998), “Türkiye’de Vatandaslik ve Kadinlar” Suna Kili’ye armagan. Cumhuriyete adanan bir yasam. Istanbul: Bogaziçi Üniversitesi
• Bauman, Zygmunt (2005), Bireysellesmis Toplum, çev. Yavuz Alogan, Istanbul: Ayrinti
• Beck, Ulrich (1999), Siyasalligin Icadi, çev. Nihat Ülner, Istanbul: Iletisim
• Clarke, Simon (2004), Devlet Tartismalari, çev. Ibrahim Yildiz, Ankara: Ütopya
• Dudley, Leonard M. (2001), Kalem ve Kiliç, çev. Müfit Günay, Ankara: Dost
• Elias, Norbert (1993), “Siddet ve Medeniyet: Fiziki Siddet Üzerinde Devlet Tekeli ve Bunun Ihlali” John Keane (der.) Sivil Toplum ve Devlet, Istanbul: Ayrinti
• Fukuyama, F. (2005), Devlet Insasi, çev. Devrim Çetinkasap, Istanbul: Remzi.
• Giddens, Anthony (2002), Sag ve Solun Ötesinde, çev. Müge Sözen-Sabir Yücesoy, Istanbul: Metis
• Giddens, Anthony (2005), Ulus Devlet ve Siddet, çev. Cumhur Atay, Istanbul: Devin
• Guéhenno, Jean Marie (1998), Demokrasinin Sonu, çev. Mehmet Emin Özcan, Ankara: Dost
• Geuss, Raymond (2007), Kamusal Seyler, Özel Seyler, çev. Gülayse Koçak, Istanbul: YKY
• Günlü, Ramazan (2003), “Becerinin siyasal ekonomisi” Egitim Bilim Toplum, C: 1, S. 2-3, Bahar-Yaz, s. 30-55.
• Günlü, Ramazan (2009), “Devlet sermaye ve emek” Der. Ramazan Günlü, Devlet ve Sermeyenin Yeni Biçimleri, Ankara: Dipnot.
• Günlü, Ramazan (2009), “Politics, Democracy and Civil Society: Local Governance in Mugla, Turkey” 10-12 Kasim 2009 5. European Concortium for Political Research” Postdam Konferansi, Almanya.
• Güriz, Adnan (2001), “Adalet Kavraminin Belirsizligi” Adnan Güriz (Ed.) Adalet Kavrami, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Gürkan, Ülker (2001), “Sosyal Adalet” Adnan Güriz (Ed.) Adalet Kavrami, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Habermas, Jürgen (200), Kamusalligin Yapisl Dönüsümü çev. T. Bora-M. Sancar, Istanbul: Iletisim
• Habermas, Jürgen (2002), “Öteki” olmak “öteki”yle Yasamak, çev. Ilknur Aka, Istanbul: YKY
• Hall, Stuart ve Jacques, Martin (1995), Yeni Zamanlar, çev. Abdullah Yilmaz, Istanbul: Ayrinti
• Hardt, Michael ve Negri, Antonio (2003), Dionysos’un Emegi Devlet Biçiminin Bir Elestirisi, çev. Ertugrul Baser, Istanbul: Iletisim
• Harvey, David (1999), Postmodernligin Durumu, çev. Sungur Savran, Istanbul: Metis
• Heller, Agnes ve Ference Feher (1993), Postmodern Politik Durum, çev. Sükrü Argin-Osman Akinhay, Ankara: Öteki.
• Hilb, Claudia (1995), “Özgürlügün Sinirinda Esitlik”, Ernesto Laclau (ed.), Siyasal Kimliklerin Olusumu (The Making of Political Identities), çev. Ahmet Fethi, Istanbul: Sarmal, içinde.
• Hinrichs, Karl., Offe, Claus ve Wiesenthal, Helmut (1993), “Zaman, Para ve Refah Devleti Kapitalizmi”, John Keane (der.), Sivil Toplum ve Devlet, Istanbul: Ayrinti
• Holmberg, Sören (2003), “Are political parties necessary?” Electoral Studies 22 (2003) 287–299
• Kumar, Krishan (2004), Sanai Sonrasi Toplumdan Post-modern Topluma Çagdas Dünyanin Yeni Kuramlari, çev. Mehmet Küçük, Ankara: Dost
• Macpherson, C.B. (1984), Demokrasinin Gerçek Dünyasi, çev. Levent Köker, Ankara: Birey ve Toplum
• Marx, Karl-Friedrich Engels (2003), Komünist Parti Manifestosu, Istanbul: Eris Yay.
• McNeill, William H. (1967, 2004), Dünya Tarihi, çev. Alaeddin Senel, Ankara: Imge.
• Pasukanis, E. B. (2002), Genel Hukuk Teorisi ve Marksizm, trans. Onur Karahanogullari, Istanbul: Birikim.
• Poggi, Gianfranco (1991, 2001), Modern Devletin Gelisimi, çev. Sule KutBinnaz Toprak, Istanbul: Istanbul Bilgi Üniversitesi
• Ranciere, Jacques (2007), Siyasalin Kiyisinda, trans. Aziz Ufuk Kiliç, Istanbul: Metis.
• Sennett, Richard (2006), The Culture of the New Capitalism, New HavenLondon: Yale University
• Stokes, Geoffrey (2004), “Transnational Citizenship: Problems of Definition, Culture and Democracy” Cambridge Review of International Affairs, Volume 17, Number 1, April 2004, s. 119-135
• Sunar, Ilkay (1998), “The Politics of Citizenship in the Middle East: An Agenda for Research” Suna Kili’ye Armagan. Cumhuriyete adanan bir yasam. Istanbul: Bogaziçi Üniversitesi
• Supiot, Alain (2008), Homo Juridicus, çev. Bige Açimuz Ünal, Ankara: Dost.
• Sengül, H. Tarik (2001), Kentsel Çeliski ve Siyaset, Istanbul: WALDDemokrasi Kitapligi
• Sentürk, Recep (2006), “Islam’da Azinlik Haklari: Zimmiden Vatandasa” Insan Haklari Arastirmalari, Sayi: 6, Ocak-Haziran 2006, s.43-70
• Tanör, Bülent (1998), Anayasa Hukukunda Sosyal Haklar, Istanbul: May
• Tasçi, Faruk (2006), “Türkiye Cumhuriyeti Anayasalarinda sosyal haklarin görünümü” Insan Haklari Arastirmalari, 4 (6), s. 203-219
• Tilly, Charles (2001), Zor, Sermaye ve Avrupa Devletlerinin Olusumu, çev. Kudret Emiroglu, Ankara: Imge.
• Weber, Max (1987), Sosyoloji Yazilari, çev. Taha Parla, Istanbul: Hürriyet
• Wood, Ellen Meksins (2006), Sermaye Imparatorlugu, çev. Sami Oguz, Ankara: Epos
• Zizek, Slavoj (2007), Gidiklanan Özne, politik ontolojinin yok merkezi, çev. Samil Can, Ankara: Epos.